مهدیه قمری: دوره تیموری در معماری به عنوان دوره‌ای خاص محسوب می‌شود زیرا معماران در این دوره بواسطه علاقمندی پادشاهان به فرهنگ و هنر توانسته‌اند.

در سال ۸۲۳ هجری قمری گوهرشاد خانم ندیمه‌ای به نام پریزاد داشت که می‌خواست تمام دارایی‌اش را صرف ساخت یک مدرسه کرده، آن را وقف کند، این بود که ایده اش را به گوهرشاد خانم گفت، گوهرشاد خانم هم که به تازگی با کمک معماران مسجد گوهرشاد را ساخته بود تصمیم داشت استراحت کند اما وقتی ایده ندیمه‌اش را شنید نتوانست در این مسیر به او کمک نکند.

پریزاد خانم طبـق وقف نامه‌ای مفصل که نسخه اصلی آن در اداره اوقاف خراسان موجود است تولیت این مدرسه و موقوفات بسیار آن را که برای مستمری ماهانه طلاب و دیگر هزینه‌ها منظور داشـته بود، به همسرش تفویض کرد.

کتیبه‌ای که در مدرسه پریزاد قرار دارد کمی رنگ و رویش رفته اما سال ۱۰۹۱ هجری قمری را نشان می‌دهد، البته از دوره تیموری و دوران زندگی پریزاد خانم سند زیادی در دست نیست که نشان دهد این مدرسه دقیقا در چه سالی ساخته شده است، اما کتیبه باقی مانده بر سردر این مدرسه نشان می‌دهد که در همان دوره تیموری این مدرسه ساخته شد.

البته معماری خاص این مدرسه نیز خود گویای این است که این مدرسه در دوره تیموری ساخته شده، زیرا معماران در آن زمان برای طراحی و اجرای معماری مدرسه پریزاد از ایده‌هایی استفاده کردند که منحصر به فرد شده است.

در ساخت این مدرسه علاوه بر متناسب بودن فضای ساختمان با کاربری اصلی آن یعنی مدرسه به تزیینات آنها نیز اهمیت زیادی داده شده که این امر به عنوان بخش مهمی از معماری اسلامی دوره تیموری قلمداد می‌شود، مدرسه پریزاد، واقع در حرم مطهر رضوی از بناهایی محسوب می‌شود که با حفظ ساختار اصلی یک مدرسه، نمایانگر ارزش های هنر معماری و تزیینات در عصر تیموری است.

یکی از ویژگی‌های خاص معماری مدرسه پریزاد این است که ایوان‌ها با گچبری، کاشی، کاشی معرق و آجرکاری تزیین شده‌اند که زیباترین و پرتزیین‌ترین آنها ایـوان شـرقی و نمـای خارجی ایوان ورودی (غربی) است.

وقتی وارد این مدرسه می‌شوید، گوشه‌های حیاط راه پله‌های طبقه دوم وجود دارند که به طور پخ شـده‌ای دارای طـاق و پیشانی هستند را مشاهده می‌کنید، طرح صحن آنکه گوشه‌های یخ دارد، پیش از این در خانقاه خواجه عبدالله انصاری در گازرگاه و مدرسه غیاثیه در خرگرد اجرا شده بود.

همچنین، تزیینات پیشانی ایوان‌ها و ورودی راه پله‌ها دارای تزیینات زیبای کاشی کاری و کاشـی مـعـرق هستند که مشابهی از آنها در مدرسه‌های ساخته شده در دوره‌های قبل مشاهده نمـی‌شـود.

نقشه این بنا مانند دیگر مدرسه‌های دوره تیموری، چهار ایوانی است، در دو سوی ایوان‌ها ۲۷ حجره در دو طبقه برگرد صحن قرار گرفته‌اند که راه ارتباطی آن‌ها چهار راه پله در چهار کنج صحن است.

دور پنجره ایوان شرقی مدرسه پریزاد کتیبه زیبایی با کاشی معرق نصب شده که در فضیلت علم و عالم به خط ثلث بر زمینه‌ای لاجوردی نقش بسته و زیبایی و ظرافت این کتیبه توجه هر بیننده‌ای را جلب می کند این کتیبـه بازسازی و مرمت شده، در آن کتیبه احادیثی از پیامبر(ص) و حضرت علی (ع) نگاشـته شده، از نکات مهم این ایوان، ارتباط معنایی کتیبـه با محل و مکانی بوده که در آن نوشته شده است.

این مدرسه تاکنون چندین بار مرمت شده، یک بار در زمان شاه سلیمان صفوی مرمت آن انجام شد.

هم‌اکنون از این مدرسه به عنوان مرکز پاسخ‌گویی به سؤالات دینی و اطلاع‌رسانی استفاده می‌شود که شامل بخش‌های پاسخ‌گویی به مسائل شرعی به صورت حضوری و تلفنی، مشاوره دینی، حلقه‌های معرفت، حرم‌شناسی، رایانه واطلاع‌رسانی است.