هیچ محدودیتی برای فعالیت زنان در حوزه های مختلف مهندسی وجود ندارد

اسماعیل قادری فر، رئیس مرکز توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در این باره به قدس می گوید: بر اساس آمارها، ۵۴ تا ۶۰ درصد جمعیت دانشجویی کشور را زنان جامعه تشکیل می دهند. همچنین ۳۰ درصد اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی و پژوهشی کشور از بانوان هستند. در حوزه فنی و مهندسی نیز بانوان عزیز کشور در شاخه های مختلف مثل مهندسی مکانیک، الکترونیک، اپتیک،شیمی، و... بسیار خوب درخشیدند. حالا هم شاهد حضور فعال زنان  در حوزه اقتصاد دانش بنیان و استارتاپ ها هستیم به طوری که موسس حدود ۴۰۰ شرکت از مجموع ۸۴۰۰ شرکت  دانش بنیان موجود در کشور بانوان هستند و آن ها را اداره می کنند. ضمن این که امروز مدیران بسیاری از شرکت‌های دانش بنیان را بانوان تحصیل کرده دانشگاهی تشکیل می دهند.

وی با اشاره به این که موارد یاد شده تنها بخشی کوچکی از نقش زنان مهندس کشور را در توسعه کشور نشان می دهد، می افزاید: البته همه ما  نقش آفرینی برجسته زنان مهندس را به برکت نطام جمهوری اسلامی می دانیم که علاوه بر ضرورت حفظ و صیانت شئون اسلامی و ایفای نقش همسری و مادری به عنوان نقش اصلی،  برمشارکت اجتماعی زنان و نقش آن ها در توسعه و پیشرفت کشورتاکید و از آن حمایت و تمجید کرده است.

قادری فرد، در خصوص روند اشتغال زنان مهندس در کشور هم می گوید: آماری در این زمینه ندارم اما  به نظر می رسد روند رو به رشد باشد.  حداقل تلقی بنده در حوزه دانش بنیانی، استارت آپی و زیست بوم نوآوری آمار اشتغال بانوان رو به رشد است. 

وی با تاکید بر این که هیچ مانع و محدودیتی برای زنان مهندس برای ورود و فعالیت در حوزه های مختلف مهندسی و نقش آفرینی بیشتر در راستای توسعه کشور وجود ندارد، تصریح کرد: البته  طبیعت فعالیت مهندسی در بعضی از  شاخه ها مثل معدن، سد سازی سخت و خشن است که شاید چندان با طبیعت یک خانم سازگار نباشد و بهتر باشد تا مردان  مهندس در این حوزه ها فعالیت کنند؛اما در خیلی از حوزه های مهندسی که بیشتر با طبیعت شان سازگار است  مانندنانو،میکروالکترونیک،صنعت الکترونیک، صنعت نرم افزاری وحتی سخت افزاری، شیمی، مهندسی مواد و موارد مشابه دیگر،  بانوان مهندس می توانند  بعنوان ارایه کننده خدمات مشاوره  مهندسی و مالی و....  فعالیت کنند. حتی برای این منظور مورد حمایت هم قرار می گیرند. مثلاً مشوق های قانونی و سبد حمایتی برای این قشر در نظر گرفتیم تا بیایند در زیست بوم نوآوری کشورفعال بشوند وخودشان کسب وکار و تولید ایجاد کنند. بنابراین حوزه فنی مهندسی کشور صرفاً تک جنسیتی و مردمحورنیست. به همین خاطر در معاونت علمی از همان ابتدا  شاهد  نقش آفرینی  موثر این قشر بوده ایم.

 قادری فر می افزاید: امید است بیش از گذشته  شاهد حضور بیشتر بانوان مهندس  در فعالیت های مهندسی کشور باشیم.

استفاده از فناوری های نوین فعالیت بانوان را در عرصه های مختلف مهندسی هموارتر می کند

نجمه یزدانفر، مشاور امور بانوان ریاست سازمان جهاد دانشگاهی و رئیس پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران هم عملکرد و نقش زنان مهندس در توسعه کشور را مثبت و افتخار آمیز می داند و به قدس می گوید: جهاد دانشگاهی را شاید بتوان یکی از عرصه های پیشتاز فعالیت در حوزه های پژوهش دانش بنیان رشته های مهندسی دانست که همواره کوشیده است با جذب، تربیت و بکارگیری نخبگان دانشگاهی و ایجاد ارتباط موثر با صنعت، به حل مسائل و مشکلات صنایع کشور اهتمام ورزد. این نقش بویژه در صنایع تحریمی که بخش عظیمی از آن را نیازمندیهای مهندسی تشکیل می دهند، مشاهده می گردد.

 برخی از این موارد عبارتند از تیم های تخصصی مهندسی شیمی و شیمی که مسئولیت تدوین دانش فنی و طراحی تجهیزات تولید مواد شیمیایی مورد نیاز صنایع نفت و پتروشیمی، صنایع تولیدی پوشاک، دارو، کشاورزی، غذایی و ... را دنبال می کنند، مهندسی مکانیک و صنایع که طراحی و ساخت ماشین آلات عظیم صنعتی مورد مصرف صنایع مادر را برعهده دارند و مهندسی برق و کامپیوتر و ... که در حوزه های الکترونیک، انرژی ، IT ، مخابرات و ... فعالیت می کنند.

نیمی از بدنه تخصصی جهاد دانشگاهی را دانش آموختگان تحصیلات تکمیلی رشته های علوم پایه و مهندسی تشکیل می دهند و از این تعداد بیش از ۶۰۰ نفر از نیروهای زبده و فناور، دانش آموختگان خانم رشته های مهندسی هستند که به عنوان عضو هیات علمی و یا کارشناس زبده پژوهشی دوشادوش آقایان در پروژه های عظیم ملی نقش آفرینی می کنند و اخبار موفقیت های آنان همه روزه در رسانه های مختلف بازتاب داده شده و موجب افتخار خانواده جهاد دانشگاهی و جامعه ایران و ایرانی هستند.

وی نیز روند اشتغال بانوان مهندس را رو به افزایش می داند و می گوید: جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد انقلابی که همواره و در عمل داعیه دار نخبه پروری و شایسته سالاری بوده است افتخار دارد که ۴۰ درصد بدنه تخصصی فنی و مهندسی خود را به بانوان پرتلاش و فناور این حوزه اختصاص داده است و به این انتخاب می بالد.  شرایط جامعه و اهتمام همه ارکان و آحاد جامعه برای توسعه و شکوفایی اقتصادی، حضور فعال و تلاش خستگی ناپذیر همگان بویژه فارغ التحصیلان متخصص دانشگاهی و نخبگان فناور از جمله مهندسین را می طلبد و قطعا سهم بانوان مهندس نیز روزبروز افزایش خواهد یافت.

وی در پاسخ به این که زنان مهندس برای فعالیت در حوزه های تخصصی با چه مشکلات عمده ای مواجه هستند و برای رفع آن ها چه باید کرد؟می گوید:اگرچه رشته های مهندسی در ظاهر، تخصص هایی مردانه و سنگین و دشوار برای بانوان به نظر می رسند اما به جرات می توان گفت ظرافت ها و ویژگی های پایه این علوم نیاز به قدرت استدلال، خلاقیت و حتی قدرت تخیل عمیق برای موفقیت در طراحی ها دارد که می توان گفت بانوان در این خصوصیات سرآمدند. و البته دشواری برخی از مراحل اجرا در مناطق عملیاتی خاص، نکته غیر قابل انکاری است که راه حل آن، کار تیمی و حضور همزمان آقایان و خانم های مهندس و تقسیم کار متناسب با توان فیزیکی افراد است.

 نکته حائز اهمیت دیگر ورود دستاوردهای جدید علمی و ظهور و بروز تکنولوژیهای جدید مانند هوش مصنوعی در عرصه های مهندسی است. چه بسا با استفاده از این تکنیک ها مسیرهای بهتری برای فعالیت بانوان در حوزه های تخصصی مهندسی گشوده شود که لزوم حضور فیزیکی در شرایط نامساعد برای بانوان را به حداقل رسانده و موفقیت های بیش از پیش آنان در این عرصه را رقم خواهد زد.

وی در پایان، به فرمایشات مقام معظم رهبری اشاره می کند و می گوید: ایشان همواره خانم های دانشمند و فناور را تشویق می کنند و بانوان تحصیلکرده و فعال را مایه­ی افتخار جامعه­ اسلامی می­دانند. اشتغال و فعالیت اجتماعی بانوان در دیدگاه ایشان نه تنها مقبول، بلکه موکد است، اما مشروط به اینکه با طبیعت زنانه و نقش او در خانواده سازگار باشد، یک بانوی تراز و متخلق به  سبک زندگی اسلامی-ایرانی (که همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری است) می تواند و باید همانگونه که در محیط کار یک متخصص و مهندس موفق و اثر گذار و خلاق است در خانواده با لطافت و رحمت و اخلاق فاطمه (س) گونه پایه گذار خانواده ای خوشبخت و تربیت فرزندانی صالح و فرهیخته و نسلی توانمند برای ساختن آینده ای بهتر باشد.