به گزارش قدس آنلاین، به نقل از آرتی، پس از تلاشی طولانی که هفت سال به طول انجامید، ششم ژوئیه ۲۰۱۶ گزارش کمیسیون مستقل تحقیقات انگلیس به ریاست سر «جان چیلکات» درباره مشارکت نیروهای انگلیسی در جنگ عراق و اشغال آن در سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹‌ منتشر شد که خلاصه آن به این شرح است؛

- تصمیم برای کلید زدن جنگ عراق درست نبود و دلایل قانع کننده‌ای نداشت.

- انگلیس در مورد این جنگ به رهبری تونی بلر، نخست وزیر وقت کورکورانه دنباله رو ایالات متحده شده بود.

- انگلیس از نظر قانونی و اخلاقی براساس شبهات و دروغ‌پردازی‌ها در این جنگ و اشغال عراق شرکت کرد.

- حضور شش سال نیروهای انگلیسی در عراق به عنوان یکی از شرکت کنندگان در این جنگ، بیهوده بود.

براساس اعلام مطبوعات داخلی انگلیس دلیل تاخیر انتشار این گزارش فنی مهم و دقیق ۱۲ جلدی این بود که این کمیسیون و دولت انگلیس درباره افشا یا عدم افشای برخی از موارد محرمانه از جمله محتوای مذاکرات بلر با جورج بوش پسر، رئیس جمهوری وقت آمریکا اختلاف نظر داشتند.

کمیسیون مستقل تحقیقات انگلیس در این گزارش در مورد "ابهامات" مشارکت ارتش انگلیس در جنگ و اشغال عراق چنین نتیجه گرفت که انگلیس تصمیم گرفت حتی قبل از پایان یافتن گزینه‌های صلح آمیز برای خلع سلاح، به جنگ عراق ملحق شود. اقدام نظامی در آن زمان آخرین راه حل نبود.

همچنین به این نتیجه رسیده است که: اولا، قضاوت در مورد جدی بودن تهدید تسلیحات کشتار جمعی عراق با اطمینان غیرمنطقی انجام شد. ثانیا، با وجود هشدارهای صریح، تبعات این جنگ دست کم گرفته شد و برنامه ریزی و آمادگی برای دوره پس از صدام به طرز تاسف باری ناکافی بود.

این گزارش کمیسیون انگلیس در مورد عراق، نحوه تصمیم گیری مقامات انگلیسی برای شرکت در این جنگ را بازگو می‌کند مبنی بر اینکه بلر ۲۴ دسامبر ۲۰۰۲ در مجلس عوام انگلیس قابلیت‌های گذشته، حال و آینده عراق را به عنوان شواهدی درباره تهدید خطرناک سلاح‌های کشتار جمعی این کشور مطرح کرد و گفت، این تهدید در یک مقطع زمانی در آینده به واقعیت تبدیل خواهد شد.

نتیجه گیری‌ها در مورد توانایی‌های نظامی عراق در این گزارش و در پرونده منتشر شده در همان روز با اطمینان بی‌پایه ارائه شده است چرا که کمیسیون اطلاعات مشترک باید برای بلر روشن می‌کرد که تجزیه و تحلیل اطلاعات به ما اجازه نمی‌دهد با اطمینان بگوییم که عراق به تولید سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیکی و نیز به توسعه سلاح‌های هسته‌ای ادامه می‌دهد.

اگرچه گزارش چیلکات اثبات می‌کند که دلایل دولت انگلیس برای شرکت در این جنگ بی‌پایه و اساس است؛ اما در عین حال تصریح می‌کند که کمیسیون تحقیق نظر خود را در مورد قانونی بودن اقدامات نظامی اعلام نکرده است و مسلما تنها می‌توان با تشکیل یک دادگاه به رسمیت شناخته شده بین‌المللی در این باره تصمیم گیری کرد. با این حال، کمیسیون به این نتیجه رسید که شرایطی که در آن مشخص شد مبنای قانونی برای اقدام نظامی انگلیس وجود دارد، به هیچ وجه رضایت بخش نبود.

بلر در این گزارش مورد انتقاد قرار گرفت زیرا به این کمیسیون تحقیقات گفت که «مشکلاتی که عراق با آن مواجه است نمی‌توانست از قبل پیش‌بینی شود». کمیسیون هم پاسخ داد این موضوع نیاز چندانی به بینش عمیق نداشت زیرا خطر تقسیم داخلی عراق، بی‌ثباتی در منطقه و فعالیت تشکیلات القاعده در عراق همگی قبل از جنگ مشخص بود.

کمیسیون تحقیقات انگلیس به نتایج آنچه "درگیری عراق" خوانده، پرداخته و می‌گوید، این درگیری موجب کشته شدن بیش از ۲۰۰ شهروند انگلیسی شد. تعداد زیادی از مردم انگلیس زخمی شدند، تعداد زیادی از انگلیسی‌ها متحمل رنج و سختی شدند که برخی از این سختی‌ها امروز هم مشهود است. همچنین جنگ و بی‌ثباتی بیشتر تا ژوئیه ۲۰۰۹ جان ۱۵۰ هزار عراقی را گرفت، بیش از یک میلیون تن بی‌خانمان شدند. عراقی‌ها درد و رنج شدیدی متحمل شدند.

این گزارش به حادثه‌ای که آن را برای انگلیس تحقیرآمیز توصیف کرده، پرداخت، مبنی بر اینکه در سال ۲۰۰۷ گروه‌هایی شبه نظامی
کنترل بصره را به دست گرفتند و نیروهای انگلیسی نتوانستند در برابر آنها مقاومت کنند که این امر منجر به آزادی بازداشت‌شدگان عراقی در ازای توقف حملات علیه انگلیسی‌ها شد. در این گزارش آمده است که این تحقیرآمیز است که انگلیس خود را در موقعیتی ببیند که بهترین گزینه ممکن، توافق با یک گروه شبه‌نظامی باشد که به نیروهایش حمله می‌کنند.

کمیسیون تحقیقات انگلیس موضع خود را درباره جنگ عراق به صورت خلاصه بدین شرح اعلام کرد؛ نخست اینکه صدام تهدید مستقیمی نبود. دوم اینکه لازم بود یک استراتژی مهار برای یک دوره مشخص انتخاب شود و سوم اینکه اکثر اعضای شورای امنیت از ادامه مأموریت بازرسان و ناظران بین‌المللی حمایت کردند.