ذیل ماده ۷۱ قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران آمده است تصویب نامگذاری معابر، میادین، خیابان‌ها، کوچه و کوی در حوزه شهری و همچنین تغییر نام آن‌ها با رعایت مقررات مربوط، از وظایف شورای شهر است؛ اما آیا شورای شهر فقط با اتکا به این قانون و بدون توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی، می‌تواند نامگذاری و بازنام‌گذاری کند؟
تصویب لایحه نامگذاری تعدادی از معابر شهری همیشه و در هر حال نخستین دستور کار صحن علنی شورای شهر مشهد در دوره ششم است که گاه با واکنش‌هایی همراه می‌شود.
دوشنبه ۱۱ دی ماه ۱۴۰۲ در یکصدمین جلسه علنی شورای شهر هم این دستور کار ۱۹ معبر را نامگذاری کرد یا تغییر نام داد؛ اما ششمین بند این مصوبه لحظاتی پس از تصویب، واکنش‌های زیادی را میان فعالان مجازی و رسانه‌ای مشهد برانگیخت. بر این اساس بولوار طبرسی حد فاصل حرم مطهر رضوی تا میدان فجر به نام امام جواد(ع) نامگذاری شد. پس از این مصوبه، مجید طهوریان عسکری در شبکه اجتماعی ویراست، این طور نوشت: همکارانم در شورای شهر مشهد، نام مبارک امام جواد(ع) را روی خیابانی در مشهد نامگذاری کردند. جواد، یکی از القاب و صفات الهی و نام امام معصوم است. شک ندارم تا قیام قیامت در ثواب نام بردن این نام مبارک توسط هر زائر و مجاور شریک هستند.
این عضو شورا در پاسخ به انتقاد فعالان رسانه‌ای و مجازی درباره این تغییر نام، با ذکر این موضوع که نام امام جواد(ع) بر نام این عالم دینی مقدم و اولی است، این کار را توجیه و از آن دفاع کرد.
حسین حسامی؛ دیگر عضو شورا نیز در فضای مجازی نوشت: «نامگذاری یکی از معابر اصلی منتهی به حرم مطهر رضوی به نام مبارک‌ترین مولود برای شیعه، ابن‌الرضا(ع) حضرت جوادالائمه(ع) اتفاقی مهم و اثربخش در راستای گسترش هویت و فرهنگ متعالی رضوی است که امروز توسط همکارانم در شورای اسلامی شهر رقم خورد».
هاشم دائمی هم نوشت: «السلام علیک یابن‌الرضا(ع) شورای ششم مفتخر است پس از سالیان متمادی غفلت در نامگذاری یکی از معابر اصلی منتهی به حرم مطهر رضوی به نام فرزند پربرکت حضرت رضا(ع)، خیابان طبرسی تا پل فجر را به نام حضرت جواد(ع) تغییر نام دهد».
این تغییر نام قرار است چه باری از دوش مشهد به عنوان دومین کلانشهر ایران با سالانه حدود ۳۰ میلیون زائر بردارد و اصولاً در کجای پازل شبکه مسائل مشهد قرار گرفته است؟ اعضای شورای شهر مشهد در این اقدامات چه هدفی جز مشغول کردن یا بهتر است بگوییم انحراف افکار عمومی از کم‌کاری‌هایشان دارند؟ تغییر نام یا بازنام‌گذاری معابر و میادین، تبعات بیشتری نسبت به نامگذاری اولیه آن دارد. به طوری که با لحاظ تمام شرایط وقتی نامی انتخاب می‌شود، تغییر آن می‌تواند تبعات بیشتری داشته باشد. تبعات تغییر نام، مسائلی همچون نارضایتی شهروندان، سردرگمی آن‌ها، کاهش احساس تعلق و هویت محلی، هزینه‌های مالی و مشتری‌مداری برای کسبه، هزینه‌های بازنگری در نقشه‌ها و احتمالاً اعمال سلایق شخصی مدیران را به دنبال دارد. این موضوع مهم است که مدیریت شهری، در تغییر نام‌ها، توجیه مناسب و اسناد متقنی داشته و دیدگاه نهادهای محلی، شورای محله، ساکنان و کسبه را در نظر گرفته و ادله کافی برای نامناسب بودن نام قبلی داشته باشد. میان این حجم از مشکلات زائران و مجاوران در شهر مشهد، تغییر نام یک خیابان هویتی و اصیل که در حافظه تاریخی مردم شکل گرفته آن هم پس از ۹۳ سال، اولویت چندم این شهر است؟ صرف‌نظر از درست یا نادرست بودن این تصمیم و توجیهات انجام شده، نام مرحوم طبرسی بخشی از فرهنگ و هویت شهر مشهد است که باید در این تصمیم مورد توجه کافی قرار می‌گرفت؛ اما متأسفانه نام این مفسر بزرگ قرآن در تصمیمی عجیب و واکنش‌برانگیز دوقطبی‌سازی شده و مقابل نام مبارک امام جواد(ع) قرار گرفته است. اگر صرفاً تبرک کردن یکی از معابر مشهد به نام مقدس امام جواد(ع) مدنظر است، آیا معبر و خیابان مناسب‌تری برای این تغییر نام وجود ندارد؟
خبرنگار: معصومه مؤمنیان
نظر شما