به عقیده ی کارشناسان، در حال حاضر افرادی که درآمدهای بالایی دارند اما دولت به اطلاعات آنها دسترسی ندارد، به انحای مختلف از دادن مالیات طفره می روند. در عوض افرادی با درآمدهای معمولی مانند کارمندان و تولیدکنندگان خرد مالیات می پردازند.

به نظر می رسد، اصلاح ساختار مالیات گیری در کشور به نفع کلیت جامعه است. زیرا به اخذ مالیات از مودیان پردرآمد منجر می شود و این مبالغ در راستای توسعه ی کشور به کار انداخته می شود.

دولت سیزدهم افزایش درآمدهای مالیاتی کشور را با جدیت در دستور کار قرار داده است. در این راستا، مالیات ستانی از مودیان بزرگ و پردرآمد، ساماندهی معافیت های مالیاتی غیرضرور و هوشمندسازی مالیات ستانی در دستور کار قرار دارد.

دولت قصد دارد از طریق اصلاح نظام مالیاتی کشور و افزایش درآمدهای مالیاتی اش، بستری برای فاصله گرفتن از نفت در بودجه و اتکا به درآمدهای مالیاتی به وجود بیاورد. این اقدام از سوی کارشناسان مورد تأیید قرار گرفته است.

تمامی کارشناسان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که دولت در روند افزایش درآمدهای مالیاتی باید بر مقابله با فرار مالیاتی، کشف مودیان جدید و ساماندهی معافیت های غیرضرور متمرکز شود و از اعمال فشار بر مردم، حقوق بگیران و تولیدکنندگان بپرهیزد.

اگرچه کارشناسان و مسئولان در خصوص لزوم فاصله گرفتن از درآمدهای نفتی در بودجه اتفاق نظر دارند و معتقدند دولت باید با روش های صحیح به افزایش درآمدهای مالیاتی اش اقدام کند. اما آنان معقتدند، افزایش 1 درصدی مالیات بر ارزش افزوده در شرایط فعلی رکودی و تورمی کشور به ضرر مردم است و تولید را متضرر می کند. نظرات فریال مستوفی، فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران را در خصوص این مسائل جویا شدیم که در ادامه می خوانید.

مستوفی در خصوص افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده تصریح کرد: به نظر من این موضوع اصلاً به صلاح نیست. زیرا، در وضعیت کنونی اقتصاد و شرایط تورمی کشور این اقدام باعث ایجاد تنگنا و فشار بیشتر به اقشار کم درآمد و حتی متوسط می شود و به تورم دامن می زند.

وی ادامه داد: این اقدام که دولت برای افزایش درآمدهای مالیاتی اش بر بخش‌های پنهان اقتصاد کشور و مودیانی که مالیات نمی پردارند، متمرکز شود، بسیار موثر است.

به گفته ی عضو اتاق بازرگانی تهران، اگر سیستم مالیاتی شفاف در کشور ایجاد شود، نظارت صحیح بر ارگان ها و نهادهای مختلف کشور انجام گیرد و دولت امکانات مناسب برای اقشار آسیب پذیر ایجاد کند، شکاف موجود کاهش یافته و می تواند اثرات مثبت زیادی در پی داشته باشد.

مستوفی گفت: دولت باید سیاست هایی به اجرا بگذارد که در شرایط فعلی به افزایش تاب آوری مردم کمک کند تا وضعیت تورمی را پشت سر بگذارند. زمانی که تقاضا کم می شود، مصرف کاهش می یابد و این موضوع مسلماً بر روی تولید هم اثر منفی می گذارد.

وی ادامه داد: در شرایط تورمی، معمولاً دولت ها سیاست هایی را در راستای کمک به مردم به اجرا می گذارند. در این شرایط، پیشنهاد افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده منطقی به نظر نمی رسد.

عضو اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: دولت اقداماتی را در راستای افزایش درآمدهای مالیاتی اش به اجرا گذاشته و قرار است کشور از طریق مالیات و نه درآمدهای نفتی اداره شود. بهتر است در این روند بر روش هایی متمرکز شویم که به اقشار ضعیف و متوسط کشور و تولیدکنندگان فشار مضاعفی در زمینه ی مالیات وارد نشود.

این عضو اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: دریافت اطلاعات دقیق از سامانه مودیان می تواند به سیاست گذاران کمک کند تا سیاست گذاری های اقتصادی صحیح را در کشور پیگیری کنند. مثلاً به آن ها در شناسایی معافیت های غیرضرور و ایجاد بهبود در سیستم معافیت های مالیاتی کمک می کند. این اقدام می تواند منجر به افزایش عدالت مالیاتی و کاهش اتلاف منابع شود. این طور اقدامات مزیت های زیادی دارد و به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت از راه های صحیح کمک می کند.

وی ادامه داد: اقتصاد یک کل به هم پیوسته است و سیاست گذاری در یک بخش بر بخش های دیگر اثر می گذارد. به طور مثال، نمی توان انتظار داشت که افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده بر کلیت اقتصاد کشور تأثیر نگذارد. این عامل قطعاً اثرات تورمی خواهد داشت که در شرایط فعلی اقتصاد کشور منطقی نیست.