مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با موادمخدر درباره مهم‌ترین چالشی که کشورهای دنیا در حوزه مواد مخدر با آن روبرو هستند و دلایل روی آوردن جوانان به استفاده از ماده‌های مخدر گفت: در سال‌های اخیر مواد جدید روانگردان به بازار معرفی شده‌اند، این ماده‌های مخدر از نظر ساختار شیمیایی جدید هستند که تولید شده‌اند. به طور مثال برخی از این ماده‌های مخدر پیش‌تر به عنوان دارو برای انسان یا دام مورد استفاده قرار می‌گرفته است اما امروزه این داروها به عنوان ماده‌های مخدر شناخته می‌شوند.

متأسفانه باید بگویم یکی از چالش‌های عمده دنیا مواد روانگردان جدید هستند. سالانه سازمان ملل انواع ماده‌های مخدر جدید را معرفی می‌کند که روانه بازارها می‌شوند. در همه جای دنیا جوانان و نوجوانان به استفاده از این ماده‌های مخدر ترغیب می‌شوند چرا که نام جدید این ماده‌ها فریب خوردگان را به سمت تجربه جدید و استفاده از ماده‌های مخدر جدید سوق می‌دهد. متأسفانه باندهای مافیا در تبلیغات ماده‌های مخدر می‌گویند که این مواد اعتیادآور نیستند و با عناوین فریبنده و جذاب به عنوان یک رایحه درمانی از آن‌ها نام می‌برند این در حالی است که کافی است یکبار این ماده‌های مخدر از سوی جوانان مصرف شود تا ببینید چه میزان می‌تواند آسیب‌زا باشند.

شناسایی بیش از هزار مخدر روانگردان در سال‌های گذشته

تهمینه باهری می افزاید: در طول سال‌های گذشته ۱۱۲۷ ماده مخدر جدید به عنوان روانگردان شناخته شده‌اند. اهمیت این موضوع به سبب آن است که این ماده‌های مخدر و روانگردان براساس کنوانسیون واحد مربوط به مواد مخدر، مصوب ۱۹۶۱ و پروتکل اصلاحی آن مصوب۱۹۷۲ و کنوانسیون مربوط به داروهای روانگردان مصوب ۱۹۷۱، ۳۰۰ ماده مخدر تحت کنترل بین‌المللی قرار گرفته‌اند اما تمام مبارزاتی که با ماده‌های مخدر صورت گرفته است با این ۳۰۰ ماده مخدر بوده است. این در حالی است که در دهه اخیر مواد روانگردان جدید به بیش از هزار ماده مخدر روانگردان رسیده است که مقابله و مبارزه با این ماده‌های مخدر را بسیار دشوار کرده است.

مخدرهایی که غیرقانونی نیستند!

وی در پاسخ به اینکه آیا تمام این ماده‌های روانگردان شناسایی در دنیا شده، تحت فهرست ماده‌های غیرقانونی قرار گرفته اند می گوید: بخشی از ماده‌های مخدر روانگردان جدید و از نظر ترکیبات شیمیایی ناشناخته هستند. از طرفی هم برخی از این ماده‌های مخدر جدید تحت کنترل بین‌المللی قرار ندارند و غیرقانونی نیستند. متأسفانه برهمین اساس عوارض این ماده‌های مخدر نیز ناشناخته بوده و نمی‌دانیم چه اثراتی منفی بر روی جسم و روان مصرف‌کننده‌ها خواهد داشت و به همین سبب است که ماده‌های مخدر روانگردان جوانان بسیاری را در دنیا به سمت خود سوق داده‌اند و طرفداران زیادی دارند.

در ایران نیز همچون دیگر کشورها، تعداد انگشت شماری از ماده‌های مخدر روانگردان وارد کشور شده است، بیشتر تولیدکنندگان این ماده‌های روانگردان برخی کشورهای اروپایی و حتی کشورهای شرق آسیا هستند که توانسته‌اند تجارت در بازار ماده‌های مخدر روانگردان را به خود اختصاص دهند. باید بگویم متأسفانه ماده‌های مخدر روانگردان نیز به گونه جذاب در بسته‌بندی‌های زیبا آماده می‌شوند و همین عامل موجب فریب جوانان می‌شود.

راسوی بد بو

وی با اشاره به گرایش جوانان به مخدر " گل " می افزاید: چند سالی است برخی از اقشار جوان ما به مصرف ماده مخدر گل گرایش پیدا کرده‌اند، باید تأکید کنم که اینکه می‌گویند گل همان ماریجوانا است و تنها نام آن را تغییر داده‌اند صحت ندارد بلکه این ماده مخدر در نتیجه ایجاد تغییرات ژنتیکی در گیاه شاهدانه است و بسیار قوی‌تر است. پس گل همان ماریجوانا نیست؛ گل بسیار قوی‌تر از ماری جوانا است. گل از شاهدانه معمولی به دست نمی‌آید و از شاهدانه‌ای که تغییرات ژنیتکی روی آن داده شده است به دست می‌آورد و به همین خاطر است که اثرات قوی‌تری و عوارض بیشتری دارد.

گل ماده بسیار بد بویی است و کسانی که برای بار اول این ماده مخدر را می‌بینند دچار علائمی مانند سردردهای شدید، تهوع، سردرد و... می‌شوند. مافیای ماده‌های مخدر برای اینکه بوی بد گل را از بین ببرند از اسانس‌های مختلف استفاده می‌کنند تا این بوی بد را از بین ببرند. در ترکیه این ماده مخدر را با نام «راسوی بد بو» می‌شناسند.

گل یک ماده روانگردان و توهم‌زا است، بسیار قوی‌تر از شاهدانه، حشیش و ماریجوانا است و تأثیرات توهم زایی دارد و فردی که این ماده مخدر را مصرف می‌کند قدرت ادراک خود را نسبت به زمان و مکان، فضا و... از دست می‌دهد و نمی‌تواند تشخیص دهد که حتی روز یا شب است. کسانی که در حین مصرف این ماده پشت فرمان خودرو هستند نمی‌توانند فاصله خودروها از یکدیگر را تشیخص دهند و از این رو با خودروهای دیگر تصادف می‌کنند.

ساعت‌ها به طور خواهد انجامید تا اثرات ماده مخدر گل از جسم مصرف‌کننده بیرون برود و سلامت جسمی و روانی خود را به دست آورد اما با تکرر مصرف ممکن است آثار مخرب این ماده مخدر به طور طولانی مدت در فرد یاقی بماند و این آثار بسیار آثار دهنده و ناخوشایند هستند.

این ماده‌ها همگی خطرناک هستند

وی در پاسخ به این پرسش که کدام ماده‌های مخدر در بین نوجوانان و جوانان از استقبال بالایی برخوردار است، می گوید:

کتامین‌( Ketamine)سال‌ها به عنوان داروی بیهوشی برای دام مورد استفاده قرار می‌گرفت اما متأسفانه این ماده بیهوشی مورد سوءاستفاده قرار گرفته است. از طرفی هم کانابینوئیدهای سنتزی که نمونه آن کمیکال است و گل به عنوان ماده مخدر استفاده می‌شود. این‌ها سه ماده مخدری هستند که بیشترین درصد مصرف در بین جوانان را به خود اختصاص داده‌اند.

نمی توانم بگویم کدام یک از این ماده‌های مخدر خطرناک است و به طور کلی باید عرض کنم این ماده‌ها همگی خطرناک هستند. به طور کلی مرگ و میرهای ناشی از مصرف کتأمین‌( Ketamine) در دنیا گزارش شده است و اگر کسی این ماده مخصوص بیهوشی حیوانات را مصرف کند باید بداند چه خطرات و عوارضی در کمین او است.

وی اضافه می کند: برای درمان افراد معتاد به مخدرهای سنتی و صنعتی باید فرآیند سم زدایی صورت بگیرد و ممکن است بین یک تا ۲ ماه طول بکشد اما این زمان کافی نیست و ممکن است این فرآیند تا ۲ سال ادامه داشته باشد و تحت نظر متخصصان این حوزه قرار بگیرد.

وقتی درباره درمان مصرف‌کننده‌های مواد مخدر صحبت می‌کنیم به طور کلی این نوع درمان همان فرآیند به تحت کنترل در آوردن بیماری است و هیچ گاه درمان به طور قطعی نیست بلکه فرآیندی شبیه کنترل فشارخون و دیابت در بیماران مبتلا است و همواره باید کنترل شود. در درمان این مصرف‌کنندگان باید بگوییم که این‌ها همواره باید حواسشان به ماده‌های مخدر باشد و از روش‌های خود مراقبتی استفاده کنند تا دوباره در دام اعتیاد گرفتار نشوند.