تحولات منطقه

با وجود درگیر بودن سیستان و بلوچستان با خشکسالی شدید و بدعهدی افغانستان در پرداخت حق‌آبه هیرمند، دولت سیزدهم اما با گزینه‌های متعدد پای کار آمده تا تنش آبی منطقه را مدیریت کند.

چاره‌اندیشی دولت برای کاهش تنش آبی در سیستان و بلوچستان/ انتقال آب دریا به قرارگاه خاتم ‌واگذار شد
زمان مطالعه: ۴ دقیقه

به گزارش قدس آنلاین، چندی است دشت‌های سرزمینی که روزی مامن اسطوره و حماسه در دل هامون بوده، تشنه است؛ آب برای تالاب تشنه هامون به نحوی و برای ساکنان منطقه سیستان به نحوی دیگر به معنای زندگی است.

شهرهای این منطقه مدت زمانی است که دیگر چون گذشته حرکت سیال آب را ندیده‌اند که البته شاید درسی برای مصرف بهینه در فصل سوزان تابستان به عنوان یکی از گرم‌ترین استان‌های کشور باشد؛ اما به لطف الهی با عزم جهادی دولت‌مردان اگر آسمان بر این دیار نبارد قطعاً الفبای زندگی از دل زمین مردم را سیراب خواهد کرد.

کارشناسان بر این باورند که یکی از عوامل ماندگاری در مناطق مختلف آب است؛ نظریه‌پردازان زیادی این روزها قلم زده‌اند بنابراین اگر بخواهیم طنین صدای کودکان سیستانی و بلوچستانی را در این دیار داشته باشیم باید آب اشامیدنی به صورت مناسب و کافی در اختیار این افراد قرار گیرد.

دیر زمانی است که با تکیه بر عنایات الهی از آن روزهای سخت قبل از انقلاب و وضعیت تاسف‌بار آبرسانی روستایی سیستان و بلوچستان گذر کرده‌ایم و هم‌اکنون شاهد عزمی جهادی بین مسئولان هستیم که این روزها از هر راهی تلاش می‌کنند تا این سرزمین تشنه را سیراب کنند.

با وجود بدعهدی حاکمان کشور افعانستان و عدم پایبندی این کشور به معاهده مهم بین‌المللی حق‌آبه هیرمند، دولت سیزدهم از راه‌های دیگری در صدد تامین آب مورد نیاز استان است که این مهم را می‌توان در بهره‌مندی ۱۲۳ هزار نفر از ساکنان روستاها و شهرهای استان از طرح‌های تأمین و توسعه آب دید که به واسطه عزم جزم این دولت مردمی محقق شده است.

طرح تامین آب اضطراری برای منطقه سیستان و زاهدان در دو فاز در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت، بدین صورت که استفاده از منابع آب زیرزمینی همراه با شیرین‌سازی برای شهر زاهدان و آب سطحی برای منطقه سیستان در برنامه اجرا قرار گرفته است.

دشت "حرمک" که مقرر بود بخشی از کمبود آب شهر زاهدان را تامین کند، در ابتدای سال ۱۴۰۱ با توسعه و وارد مدار شدن ۱۰ حلقه چاه در دو فاز اجرایی، ۲۵۰ لیتر بر ثانیه آب را تامین کرد؛ طی سه ماه و در پایان فروردین‌ماه سال جاری نیز ۵ حلقه چاه جدید نیز تجهیز و وارد مدار شد و ۱۰۰ لیتر برداشت آب از چاه‌ نیمه سیستان برای زاهدان به ۷۰۰ لیتر رسید و ۳۰۰ لیتر کمبود آب از طریق ۱۵ حلقه چاه حفر شده در دشت حرمک تامین شد. همچنین در ادامه اجرای طرح‌های تامین آب برای زاهدان، انتقال آب از هامون هیرمند با حفر ۳۵ حلقه چاه با اجرای ۴۹ کیلومتر خط برق و حدود ۴۰ کیلومتر خطوط انتقال آب با پیشرفت ۸۰ درصد در حال اجراست.

مقرر است یک مترمکعب آب خام از این محل برداشت و روزانه پس از شیرین‌سازی ۵۰ هزار مترمکعب آب برای زاهدان تامین و انتقال یابد. از سال ۱۴۰۰ که تامین آب منطقه سیستان با مخاطره مواجه شد، استفاده از ذخایر موجود در اولویت قرار گرفت به نحوی که آب از چاه نیمه‌های۴ و ۲ به ۳ و ۱ توسط قرارگاه سازندگی سپاه پاسداران منتقل شد.

از نیمه سال ۱۴۰۱ نیز موضوع استفاده از منابع جایگزین آب برای سیستان مصوب شد هرچند "چاه‌های ژرف" به عنوان طرح‌های مطالعاتی روند خود را طی می‌کرد. استفاده از منابع آبی غرب سیستان در سفر کمیسیون عمرانی مجلس شورای اسلامی به سیستان توسط مدیرعامل شرکت مهندسی آبفای کشور بر اساس مطالعات و مستندات ارائه شده مطرح و در آذرماه سال ۱۴۰۱ طرح اضطراری سیستان با استفاده از منابع آبی هامون صابری در فاز یک و استفاده از منابع آبی دشت شیله و بندان و منابع زیرزمینی جنوب شرق سیستان در فاز ۲ مصوب شد.

متاسفانه طی سال‌های اخیر استفاده از آب‌های سطحی در سیستان که از خارج کشور تامین می‌شود به حداقل رسید به نحوی که هیچ آوردی از هامون صابری و "فراه رود" وارد ایران نشد. اما وجود منابع آب زیرزمینی قابل اتکا به دشت "شیله" می‌تواند بخش قابل توجهی از کمبودها را جبران کند. منابعی که به همت کارشناسان منابع آب و شرکت آب و فاضلاب شناسایی شده و هم‌اکنون چاه‌های دستگاهی با عمق متوسط در حال حفر است.

پیش‌بینی می‌شود با حفر حداقل ۳۰ حلقه چاه در این دشت که امکان توسعه نیز دارد و تکمیل خط انتقال آب دوم چاه‌نیمه به زاهدان آب را به سیستان منتقل کرد به نحوی که با خطوط موجود و خط دوم انتقال به چاه نیمه ۳ انجام و از آنجا با خطوط انتقال موجود تامین آب کل سیستان صورت خواهد گرفت. با فرض برداشت ۳۰ لیتر بر ثانیه آب از هر حلقه چاه و ۸۰ درصد شیرین‌سازی، امکان انتقال یک مترمکعب برای شرب سیستان فراهم خواهد شد که ۶۰ درصد نیاز آبی سیستان در پیک مصرف را تامین خواهد کرد.

همچنین با برداشت آب از طریق چاه‌هایی که توسط شرکت سهامی آب منطقه‌ای در جنوب شرق دشت سیستان در حال حفر و تجهیز است و همچنین برداشت و انتقال آب از منطقه "بندان" آب شرب سیستان در شرایط فعلی از منابع آب زیرزمینی تامین خواهد شد. نکته حائز اهمیت این جاست که اقدامات لازم برای جلوگیری از بروز تنش آبی احتمالی در استان سیستان و بلوچستان صورت گرفته و جای نگرانی نیست. برای اطلاع از اجرای این طرح های آبرسانی به گفت‌وگو با استاندار سیستان و بلوچستان پرداختیم.

محمد کرمی اظهار داشت: علاوه بر پیگیری حق‌آبه هیرمند اقدامات کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدتی برای جلوگیری از بروز تنش آبی احتمالی در استان صورت گرفته است.

استاندار سیستان و بلوچستان تصریح کرد: طی ماه‌های آینده آب شهر زاهدان از منطقه سیستان جدا خواهد شد، علاوه بر آن حفر ۷۰ حلقه چاه آب در منطقه شیله، زهک و بندان آغاز شده که در عمق‌های ۷ و ۲۰ متری به آب دسترسی پیدا کرده‌ایم.

وی با اشاره به جلسه اخیر در زمینه انتقال آب دریای عمان بیان کرد: مسئولیت این پروژه عظیم به قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) واگذار شده که با شروع به کار چندین کارگاه، تهیه امکانات مورد نیاز و پیگیری کارها به صورت روز شمار و به سرعت در حال پیگیری است.

منبع: خبرگزاری تسنیم

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.