آن زمان نه تنها برای امثال من و شما بلکه برای متخصصان حوزه مغز و اعصاب، تصور اینکه بشود تراشه‌ای در سر انسان کار گذاشت و به این وسیله اتصال میان مغز و رایانه را برقرار کرد، فقط به درد فیلم‌های علمی-تخیلی حاد می‌خورد.
رشته نخ‌های خیلی خیلی باریک
کمتر از یک سال بعد اما به طور رسمی اعلام شد «نیورا لینک» با استخدام چند دانشمند سرشناس حوزه علوم اعصاب کارش را برای تولید دستگاهی که رشته نخ‌های بسیار نازک را در مغز می‌کارد آغاز کرده است. این رشته‌ها در واقع نخ به آن مفهومی که ما می‌شناسیم نبودند، بلکه چیزی مثل سیم یا رشته‌های عصبی بسیاربسیار نازک برای انتقال پیام‌های عصبی بودند. سال ۲۰۱۹ هم با وجود صدای‌های اعتراض و انتقادی که از گوشه و کنار بلند شده بود، اعلام شد فعلاً ۱۵۸میلیون دلار بودجه صرف این پروژه شده که ۱۰۰ میلیون دلارش را ایلان‌ماسک سرمایه‌گذاری کرده است! «نیورا لینک» نشان داد با کاشت این رشته‌ها در مغز یک موش آزمایشگاهی می‌تواند اطلاعات مغزی او را از طریق هزارو۵۰۰ الکترود به رایانه منتقل کرده و بخواند.
رشته نخ‌های خیلی خیلی باریک
کمتر از یک سال بعد اما به طور رسمی اعلام شد «نیورا لینک» با استخدام چند دانشمند سرشناس حوزه علوم اعصاب کارش را برای تولید دستگاهی که رشته نخ‌های بسیار نازک را در مغز می‌کارد آغاز کرده است. این رشته‌ها در واقع نخ به آن مفهومی که ما می‌شناسیم نبودند، بلکه چیزی مثل سیم یا رشته‌های عصبی بسیاربسیار نازک برای انتقال پیام‌های عصبی بودند. سال ۲۰۱۹ هم با وجود صدای‌های اعتراض و انتقادی که از گوشه و کنار بلند شده بود، اعلام شد فعلاً ۱۵۸میلیون دلار بودجه صرف این پروژه شده که ۱۰۰ میلیون دلارش را ایلان‌ماسک سرمایه‌گذاری کرده است! «نیورا لینک» نشان داد با کاشت این رشته‌ها در مغز یک موش آزمایشگاهی می‌تواند اطلاعات مغزی او را از طریق هزارو۵۰۰ الکترود به رایانه منتقل کرده و بخواند.
در ضمن ادعا شده بود تحقیقات مشابه روی مغز انسان قرار است از سال۲۰۲۰ آغاز شود. این ادعای دومی البته برای «ماسک» و شرکت پرسروصدایش کمی دردسرساز شد، چون صدای مخالفان و منتقدان را بالاتر برد. برای اینکه بدانیم توی سر مالک شرکت نیورا لینک درباره تراشه‌گذاری در مغز آدم‌ها چه می‌گذشت چاره‌ای نداریم جز اینکه به بخش‌هایی از سخنان «ایلان ماسک» - منتشرشده در نیویورک تایمز- مراجعه کنیم. سال۲۰۲۰ یعنی زمانی که قرار بود آزمایش‌ها روی انسان شروع شود، سروصداها درباره جنبه‌های اخلاقی نصب تراشه در مغز انسان و همچنین امکان سوءاستفاده از این دستاورد علمی، کار را به جایی رساند که «ایلان ماسک» مجبور شد مقابل خبرنگار معروف آمریکایی «کرا سویشر» بنشیند و به پرسش‌های مختلف جواب بدهد.
تراشه‌ای که می‌رود توی مغز ما!
«سویشر» به ماسک می‌گوید: «از تو می‌خواهم به مبتدیانه‌ترین شکل ممکن برای من و آدم‌هایی مثل من توضیح بدهی که نیورا لینک چیست؟ گویا یک تراشه‌ای است که می‌رود توی مغز ما؟»
ماسک: بله دقیقاً. فکر کن چیزی شبیه فیت‌بیت (ساعت یا مچ‌بند هوشمند) در جمجمه شما... ما تراشه موردنظر، شارژر القایی و آنتن بلوتوث را توی جمجمه کار می‌گذاریم، به‌علاوه چند سیم نازک که به مغزتان وصل می‌شود... این جوری تصور کنید که بخشی از شما الکترونیک شده است... قرار است کارمان را با بیمارانی شروع کنیم که در بدترین موقعیت قرار دارند... اگر بتوانیم از هوش مصنوعی هم در این زمینه استفاده کنیم... مثلاً برای کسی که دچار ضایعه نخاعی شده و نمی‌تواند راه برود... می‌توانیم کاری کنیم افراد دوباره بتوانند راه بروند... مشکلاتی مثل افسردگی شدید، اضطراب، اسکیزوفرنی یا صرع را حل کنیم...».
صحبت‌های «ماسک» مال حدود سه یا چهار سال پیش است یعنی زمانی که طبق گفته‌های خودش آزمایش این تراشه روی مغز خوک هم انجام شده و ظاهراً ماسک و شرکتش منتظر گرفتن مجوز آزمایش روی انسان‌ها هستند. طی این چند سال همراه با پیشرفت‌هایی که ماسک از آن حرف می‌زند و ادعا می‌کند با این تراشه‌گذاری می‌توان بیماری‌های زیادی را درمان کرد، منتقدان و معترضان هم در کارشان پیشرفت کرده و مدارک و اسنادی را درباره نتایج منفی آزمایش‌های نیورا لینک منتشر می‌کنند.
تراشه‌ای که می‌رود توی مغز ما!
«سویشر» به ماسک می‌گوید: «از تو می‌خواهم به مبتدیانه‌ترین شکل ممکن برای من و آدم‌هایی مثل من توضیح بدهی که نیورا لینک چیست؟ گویا یک تراشه‌ای است که می‌رود توی مغز ما؟»
ماسک: بله دقیقاً. فکر کن چیزی شبیه فیت‌بیت (ساعت یا مچ‌بند هوشمند) در جمجمه شما... ما تراشه موردنظر، شارژر القایی و آنتن بلوتوث را توی جمجمه کار می‌گذاریم، به‌علاوه چند سیم نازک که به مغزتان وصل می‌شود... این جوری تصور کنید که بخشی از شما الکترونیک شده است... قرار است کارمان را با بیمارانی شروع کنیم که در بدترین موقعیت قرار دارند... اگر بتوانیم از هوش مصنوعی هم در این زمینه استفاده کنیم... مثلاً برای کسی که دچار ضایعه نخاعی شده و نمی‌تواند راه برود... می‌توانیم کاری کنیم افراد دوباره بتوانند راه بروند... مشکلاتی مثل افسردگی شدید، اضطراب، اسکیزوفرنی یا صرع را حل کنیم...».
صحبت‌های «ماسک» مال حدود سه یا چهار سال پیش است یعنی زمانی که طبق گفته‌های خودش آزمایش این تراشه روی مغز خوک هم انجام شده و ظاهراً ماسک و شرکتش منتظر گرفتن مجوز آزمایش روی انسان‌ها هستند. طی این چند سال همراه با پیشرفت‌هایی که ماسک از آن حرف می‌زند و ادعا می‌کند با این تراشه‌گذاری می‌توان بیماری‌های زیادی را درمان کرد، منتقدان و معترضان هم در کارشان پیشرفت کرده و مدارک و اسنادی را درباره نتایج منفی آزمایش‌های نیورا لینک منتشر می‌کنند.
مثلاً چند ماه پیش اخباری منتشر شد که نشان می‌داد این شرکت در مجموع حدود هزار و ۵۰۰ حیوان ازجمله بیش از ۲۸۰ گوسفند، خوک و میمون را پس از آزمایش‌هایی از سال ۲۰۱۸ کشته است. منابع آگاه مدعی شده بودند این آمار تقریبی است، زیرا این شرکت اطلاعات دقیقی در مورد تعداد حیوانات آزمایش و کشته‌شده و تحقیقات با استفاده از موش‌ها و خوکچه‌های هندی را نگهداری نمی‌کند!
داوطلبان به صف شدند
یک سال پیش از این هم اخباری منتشر شده بود درباره اینکه برخی میمون‌هایی که در مغزشان تراشه‌گذاری شده به دلیل تورم مغز و فلج و... مرده‌اند. هرچند ایلان ماسک مدعی شده بود مرگ میمون‌ها ربطی به تراشه‌گذاری نداشته و آن‌ها به پایان عمرشان رسیده بودند، اما منتقدان او را به دروغ‌گویی متهم کرده و پای مسائل اخلاقی و عدم رعایت حقوق بشر در پروژه نیورا لینک را وسط کشیدند. در این میان یکی دو کارمند شاغل در این پروژه هم اعلام کردند میمون‌های آزمایش شده همه جوان بوده و دلیل مرگشان کهولت سن نبوده است. با وجود اعتراض‌ها و انتقادهای فراوان و حتی تحقیق و بررسی‌هایی قانونی در این باره، چند ماه پیش مجوز آزمایش روی انسان هم به نیورا لینک داده شد تا متخصصان تراشه‌گذاری کار را روی داوطلبانی که دارای معلولیت‌های مختلف و مشکلات نخاعی هستند آغاز کنند.
فعلاً فعالیت‌ها در این زمینه ادامه دارد همچنان که انتقادها و نگرانی‌هایی درباره انگیزه‌های مادی و سودجویانه در این پروژه وجود دارد. این نکته را هم فراموش نکنیم که همه اختراعات و اکتشافات انسان با وجود دستاوردهای بسیار مثبت و مفید برای جامعه بشری، معمولاً روزنه‌هایی را هم برای سوءاستفاده‌ها باز می‌کنند. مثلاً تصورش را بکنید در صورت موفقیت تراشه‌گذاری مغزی، شاهد پیدایش انسان‌های نیمه‌الکترونیکی باشیم که توانایی خارق‌العاده‌ای در کنترل همه چیز دارند اما کنترل مغزشان دست هوش مصنوعی یا خدای ناکرده هکرهایی است که می‌توانند به سه سوت، مغزهای تراشه‌گذاری شده دیگر را هک کنند!
خبرنگار: مجید تربت زاده
داوطلبان به صف شدند
یک سال پیش از این هم اخباری منتشر شده بود درباره اینکه برخی میمون‌هایی که در مغزشان تراشه‌گذاری شده به دلیل تورم مغز و فلج و... مرده‌اند. هرچند ایلان ماسک مدعی شده بود مرگ میمون‌ها ربطی به تراشه‌گذاری نداشته و آن‌ها به پایان عمرشان رسیده بودند، اما منتقدان او را به دروغ‌گویی متهم کرده و پای مسائل اخلاقی و عدم رعایت حقوق بشر در پروژه نیورا لینک را وسط کشیدند. در این میان یکی دو کارمند شاغل در این پروژه هم اعلام کردند میمون‌های آزمایش شده همه جوان بوده و دلیل مرگشان کهولت سن نبوده است. با وجود اعتراض‌ها و انتقادهای فراوان و حتی تحقیق و بررسی‌هایی قانونی در این باره، چند ماه پیش مجوز آزمایش روی انسان هم به نیورا لینک داده شد تا متخصصان تراشه‌گذاری کار را روی داوطلبانی که دارای معلولیت‌های مختلف و مشکلات نخاعی هستند آغاز کنند.
فعلاً فعالیت‌ها در این زمینه ادامه دارد همچنان که انتقادها و نگرانی‌هایی درباره انگیزه‌های مادی و سودجویانه در این پروژه وجود دارد. این نکته را هم فراموش نکنیم که همه اختراعات و اکتشافات انسان با وجود دستاوردهای بسیار مثبت و مفید برای جامعه بشری، معمولاً روزنه‌هایی را هم برای سوءاستفاده‌ها باز می‌کنند. مثلاً تصورش را بکنید در صورت موفقیت تراشه‌گذاری مغزی، شاهد پیدایش انسان‌های نیمه‌الکترونیکی باشیم که توانایی خارق‌العاده‌ای در کنترل همه چیز دارند اما کنترل مغزشان دست هوش مصنوعی یا خدای ناکرده هکرهایی است که می‌توانند به سه سوت، مغزهای تراشه‌گذاری شده دیگر را هک کنند!
خبرنگار: مجید تربت زاده
نظر شما