شروع سرماخوردگی با علائمی چون خستگی، عطسه و سردرد نمود پیدا می‌کند و با سرفه، گلودرد، آبریزش بینی و تب ادامه می‌یابد. دوره‌ی درمان این بیماری ۷ تا ۱۰ روز است اما درمان برخی علائم ممکن است تا ۳ هفته طول بکشد. بیشتر از ۲۰۰ نوع ویروس که موجب سرماخوردگی می‌شوند وجود دارد اما راینوویروس‌ها شایع‌ترین ویروس در ایجاد سرماخوردگی است که خود شامل ۹۹ ویروس دیگر است.

واگیر بودن سرماخوردگی به علت زنده ماندن طولانی مدت ویروس در محیط است؛ به عنوان مثال راینو ویروس‌ها تا بیش از ۱۸ ساعت در محیط فعال هستند و در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی در جهت جلوگیری از انتقال، می‌تواند فرد دیگری را نیز درگیر کند. عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در بیماری سرماخوردگی بیشتر در بینی، سینوس‌ها و گلو رخ می‌دهد و موجب التهاب در یک یا هر دو چشم می‌شود.

تشخیص سرماخوردگی شدید با آنفولانزا مشکل است چراکه دارای علائم مشترکی چون درد عضلانی و تب است. به طور کلی زمانی که بدن با ویروس درگیر می‌شود؛ بدن پادتن مربوط به ویروس را تولید می‌کند تا در صورت ورود مجدد ویروس، بدن با پادتن خود از ابتلا مجدد بیماری جلوگیری کند اما از آنجایی که بیش از ۲۰۰ نوع ویروس در ابتلا به سرماخوردگی دخیل هستند؛ شاهد سرماخوردگی بزرگسالان ۲ تا ۴ بار و کودکان ۶ تا ۱۰ بار  در سال هستیم.

با توجه به تنوع زیاد ویروس سرماخوردگی امکان ساخت واکسن وجود ندارد و تنها با رعایت نکات بهداشتی و تقویت سیستم ایمنی می‌توان از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کرد. ویروس سرماخوردگی با تضعیف سیستم ایمنی موجب ضعف بدن در مقابل باکتری می‌شود و همین امر زمینه بروز بیماری‌های باکتریایی چون برونشیت، سینه پهلو، سینوزیت و عفونت گوش میانی را فراهم می‌کند.

مواردی که رعایت آن‌ها به پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی کمک می‌کند:

• شستن مداوم دست‌ها

• عدم لمس بینی، دهان، چشم‌ها با دست نشسته

• استفاده از ماسک

• تقویت سیستم ایمنی

شایع‌ترین بیماری‌ مخصوصا در فصول سرد سرماخوردگی و آنفولانزا است و مهم‌ترین علت این بیماری ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن است. ویتامین دی که به عنوان ویتامین آفتاب شناخته می‌شود؛ علاوه بر تقویت و حفظ سلامت استخوان‌ها در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز نقش دارد. مطالعات انجام شده نشان داده که این ویتامین در بهبود بیماری‌های تنفسی (از سرماخوردگی خفیف تا ذات الریه) و  بیماری مزمن انسدادی ریه یا فیبروز کیستیک موثر است.

بعد از گذشت چند سال درگیری با بیماری کرونا و انجام روش‌های چون ماسک، ضدعفونی کردن دست‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی بیماری سرماخوردگی خیلی کم‌رنگ و به نوعی محو شده بود اما با پایان یافتن کرونا و عدم انجام روش‌های مقابله با کرونا حال با شروع فصل سرما این بیماری با شدت بیشتری از قبل خود را نشان داده است چراکه افراد زمان بیشتری را در کنار هم و در فضاهای بسته سپری می‌کنند و مقدار ویتامین دی دریافتی به دلیل کاهش قرار گرفتن در معرض نور خورشید کم می‌شود.

به طور کلی نزدیک به نیمی از افراد خصوصا زنان و کودکان در معرض کمبود ویتامین دی قرار دارند و علت این کمبود عدم قرارگیری پوست در معرض نور خورشید و منابع غذایی محدود ویتامین دی است.

عوامل مختلفی در کمبود ویتامین دی نقش دارند که از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تیره بودن پوست

• افزایش وزن یا چاقی مفرط

• سپری کردن مدت زمان طولانی در منزل

• کهولت سن

• عدم مصرف یا مصرف محدود مواد غذایی چون ماهی و لبنیات

• استفاده مداوم از کرم ضدآفتاب

• زندگی در مناطقی که در طول سال نور کافی ندارند.

چگونه ویتامین D خود را تامین کنیم؟

قرارگیری پوست به طور کامل در معرض نور خورشید به مدت ۱۵ دقیقه به جذب این ویتامین کمک می‌کند و افرادی که پوست تیره‌ای دارند به دلیل ملانین بیشتر پوست، زمان بیشتری باید در معرض نور قرارگیرند. در فصول تابستان و بهار به دلیل طولانی بودن روزها امکان دریافت ویتامین دی افزایش می‌یابد. استفاده از کرم‌های ضدآفتاب جهت پیشگیری از سرطان پوست ضروری است اما در روز زمان‌های رو بدون لایه محافظی چون کرم ضدآفتاب سپری کنید تا خود را از دریافت ویتامین آفتاب محروم نکنید. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین دی در تامین ویتامین دی موثراند؛ ماهی‌های چرب و غذاهایی دریایی از غنی‌ترین منابع ویتامین دی هستند؛ غذاهایی چون ماهی سالمون، صدف، میگو که با میزان متفاوت ویتامین دی در تامین آن کمک کننده‌اند. قارچ‌ها با قرارگیری در معرض نور خورشید ویتامین دی تولید می‌کنند و قارچ‌های وحشی نسبت به نوع پرورشی به دلیل برخورد بیشتر با نور خورشید ویتامین دی بیشتری دارند؛ اگرچه نوع ویتامین دی در قارچ با ویتامین دی تولید شده در بدن تفاوت دارند اما ویتامین دی موجود در قارچ‌ها نیز موجب افزایش ویتامین دی در خون می‌شود. زرده تخم‌مرغ‌های که در مرغداری در فضایی بسته پرورش داده می‌شوند ۲ تا ۵درصد از نیاز بدن به ویتامین دی را تامین می‌کنند در حالی که زرده تخم مرغ‌های که در مزرعه تولید می‌شوند ۲۰ درصد نیاز روزانه بدن به ویتامین دی تامین می‌کنند. از آنجایی که منابع ویتامین دی محدود هستند و همین منابع با قرار گرفتن در شرایط مختلف میزان مختلفی از ویتامین دی را ارائه می‌دهند؛ بهترین روش مصرف مکمل‌های ویتامین دی است که ضمن تامین نیاز روزانه بدن به این ویتامین با تقویت سیستم ایمنی از بروز سرماخوردگی جلوگیری می‌کنند. با تحقیقاتی که بر روی افراد با کمبود ویتامین دی در مواجهه با عفونت تنفسی و ایمنی انجام شد مشخص شد این افراد با مصرف  مکمل‌های ویتامین دی خطر ابتلا به عفونت در آنان تا ۵۰ درصد کاهش یافت و بیشترین بهره را از این مکمل‌ها دریافت کردند.

کمبود ویتامین دی به صورت خفیف علائم خاصی ندارد اما به طور کلی از علائم پرخطر کمبود ویتامین دی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد و در صورت مشاهده این علائم سریعا به پزشک مراجعه و در مسیر درمان قرار بگیرید.

• ریزش مو

• بیماری و عفونت‌های مداوم

• خستگی‌ مفرط

• افسردگی

• درد کمر و استخوان‌ها 

کلام آخر

در صورت کمبود ویتامین دی و ابتلا به سرماخوردگی با تامین ویتامین دی می‌توان دوره سرماخوردگی را کاهش و شدت آن را تا ۱۵ درصد کاهش داد. افرادی که کمبود ویتامن دی دارند در مقایسه با افرادی که ویتامین دی را از طریق آفتاب و یا مصرف مکمل‌ها تامین می‌کنند بیشتر به بیماری سرماخوردگی مبتلا می‌شوند.