سامانه هشدار سیل یکی از شیوه‌های دست‌یابی به اطلاعات درباره حوضه‌های آبریز است که به پیش‌بینی‌های با کیفیت و اثر محور در بازه‌زمانی کوتاه‌مدت کمک می‌کند و برای راه‌اندازی و فعالیت‌ آن به اطلاعات از سوی غالب دستگاه‌ها نیاز است. این سامانه دو بخش اصلی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دارد. بخش سخت‌افزاری همان توسعه شبکه دیدبانی است، یعنی تجهیزات شبکه باران‌سنجی و یا تجهیزات شبکه رادارهای کشور که باید تکمیل شود و در کنار این موارد زیرساخت اعم از زمین، اینترنت، سرورهایی برای عملیات پردازشی نیاز است. در حوزه نرم‌افزاری نیز  پیش‌بینی‌های کاربردی با جفت کردن دو مدل هواشناسی و حوزه کاربردی انجام می‌شود.

رئیس سازمان هواشناسی درباره لزوم ایجاد و تقویت این سامانه گفته بود: نکته‌ای که توسط سازمان‌های بین‌المللی به ما توصیه می‌شود این است که لزوما نیاز نیست که میزان بارش توسط ما اعلام شود. در واقع عدد مهم نیست. پیش‌بینی‌ها باید بر اساس تاثیرات آن انجام شود. برای مثال ما باید بدانیم که نفوذپذیری خاک محل مورد نظر چقدر است؟ همچنین باید بدانیم که سازه‌های ناپایدار در برابر باد کدامند؟ این ضرورت وجود پایگاه داده‌ای جامع که همه این اطلاعات را شامل شود را به ما گوشزد می‌کند بنابراین این سامانه به پیش‌بینی‌های اثرمحور کمک می‌کند.

سحر تاجبخش درباره آخرین وضعیت سامانه هشدار سیل اظهار کرد: خوشبختانه همکاری مناسبی از سوی وزارت نیرو و جهاد کشاورزی انجام شده است چون به منظور اجرای قانون مدیریت بحران، سازمان هواشناسی مکلف است که با تمام دستگاه‌ها به‌ویژه این دو وزارتخانه در حوزه سیل در ارتباط باشد. سازمان هواشناسی باید داده‌ها و اطلاعاتی را از دستگاه‌ها دریافت کند چراکه در کشور به برخی اطلاعات همچون دبی رودخانه‌ها باید دسترسی برخط داشته باشیم. بخشی از این کار انجام شده است.

وی افزود: فاز یک راه‌اندازی نرم‌افزار سامانه هشدار سیل سال گذشته انجام شد و همکاران سازمان هواشناسی در مراکز پیش‌بینی از اطلاعات ۵۵۰ نقطه استفاده می‌کنند. پیش‌بینی دبی آب تنها در ۵۵۰ نقطه از کشور انجام می‌شود اما اصلا کافی نیست چراکه کشور ما بسیار پهناور است و توپوگرافی بسیار پیچیده‌ای دارد.

رئیس سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: برای فاز دوم نیز در حال برگزاری یک مناقصه هستیم تا بتوانیم به این ۵۵۰ نقطه ۳۰۰۰ نقطه دیگر را اضافه کنیم تا به  اطلاعات دبی رودخانه‌ها در بالادست و در مراکز جمعیتی تا حد امکان دسترسی پیدا کنیم تا بدانیم بارشی که رخ می‌دهد با منابعی که در سطح زمین است آیا منجر به رخداد سیل یا طغیان رودخانه و مواردی از این قبیل می‌شود یا خیر؟

وی افزود: برخی از این اطلاعات در اختیار وزارت نیرو بود که بخشی از آن را دریافت کرده‌ایم. این اطلاعات درباره شرایط حوضه‌های آبریز بود. برای فاز دوم اجرای مدل‌ها را نیز در دستور کار قرار دادیم که به‌صورت مناقصه برگزار می‌شود و طی هفته آینده برنده مناقصه مشخص خواهد شد و فکر می‌کنم تا یک سال و نیم آینده بتوانیم فاز دوم سامانه هشدار سیل را نیز راه‌اندازی کنیم.

رئیس سازمان هواشناسی کشور ادامه داد: آنچه در بخش سخت افزاری برای سامانه هشدار سیل به شمار می‌آید، توسعه شبکه دیدبانی است بنابراین آن در دستور کار قرار داده‌ایم و جزو وظایف اصلی ما است. خوشبختانه توانسته‌ایم طی سال‌های اخیر در توسعه ایستگاه‌های خودکار و ایستگاه‌های باران‌سنجی فعالیت‌های خوبی داشته باشیم اما در زمینه رادارها که یکی از ابزارهای موثر در پیش‌بینی‌های کوتاه است، باید بتوانیم کشور را به رادارهای بیشتری تجهیز کنیم و ضرورت تامین اعتبار قابل توجه در این حوزه وجود دارد.

تاجبخش در پایان تصریح کرد: البته با اعتباراتی که سازمان هواشناسی دارد، برنامه را پیش‌ خواهیم برد اما برای افزایش سرعت انجام کار، نیازمند منابع مالی بیشتری است.