به گزارش قدس آنلاین، مدیر کل بهزیستی استان مرکزی از بحران طلای کثیف یا همان زباله گردی خبر می دهد.  محمود حسین آبادی ضمن هشدار به برنامه ریزان و تصمیم گیران جامعه با بیان اینکه الگوی کار کودک تابعی از شرایط فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی، اقتصادی و سیاسی جامعه است از افزایش تعداد کودکان کار و خیابان برای جمع آوری ضایعات خبر می دهد و می گوید: به نظر می رسد این کودکان کار، از سوی پیمانکاران پشت صحنه هدایت می شوند و سود این مشاغل کاذب کودکان در جیب این دلالال می رود.

وی با اشاره به اینکه امسال روزجهانی منع کارکودک باشعار"عدالت اجتماعی برای همه ؛چگونه مانع کار کودک شویم" نامگذاری شده است در ایران تعداد کودکان کار به دلایل گوناگون رو به افزایش اعلام می کندو ادامه می دهد: کار کودک به عنوان پیامد ناتوانی خانواده در بعد اجتماعی و نابسامانی درون خانواده است تا فقر اقتصادی. به این علت که تنها ۲۵ درصد ارتباط میان فقر و کار کودک وجود دارد.

حسین آبادی کار کودک در خیابان را نتیجه درهم شکستن ارزشهای خانواده می داند ومی گوید: کمک مالی مردم به کودکان کار خیابان، نه تنها کمکی به اصلاح ساختار خانواده آنها نمی کند بلکه به تداوم حضور کودک در خیابان دامن می زند. و از سویی گروههای ذینعی وجود دارند که از دسترنج کار کودک بهره می برند و به استثمار بیشتر کودک منجر می شود.

۴ هزار کودک زباله گرد در کشور
وی با اشاره به وجود چهار هزار کودک زباله گرد در کشور تصریح می کند: بخشی از این استثمار در ساختار ناهمگون قانون کار نهفته است. از جمله بهره کشی از کودکان در کارگاههای زیر ۲۰ نفر و یا اگر فردی کمتر از ۱۵ سال سن در کارگاهی مشغول به کار شد تحت پوشش قانون کار قرار نمی گیرد.

این مقام مسئول با بیان اینکه اگر به داد کودک کار و خیابان نرسیم سلامت جامعه مورد تهدید قرار می گیرد و نباید انتظار داشته باشیم مداخلات قضایی در بزرگسالی جواب بدهد می گوید: نگاه خیرخواهانه مردم نباید به جای مسایل توسعه ای کشور در نظر گرفته شود. کار کودک از جمله زباله گردی مصداق کودک آزاری است و فرایند اجتماعی شدن، خودباوری، رشد جسمی و ذهنی کودک را تحت تاثیر قرار می دهد  و مانع تحصیل کودکان می شود.

دادستان دادستان عمومی و انقلاب استان مرکزی نیز با تاکید بر اینکه ۱۲ دستگاه اجرایی برای وضعیت مخاطره آمیز کودک کار و خیابان وظیفه دارند می گوید: هلال احمر بر تامین خدمات حمایتی و انسان دوستانه، آموزش و پرورش وظیفه هشدار و آگاه سازی اولیه، کمیته امداد وظیفه اعمال حمایتهای لازم از خانواده ها، صدا و سیما بر انجام اقدامات فرهنگی و تبلیغی لازم، شهرداری وظیفه تخصیص و تجهیز فضای فیزیکی، وزارت تعاون کارورفاه اجتماعی مکلف است نظارت موثرومستمر بر اماکن کار را داشته و پوشش بیمه ای برای نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ سال نیز برعهده وزرات بهداشت است.

ربیع اله قربانی با بیان اینکه برای هر زندانی به طور متوسط ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان هزینه می شود و اگر این هزینه الان برای کودک کار هزینه شود مجبور نیستیم آن را به علت ضد امنیتی هزینه کنیم تصریح می کند: اگر این دستگاههای دخیل تکالیف خود را به درستی ادا کنند می توانیم وضعیت مخاطره آمیز کودکان را با توانمندسازی کودک کار تعدیل می کنیم یا ریشه آن حذف شود.لذا هر یک از مسئولین یا کارشناسان نهادهای حکومتی یا دستگاههای اجرایی از انجام وظایف مقرر قانونی ترک فعل داشته باشند انفصال از خدمات دولتی و عمومی خواهند داشت.

هنوزبانک اطلاعاتی جامع کودکان کارنداریم
رحمت اله امیر احمدی استاد دانشگاه و مشاور سابق معاونت اجتماعی سازمان بهزیستی با تاکید بر اینکه در مجموع کارکردن کودکان اتفاق بدی نیست حتی منجر به شکوفایی استعدادهای می شود اضافه کرد: ما با کار مضر، مخرب و اجباری مانند زباله گردی و جمع آوذری ضایعات که موجب آسیب رسیدن به کودک می شود مخالف هستیم.

وی به انجام گزارش کشوری ارزیابی سریع و منجر به وضعیت کار و خیابان در ۱۵ استان کشور از سال ۱۳۹۸ لغایت ۱۴۰۰اشاره کرد و گفت: این گزارش مبسوط که از بین ۹۱۱ کودک کار شامل کودک کار خیابان و کارگاهی انجام شده است ثابت کرده ۲۸ درصد کودک کارگاهی و ۲۰ درصد کودک کار خیابان نمی توانند به مدرسه بروند و با مشکلاتی نظیر تصادف، تحمل سرما و گرما ،توهین، آزارهای جنسی و...مواجه هستند.

امیر احمدی مشکلات کودکان کار را مداخلات کوتاه مدت دستگاهها، آموزش ضعیف، مشارکت عمومی ضعیف، نداشتن مشاوره خوب و نبود پایگاهی متمرکز برای حمایت همه جانبه دانست و گفت: در حدود ۹۰۰ هزار کودک در کشور وجود دارد اما برای این کودکان هنوزبانک اطلاعاتی جامع نداریم و امارهای هر دستگاه هنوز متناقض است. وقتی آمار درستی در این زمینه وجود ندارد چطور می خواهیم آنها را سازماندهی کنیم؟

وی با تاکید بر اینکه ساختارهای جامعه در حال تولید فقر، توزیع ناعادلانه درآمد، اختلاف طبقاتی و عدم دستیابی به منابع است اظهارداشت: ۸۵ درصد خانواده دارند اما بدسرپرست هستند که طلاق و اعتیاد والدین دو عامل مهم کودکان به شمار می رود.

این پژوهشگر مسئله کودکان کار را چند بعدی  می داند و می گوید: مداخله سیستمی باید اتفاق بیفتد و جامعه باید کودکان خیابان را به رسمیت بشناسد.

محمد علی اله دادی معاون اموراجتماعی و مسئول انجمن مددکاران اجتماعی استان مرکزی نیز با بیان اینکه در حال حاضر ۲۴۰ کودک کار و خیابان در این استان شناسایی شده است گفت: به طور میانگین در دنیا به ازاء هر ۱۰ کودک یک کودک کار می کند و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور می توان گفت آمارها رو به افزایش است.

افزایش دختران کودکان کار
 وی با بیان اینکه از این تعداد ۲۸ نفر در استان مرکزی به جمع آوری ضایعات مشغول هستند گفت: نکته مشهود این آمارها افزایش دختران کودکان کار است به نحوی که  از سال ۹۷ تا ۱۴۰۱ از ۱۱ دختر به ۳۸ دختر کودکان کار رسیدیم. که بیشترین آمار بین ۱۲ الی ۱۴ سال سن هستند.

اله دادی با تاکید بر اینکه وجود کودک کار یعنی محرومیت از بسیاری از امکانات بهداشتی، درمانی ، آموزشی و رفاهی و بروز آسیبهای اجتماعی در جامعه از جمله اعتیاد، سرقت، خشونت و....افزود: کودکان کار فقط کودکانی که در خیابان دیده می شوند نیستند بلکه در مشاغل سخت وزیان آور و کودکانی که در کارگههایی نظیر آجرپزی،زیرزمینی... کار می کنند که آمار دقیقی از آنها نداریم.
 
وی با بیان اینکه نیازمند همکاری و مشارکت همه دستگاههای عضو ستادساماندهی کودکان کارهستیم افزود: بهترین راه کار برای تقلیل آمار کودکان کار سیاست گذاری، حمایت های اجتماعی و قانونی است که در قالب قانون حمایت از اطفال و کودکان است.

وی راه اندازی اولین مرکز حمایت از اطفال و نوجوانان بهزیستی استان مرکزی، با هدف کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی در اراک خبر داد و گفت: این مرکز با همکاری بهزیستی و دادستانی اراک راه اندازی و ۸ دستگاه دولتی، خدماتی و اجرایی در حوزه اطفال و با استقرار  مددکار، مشاوره و کارشناس خانواده خدمت رسانی می شود.

خبرنگار: سمیه بصیرت