توسعه بازارهای در دسترس شرکت‌های دانش‌بنیان مهم‌ترین ویژگی سازوکار تولید بار اول است. علاوه بر اینکه در بدو ورود شرکت دانش‌بنیان به حوزه تولید بار اول این شرکت با یک پروژه مهم بومی‌سازی روبرو است، در صورت موفقیت در حوزه بومی‌سازی، این شرکت تبدیل به یک قطب تولیدات صنعتی در کشور خواهد شد و قابلیت صادرات و بازارسازی بین‌المللی را نیز پیدا خواهد کرد.

نمونه ی موفق صدور تولیدات بار اول را در صنعت نفت و گاز کشور شاهد هستیم. ایران برای اولین بار بعد از انقلاب به کمک خودکفایی در فرآیند پالایشگاهی و تولید بار اول تجهیزات پالایشی، به سهامداری و سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی اقدام کرد و فروش نفت خود را به میزان ۴۰ درصد افزایش داد.

در این مدل، با همکاری در زمینه صادرات تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی به پالایشگاه‌های با ظرفیت نیمه فعال و بازسازی این پالایشگاه‌ها و تکمیل زنجیره فرآیندی پالایشگاه مذکور، ظرفیت پالایشگاه را به حداکثر میزان خود بازگرداندیم. میزان ظرفیت اضافه شده با خوراک نفت خام ایرانی به پالایش می رسد. به این ترتیب، تولید بار اول تجهیزات پالایشی نه تنها زمینه صادرات تجهیزات پالایشگاهی را فراهم کرد، بلکه بستر جدیدی برای فروش نفت خام ایران و تبدیل آن به فرآورده‌های نفتی غیرقابل تحریم فراهم کرده است. تمامی این روندها  موجب خنثی کردن تحریم‌ها در حوزه تجارت انرژی کشور شد.

رفع نیازهای کشور در حوزه ی اقلام راهبردی و استراتژیک با محصولات دانش بنیان

نظرات شیوا قاسمی پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس را در خصوص قانون ترک تشریفات مناقصه و تولیدات بار اول و نقش آن در رشد دانش بنیان ها در ادامه می خوانید.

قاسمی پور با اشاره به این موضوع که حمایت از دانش بنیان ها در واقع کمک به توسعه ی کشور است، تصریح کرد: می توانیم با سیاست گذاری های صحیح دانش بنیان ها را به سمتی سوق دهیم که به تولید محصولات صنعتی که تحریم شده ایم، بپردازند. به این ترتیب، به رفع نیازهای کشور از طریق توان داخلی و دانش بنیانی کشور مبادرت می کنیم.

وی ادامه داد: با این سیاست، از یک طرف برای دانش بنیان ها بازارسازی می کنیم و به رشد آن ها کمک می کنیم و از طرف دیگر، نیازهای کشور در حوزه ی اقلام راهبردی و استراتژیک رفع می شود. این یک بازی دو سر برد برای کشور است.

عقد ۹۲ قرارداد شرکت های دانش بنیان با سازمان ها و شرکت های دولتی

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرد: دانش بنیان ها می توانند با قیمت مناسب به تولید اقلام راهبردی برای کشور بپردازند و صرفه جویی ارزی بالایی را رقم بزنند. در همین ارتباط می توانیم به عقد ۹۲ قرارداد شرکت های دانش بنیان با سازمان ها و شرکت های دولتی و صرفه جویی ۶۸ هزار میلیارد تومانی که برای کشور از طریق تولیدات بار اول ایجاد کرده اند، اشاره کنیم.

قاسمی پور گفت: قطعاً یکی از مزیت های حمایت از دانش بنیان ها و تولیدات بار اول در قالب قانون ترک تشریفات مناقصه و یا طرح تولید بار اول معاونت  علمی و فناوری ریاست جمهوری این است که در نهایت ایجاد فرصت های صادراتی بیشتر برای کشور محقق خواهد شد.

وی ادامه داد: بازار داخلی یک فضای تمرینی برای دانش بنیان هاست تا محصولاتشان را عرضه کنند و محک بزنند. در ادامه و با افزایش کیفیت محصولات می توانند به فتح بازارهای جهانی فکر کنند و ارزآوری برای کشور داشته باشند. برای رسیدن به این اهداف باید هزینه پرداخت کنیم و با جدیت از دانش بنیان ها و تولیدات بار اول شان حمایت به عمل بیاوریم تا جان بگیرند.

بازاریابی و فروش تولیدات بار اول از طریق ظرفیت ۱۶ استان مرزی کشور 

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس خاطرنشان کرد: ما ۱۶ استان مرزی داریم که هر کدام از آن ها با کشورهای دیگر ارتباط دارند، از این ظرفیت می توانیم برای بازاریابی استفاده کنیم و تولیدات بار اول را به دیگران عرضه کنیم.

قاسمی پور گفت: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به درستی وظیفه ی تنظیم گری را برعهده گرفته است. از یک طرف، نیازهای صنایع احصاء می شود و در طرف مقابل شناخت نیازمندهای دانش بنیان ها در دستور کار قرار دارد. به این ترتیب، زمینه برای تولیدات بار اول مورد نیاز کشور فراهم می شود.