«مَا کَانَ فِی هَذِهِ الْأُمَّةِ أَعْبَدُ مِنْ فَاطِمَةَ کَانَتْ تَقُومُ حَتَّی تَوَرَّمَ قَدَمَاهَا» (مناقب آل ابی‌طالب(ع)، ابن‌شهر آشوب، ج3، ص341)

با عرض تسلیت ایام جانسوز شهادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س)، در این مجال کوتاه به بیان برخی از فضائل و مکارم آن حضرت در بُعد سبک زندگی اشاره خواهیم کرد.

 در اوج بندگی

از مهم‌ترین ابعاد سبک زندگی فاطمی، کیفیت و روش عبادت آن حضرت است. حضرت فاطمه زهرا(س) بحق، اسوه و نمونه بندگی خدا بود. در همین روایتی که در ابتدا آوردیم، راوی می‌گوید: هیچ کسی در امت پیامبر(ص)، پر عبادت‌تر از حضرت فاطمه زهرا(س) نبود؛ آن‌قدر در حال عبادت در قیام بود که پاهای مبارکشان ورم می‌کرد. عبادت بسیار آن حضرت(س)، اثر ایمان و اعتقادی بود که در آن حضرت وجود داشت. در کتاب شریف مناقب، نقل شده رسول خدا(ص) به سلمان فرمودند: «یا سَلْمَانُ إِنَّ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً» یعنی ‌ای سلمان! خداوند متعال چنان دل و جان و تمام جوارح دخترم فاطمه را از ایمان پر کرده که یکسره برای عبادت و فرمانبرداری حق تعالی، خود را از همه چیز فارغ ساخته است».

علامه بزرگوار مجلسی اعلی الله مقامه در کتاب گرانسنگ بحارالانوار، روایتی را درباره عبادت حضرت زهرای طاهره(س) نقل می‌کند که چطور خداوند بر عبادت آن حضرت به فرشتگان افتخار می‌کند.

پیامبر(ص)‌ می‌فرماید: «أمّا ابنَتی فاطمةُ فإنّها سَیدَةُ نِساءِ العالَمینَ مِن الأوَّلِینَ و الآخِرِینَ... متی قامَت فی مِحرابِها بینَ یدَی رَبِّها جَلَّ جلالُهُ زَهَرَ نورُها لِملائکةِ السَّماءِ کما یزهَرُ نورُ الکواکِبِ لأهلِ الأرضِ، و یقولُ الله عَزَّ و جلَّ لملائکَتِهِ: یا ملائکَتِی، انظُرُوا إلی أمَتی فاطمةَ سَیدَةِ إمائی قائمهٌ بینَ یدَی، تَرتَعِدُ فَرائصُها مِن خِیفَتی، و قد أقبَلَت بقَلبِها علی عِبادَتِی؛ یعنی هرگاه فاطمه زهرا(س) در محراب عبادت به پیشگاه پروردگار خود می‌ایستد، نور او برای فرشتگان آسمان می‌تابد؛ همانند ستارگان که برای اهل زمین می‌درخشد و خدای عزوجل به فرشتگان خود می‌فرماید: فاطمه بانوی همه زنان جهان را بنگرید، چگونه در پیشگاه من به عبادت ایستاده و بندبند بدنش از خوف من می‌لرزد و چگونه از دل و جان به عبادت و پرستش من رو آورده است».

دلسوز برای مردم

آن حضرت در عبادات خود هم از جنبه اجتماعی غفلت نفرمودند و به معنایی عبادتشان نیز جامع بوده است. شیخ صدوق(ره) در کتاب «علل‌الشرایع» با سلسله اسناد از امام حسن مجتبی(ع) روایت کرده: «رَأَیتُ أُمِّی فَاطِمَةَ علیها السلام قَامَتْ فِی مِحْرَابِهَا لَیلَةَ جُمُعَتِهَا فَلَمْ تَزَلْ رَاکِعَةً سَاجِدَةً حَتَّی اتَّضَحَ عَمُودُ الصُّبْحِ وَ سَمِعْتُهَا تَدْعُو لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ تُسَمِّیهِمْ وَ تُکْثِرُ الدُّعَاءَ لَهُمْ وَ لَا تَدْعُو لِنَفْسِهَا بِشَیءٍ. فَقُلْتُ لَهَا: یا أُمَّاهْ! لِمَ لَا تَدْعُوِنَّ لِنَفْسِکِ کَمَا تَدْعُوِنَّ لِغَیرِکِ؟ فَقَالَتْ: یا بُنَی! الْجَارُ ثُمَّ الدَّارُ؛ مادرم فاطمه را در شب جمعه‌ای دیدم که در محرابش ایستاده و پیوسته در حال رکوع و سجده بود تا اینکه صبح نمایان شد و از او شنیدم که برای مردان و زنان مؤمن زیاد دعا می‌کرد و اسم آنان را می‌برد؛ ولی برای خویش چیزی نمی‌خواست. پس به او گفتم: مادرم چرا آن‌گونه که برای دیگران دعا می‌کنی برای خود دعا نمی‌کنی؟ او گفت پسرم اول همسایه بعد اهل خانه».

این درس بزرگی برای همه شیعیان به‌خصوص بانوان محترم است که در کنار امور زندگی و خانه‌داری و حضور اجتماعی، به عبادت خداوند متعال که شاه کلیدِ موفقیت و سعادت دنیا و آخرت است، توجه و عنایت ویژه‌ای داشته باشند و رابطه خود با خالق هستی را روز به روز محکم‌تر کنند و در این مسیر، دلسوزی و دعا برای خوشبختی سایر مردم را فراموش نکنند.

الگوی ازدواج

در دوران پس از هجرت پیامبر(ص)، در آغازین سال‌های تکلیف، حضرت زهرا(س) با امیرالمؤمنین(ع) با مهریه و جهیزیه‌ای بسیار ساده، ازدواج خود را ساده و بی‌آلایش برگزار کرد. ازدواجی با پیوند معنوی و الهی و رابطه عاطفی بی‌مانند میان زن و مرد مؤمن و همسری به معنای واقعی؛ و بیگانه از تمام تشریفات و زر و زیورهای پوچ ظاهری.

اسوه همسرداری

در جنبه همسرداری هم آن حضرت اسوه و نمونه بودند. انسان گمان می‌کند شوهرداری یعنی بانوی خانه غذا بپزد، اتاق را ‌تر و تمیز کند، لباس بشوید و... .  نخیر، شوهرداری منحصر در این اعمال نیست. در طول 10سالی که پیامبر(ص) در مدینه حضور داشتند، حدود 9سال آن، حضرت زهرا(س) و امیرالمؤمنین(ع) زندگی مشترک داشتند. در این چند سال، حدود 60جنگ کوچک و بزرگ اتفاق افتاده که امیرمؤمنان علی(ع) در بیشتر آن‌ها حضور داشته است. حضرت صدیقه طاهره(س) در خانه نشسته و همسرش در جبهه است. زندگی‌شان هم فقیرانه بود. یک زن چقدر باید تربیت شده باشد تا بتواند محیط منزل را برای این همسر خود پر از آرامش و صمیمیت کرده و دل و جان او را از دغدغه و فکر اهل و عیال و گرفتاری‌های زندگی خالی کند تا همسرش بتواند به‌راحتی در کار بزرگی که بیرون از منزل بر عهده دارد موفق و پیروز شود.

دختران ما که افتخار پیروی از آن حضرت را دارند باید از لحظه لحظه زندگی آن حضرت درس بگیرند؛ از ازدواج، همسرداری، تربیت فرزند و عبادت و ایثار حضرت زهرای مرضیه(س) و بدانند اگر خوشبختی دنیا و آخرت را می‌خواهند جز با پیروی و تبعیت از آن بانوی یگانه و با عظمت اسلام بدست نخواهد آمد. همه شیعیان و دوستداران آن حضرت که در این ایام، در مصائب فراوان آن حضرت اشک می‌ریزند و سوگواری می‌کنند، باید در همه این جهات از حضرت زهرای مرضیه(س) الگوبرداری کنند و آن حضرت را اسوه خویش برای نیل به حیات طیبه و سعادت جاودانی قرار دهند.