رضا قدوسی درباره اهمیت پیشگیری و کنترل بیماری دیابت اظهار کرد: ۱۴ نوامبر، سالروز تولد فردریک بانتینگ، که به همراه چارلز بست در سال ۱۹۲۲ انسولین را کشف کردند، روز جهانی دیابت نام گذاری شده است، شعار امسال با توجه به اهمیت آگاهی از خطر ابتلاء به دیابت نوع دو برای کمک به تأخیر یا جلوگیری از این بیماری و برجسته کردن تأثیر عوارض مرتبط با دیابت و اهمیت دسترسی به اطلاعات و مراقبت مناسب برای اطمینان از درمان به موقع «شناخت عوامل خطر، اقدام مؤثر» انتخاب شده است.

وی افزود: براساس برنامه کشوری پیشگیری و کنترل بیماری دیابت نوع دو، اقدامات مؤثری برای تقویت نظام ارجاع به منظور پیگیری و ردیابی بیمار، برای کنترل هرچه بهتر بیماری و پیشگیری از بروز عوارض و معلولیت‌های ناشی از این بیماری انجام شده است، همچنین در زمینه درمان دیابت، تأمین داروهای مورد استفاده در دیابت به ویژه انواع انسولین‌های ترکیبی به میزان کافی صورت پذیرفته و برای تجویز صحیح داروها، دستورالعمل مناسبی تدوین شده است.

سرپرست مجموعه مدد ایران گفت: در محدوده دانشگاه علوم پزشکی ایران و در داروخانه‌های بیست‌وسه‌گانه تحت پوشش مجموعه مدد هم با توجه به پراکندگی‌های داروخانه‌ها در مناطق مختلف استان تهران، دستگاه‌های تست قند خون و داروهای مورد استفاده در درمان دیابت برای دسترسی راحت تر بیماران دیابتی به خوبی تأمین شده است.

وی با اشاره به آمار مبتلایان به دیابت در کشور ادامه داد: براساس یافته‌های تیم تحقیقاتی مطالعه شیوع دیابت، ۱۵ درصد جمعیت بزرگسال ایران مبتلا به دیابت (قند خون ناشتا مساوی یا بیش از ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر) و بیش از ۲۵ درصد در مرحله پیش دیابت (قند خون ناشتای مساوی ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی گرم در دسی لیتر بر اساس معیارهای سال ۲۰۲۰ انجمن دیابت آمریکا) هستند.

قدوسی تصریح کرد: میزان شیوع دیابت و پیش دیابت در مردان ایرانی، به ترتیب ۱۳ درصد و ۲۷ درصد و در زنان ۱۷ درصد و ۲۴ درصد اعلام شده است، احتمال ابتلاء به دیابت و پیش دیابت با بالا رفتن سن به طور پیوسته افزایش می‌یابد، سنین ۶۵ سال و بالاتر و ۵۵ تا ۶۴ سال در صدر گروه‌های سنی در معرض خطر دیابت هستند.

وی خاطرنشان کرد: احتمال انتقال دیابت نوع یک از پدر به فرزندان ۵.۸۸ درصد است، اما این احتمال در زنان بستگی به سن بارداری آنها دارد به این صورت که اگر یک مادر مبتلا به دیابت نوع یک قبل از ۲۵ سالگی صاحب فرزند شده است، احتمال انتقال دیابت نوع یک حدود چهار درصد است و اگر بعد از ۲۵ سالگی بوده این احتمال به حدود یک درصد کاهش می‌یابد، در دیابت نوع دو، اگر والد قبل از ۵۰ سالگی به دیابت نوع دو مبتلا شده باشد، احتمال انتقال بیماری به فرزند ۱۴.۳ درصد و اگر ابتلاء به دیابت نوع دو بعد از ۵۰ سالگی والد رخ داده باشد، این احتمال به حدود ۷.۷ درصد کاهش می‌یابد، علاوه بر ژنتیک عوامل دیگر مانند اضافه وزن، رژیم غذایی ناسالم، نداشتن تحرک بدن، افزایش سن، فشار خون بالا، سابقه دیابت بارداری، نبود تحمل گلوکز (IGT) هم نقش دارند.

سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب لازمه پیشگیری از دیابت

مدیریت داروخانه‌های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: افراد مبتلا به دیابت نیاز دارند تا با یک سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب، کنترل بیشتری بر سطح گلوکز خون خود داشته باشند، همچنین مواردی که افراد مبتلا به دیابت باید رعایت کنند، تغذیه مناسب و مصرف میزان مناسبی از مواد غذایی با انرژی پایین، مانند سبزیجات، میوه‌ها، ماهی، مرغ و محصولات کم چرب، کنترل مصرف کربوهیدرات و جلوگیری از مصرف میزان زیاد شکر و غذاهای پر قند است.

وی افزود: حفظ وزن مناسب و جلوگیری از چاقی و انجام فعالیت‌های ورزشی منظم مانند پیاده‌روی، شنا، یا تمرینات مقاومتی با مشورت پزشک در خصوص نوع و میزان فعالیت‌های ورزشی و رژیم غذایی امری ضروری‌است، استفاده از تکنیک‌های آرامش بخش به منظور کنترل و کاهش استرس از اقدامات سودمند در زمینه کنترل قند خون است.

قدوسی اضافه کرد: مراجعه به پزشک و رعایت نکاتی که توسط او توصیه می‌شود و مصرف به موقع و مطابق دستور داروهای تجویز شده در کنار انجام تست‌های خون منظم برای اندازه‌گیری سطح گلوکز و سایر شاخص‌های بهداشتی، همچنین کنترل و نظارت بر فشار خون و چربی خون به کنترل دیابت کمک می‌کند.

وی تصریح کرد: بررسی تأثیرات اقتصادی دیابت بر جوامع و کشورها حاکی از تأثیر این بیماری برهزینه‌های سلامت و از دست دادن نیروی کار به دلیل بیماری است، همچنین اطلاع رسانی در زمینه دیابت را ضروری است، ترویج آگاهی عمومی در مورد علائم، پیشگیری، مدیریت دیابت و افزایش اطلاعات جامعه در مورد این بیماری و حمایت خانواده و اطرافیان بیمار برای مدیریت بهینه در پیشگیری و کنترل دیابت حائز اهمیت است.