مشکل اصلی طرح فعلی اعطای یارانه بنزین و استفاده از کارت سوخت این است که ما در حال حاضر هیچ دیدی در مورد میزان مصرف افراد نداریم. در شرایطی که کارت سوخت به خودرو تعلق می گیرد، یک سری کارت سوخت ها داریم که با وجود غیرفعال بودن خودرو همچنان مورد استفاده قرار می گیرند. از این کارت سوخت ها معمولاً در مناطق مرزی استفاده می شود. وقتی سهمیه بنزین به نفر اختصاص داده شود، هر نفر مشخص است که چقدر از کارت سوختش استفاده کرده است و شفافیت وجود دارد.

اختصاص سهمیه بنزین به نفر باعث می شود عدالت بیشتری در تخصیص یارانه ها داشته باشیم. در شرایط فعلی، کسی که بیشتر از بنزین استفاده کند، یارانه ی بیشتری می گیرد و کسانی که اصلاً خودرو ندارند از یارانه بی بهره هستند. با اختصاص بنزین به نفر، این مشکل را حل می کنیم و همگان به صورت برابر از یارانه ی انرژی بهره مند می شوند.

افراد می توانند بنزین اضافه ی خود را در بازار ثانویه ای به فروش برسانند. در این شرایط، افراد به فکر مدیریت مصرف خواهند بود که از یک طرف بتوانند بنزین اضافه را بفروشند و از طرف دیگر، مجبور نشوند بنزین را از بازار آزاد خرید کنند.

اعطای بنزین به نفر، به ما کمک می کند که به اطلاعاتی در خصوص میزان پیمایش افراد دست پیدا کنیم. از این اطلاعات می توانیم در سیاست گذاری های مربوط به نوسازی سیستم حمل و نقل شخصی و عمومی کشور بهره ببریم. 

محمدصادق مهرجو، کارشناس ارشد انرژی با اشاره به این موضوع که بحث توزیع عادلانه ی یارانه ها از جمله یارانه ی سوخت دغدغه ی اقتصاددانان و مسئولان کشور است، تصریح کرد: رقم بالایی هر ساله برای یارانه سوخت اختصاص می دهیم و به همین دلیل اهمیت دارد که این موضوع ساماندهی شود.

وی ادامه داد: در شرایط فعلی، با توجه به سهمیه بندی ای که روی هر خودرو برای بنزین داریم، هر کسی که تعداد خودروی بیشتری داشته باشد، بیشتر از یارانه استفاده می کند. فرقی نمی کند که این خودرو ایرانی باشد و یا مصرف سوخت بالایی داشته باشد. بدون در نظر گرفتن این موارد، به هر خودرو سهمیه ای تعلق می گیرد و افراد از آن استفاده می کنند.

این کارشناس ارشد انرژی توضیح داد: بنده تصور می کنم که اختصاص سهمیه ی بنزین به نفر به عدالت اجتماعی نزدیک تر است و به بازتوزیع عادلانه ی یارانه ها کمک می کند.

مهرجو گفت: نیاز است تمامی جوانب موضوع به دقت دیده شود و برای تمامی مباحث فکری بکنیم. در سایه ی همه جانبه نگری می توانیم این طرح را اجرا کنیم.

وی ادامه داد: تصمیمات خوبی در زمینه ی ساماندهی یارانه سوخت در کشور اتخاذ شده است که می توانند کمک کننده باشند. مثلاً، مصوب شده است که به خودروهای لوکس یارانه ی بنزین تعلق نگیرد. این مصوبات شرکت ملی پالایش و پخش کشور را مکلف می کند که به نحو دیگری توزیع سهمیه ای بنزین و گازوئیل را در کشور انجام دهد.

این کارشناس انرژی در خصوص این موضوع که سقف و کف قیمت بنزین در بازار ثانویه مشخص باشد و افراد در چارچوب همین قیمت ها به فروش سهمیه ی بنزین خود مبادرت کنند، تصریح کرد: در این روش، باید ببینیم که آیا می توانیم با قاچاق بنزین مقابله کنیم یا خیر. اگر همچنان قیمت بنزین در کشور ما با دیگر کشورها اختلاف معناداری داشته باشد، زمینه ی قاچاق وجود دارد.

مهرجو گفت: تعداد زیادی از خودروها در بخش های حمل و نقل عمومی مانند اسنپ، تپسی و... فعال هستند. در مورد سوخت مورد نیاز این خودروها نیز باید چاره اندیشی داشته باشیم.

وی در پایان تأکید کرد: روش اختصاص سهمیه بنزین به نفر قطعاً به عدالت نزدیک تر است و پیوست عدالت اجتماعی دارد. این موضوع سبب خواهد شد که یارانه سوخت در کشور نیز ساماندهی شود و بحث قاچاق بنزین نیز حل خواهد شد و مصرف نیز به دلیل صرفه اقتصادی بهینه سازی کاهش خوبی خواهد داشت.