پیش‌بینی‌های اشتباه سازمان هواشناسی از بارش‌های پاییز امسال باعث شده تا سطح اعتماد به این سازمان تخصصی در بین افکار عمومی کاهش یابد. چند سالی است که مردم پس از اظهارات برخی کارشناسان این سازمان به‌خصوص در رادیو و تلویزیون در خصوص پیش‌بینی آب و هوا کشور بلافاصله می‌گویند منتظر بروز اتفاقات برعکس باشیم!

اواخر آذر امسال سحر تاجبخش مسلمان در نشست خبری با اشاره به این‌که پیش‌بینی‌ها با استفاده از شواهد و مدل‌های عددی اعلام می‌شود، گفته بود: پیش‌بینی، پیش‌گویی نیست و اطلاعاتی است که به‌روش معادلات ریاضی حل می‌شود. از خرداد تا شهریور ماه امسال تمام مدل‌ها حاکی از افزایش بارش در کل کشور به‌خصوص غرب کشور بود و تا شهریور این مدل‌ها حفظ شد.

وی افزود: تا مهرماه هم روند افزایش بارش را داشتیم، اما در آبان و آذر پیش‌بینی بارش‌ها اتفاق نیفتاد. طی دهه‌های اخیر پیش‌بینی کوتاه‌مدت و بلندمدت بر اساس احتمالات است، الگوها بارش‌های بالاتر از نرمال نشان می‌داد که آن را اعلام کردیم.

وی با اشاره به پیش‌بینی‌های نرمال و فرانرمال به‌خصوص غرب کشور، گفت: ۳۰ تا ۵۰ درصد هم این احتمال وجود دارد که این اتفاق نیفتد. روند افزایش قابل ملاحظه دما باید بررسی شود، شاید همین مورد یکی از اصلی‌ترین عوامل بود که اجازه نداد رطوبت به منطقه ما بیاید، حتی اگر این اتفاق نمی‌افتاد باید این را در نظر داشته باشیم که هوای خشک و نیمه‌خشک در ایران حاکم است.

تاجبخش درباره پیش‌بینی بارش‌ها در زمستان اظهار کرد: در خصوص زمستان هم بارش‌ها کمتر از نرمال است، اما با توجه به اتفاقات روی‌داده در حوزه تغییر اقلیم باید سناریوهای بدبینانه را مدنظر قرار دهیم، حتی اگر زمستان پربارشی داشته باشیم، منابع آب کشور با بارش‌ها جبران نمی‌شود.

وی درباره مدل‌های هواشناسی برای پیش‌بینی‌ها هم گفت: از مدل‌های کشورهای فرانسه، آلمان، انگلستان و ژاپن استفاده می‌کنیم، این مدل‌ها نیز افزایش بارش‌ها در پاییز امسال را فرانرمال نشان می‌داد.

سازمان هواشناسی مدل هواشناسی ندارد

در همین رابطه حسین اردکانی کارشناس هواشناسی می‌گوید: سازمان هواشناسی مدل بومی که بر مبنای آن پیش‌بینی‌ها را انجام دهند ندارند و از چند مدل خارجی استفاده می‌کنند. آن‌ها از مدل‌های هواشناسی کشورهای دیگر «یک چیزی را در می‌آورند و آنرا به خورد دولت و ملت می‌دهند.»

وی با تاکید بر این‌که باید مدل بومی هواشناسی داشته باشیم، تصریح کرد:‌برای این کار باید مدیر داشته باشیم. الان در بخش هواشناسی ما فقدان مدیر داریم نه اجرایی نه تحقیقاتی. به‌عنوان مثال رئیس یک پژوهشگاه مرتبط با هواشناسی در پست مدیریتی که کار می‌کند، تخصص ندارد. وی فقط یک تخصص ماهواره دارد که توانسته با آن رئیس یک پژوهشگاه شود.

وی با بیان " با این وضعیت ۲۰ سال دیگر هم به الگوی بومی پیش‌بینی هواشناسی نمی‌رسیم" اظهار کرد:‌برای پیش‌بینی درست اولین کاری که باید انجام دهیم این‌که متخصص‌هایی پیدا شود اقلیم منطقه را مدل بدهد. تمام اطلاعات ۳۰ ساله منطقه است و اولین قدم است که مدل بدهید. سپس در بازه‌های زمانی که داریم پیش‌بینی‌های یک ماهه یا سه ماهه پیش‌بینی‌های فصلی و ... انجام شود.

پدر علم هواشناسی ایران با یادآوری این‌که ۱۲ دورپیوند داریم و باید بدانیم کدام دورپیوندها در کدام ماه روی ایران اثرگذار است، افزود: فکر می‌کنم اگر ما واقعا بخواهیم به این کارها برسیم حداقل ۵ سال طول می‌کشد. مدل اختصاصی ایرانی و یک مدل ملی خواهیم داشت، ولی بعد از آن مدل هواشناسی باید کالیبره شود اپدیت شود و ضرایب تغییر کرده و علت خطاها شناسایی شود.