در آخرین مورد، ایلان ماسک، مالک جدید توییتر که این روزها به افشاگری علیه نقش این پلتفرم در همراهی با دموکرات‌ها علیه دونالد ترامپ در انتخابات۲۰۲۰ مشغول است، به نقش دولت و نهادهای امنیتی ایالات متحده در جهت‌دهی به اخبار رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اذعان کرد. وی با انتشار توییتی نوشت: «همه شبکه‌های اجتماعی سانسورچی آمریکا هستند».
این میلیاردر آمریکایی، پیشتر اسنادی را منتشر کرده بود که نشان می‌داد توییتر با پلیس فدرال (اف‌بی‌آی)، سازمان اطلاعات مرکزی (سیا)، وزارت دفاع (پنتاگون) و سایر سازمان‌های دولتی برای سانسور محتوای مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری، جنگ اوکراین و همه‌گیری کرونا همکاری کرده است. با این حال، ماسک شامگاه سه‌شنبه گذشته در توییتر نوشت: «همه» شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی و غول‌های فناوری (فیس‌بوک، مایکروسافت و...) در سانسور گسترده و سنگین دخیل هستند و این مداخله در مواقعی به دستور مستقیم و آشکار دولت، بسیار چشمگیر است. برای نمونه، گوگل به طور مکرر لینک‌ها را ناپدید می‌کند.

ویکی‌لیکس هم نقشه بود!
افشاگری‌های اخیر ماسک از وضعیت رسانه‌های آمریکایی در حالی است که چهار سال پیش، پایگاه «گری‌زون» که در مورد اخبار امنیتی اطلاع‌رسانی می‌کند، در گزارشی روزنامه «نیویورک‌تایمز» را به همدستی با واشنگتن در سانسور اخبار متهم کرده بود. بن‌نورتون، نویسنده مطلبی با عنوان «نیویورک‌تایمز اقرار می‌کند مطالبش را برای تأیید پیش از انتشار برای دولت می‌فرستد»، با کنار هم قرار دادن شواهد و مطالب قدیم و جدید، از ارتباط تنگاتنگ میان این روزنامه و دولت آمریکا پرده برداشته است.
اما این ماجرا پایان ترس‌ و دروغ‌های جامعه داعیه‌دار آزادی از رسانه‌ها نیست. نورتون در ادامه مطلبش برخی چهره‌های پرحاشیه در جهان خبرنگاری را که در رسانه‌های غربی به‌عنوان قهرمان معرفی شده‌اند، بررسی کرده و خاستگاه آنان را مورد بازاندیشی قرار می‌دهد. وی حتی در ادامه مدعی می‌شود ناشر ویکی‌لیکس و زندانی سیاسی، جولیان آسانژ، یک خبرنگار نیست بلکه یک جاسوسِ سزاوار زندان است. نورتون نقل می‌کند: برخلاف آنچه پایگاه‌های خبری بارها انتشار می‌دادند، این آسانژ نبود که برای دولت آمریکا این فرصت را ایجاد کرد اطلاعات طبقه‌بندی‌شده را بازخوانی کند. در واقع ویکی‌لیکس قرار بود افشا شود تا دولت بتواند مخالفان امنیت ملی را بیشتر زیر فشار قرار دهد. به بیان دیگر، پس از این ماجرا در آمریکا، همکاری با دولت و اجازه سانسور دادن به او برای حفاظت از آنچه «امنیت ملی» خوانده می‌شود، همان چیزی است که از شما یک خبرنگار می‌سازد. نویسنده مقاله یاد شده نتیجه می‌گیرد: «آژانس‌های اطلاعاتی آمریکایی رسانه‌ها را مانند آلت موسیقی می‌نوازند تا از آنان برای درز اطلاعات در مناسب‌ترین فرصت، استفاده کرده و قدرت نرم و علایق واشنگتن را جلوداری کنند».
با این اوصاف باید نوع رفتار دوگانه غرب در قبال رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را مصداق بارزی از این ضرب‌المثل شیرین فارسی دانست: «گنجشک را رنگ کردن و جای قناری فروختن». آن‌ها در حالی مدعی آزادی بیان در رسانه‌های خود هستند که اجازه انتشار کوچک‌ترین خبری که برخلاف منافع ملی خود باشد را نداده و نوع اخبار منتشر شده را نیز به‌شدت مدیریت می‌کنند. در این مسیر همین چند روز پیش یک روزنامه‌نگار فاش کرد واشنگتن رسانه اجتماعی چینی «تیک‌تاک» را مجبور کرده گزارشی انتقادی درباره نحوه انعکاس اخبار مربوط به زلنسکی و جنگ اوکراین را از این پلتفرم حذف کند. ایالات متحده پیش از این، استفاده نمایندگان مجلس‌های خود از این نرم‌افزار را به بهانه تهدید چین ممنوع کرده است.

خبرنگار: مهدی خالدی