به گزارش قدس خراسان، وقوع حریق در بیمارستان گاندی تهران بهانه‌ای برای پرداختن دوباره به ساختمان‌های ناایمن می‌شود و رسانه‌ها هرکدام سعی می‌کنند تا مدتی صدای این زنگ هشدار را بلندتر و رساتر به گوش مسئولان برسانند.

رئیس شورای اسلامی شهر تهران روز یکشنبه ۸ بهمن ماه در جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران، با اشاره به حادثه آتش‌سوزی گسترده بیمارستان گاندی تهران گفت: یکی از مواردی که ما در دوره چهارم شورای شهر تهران مصوب کردیم، موضوع استفاده نکردن از نماهای کامپوزیت در ساختمان‌های شهر بود که متأسفانه در آن مقطع زمانی با فشار بسیار زیادی در خصوص این مصوبه مواجه شدیم؛ اما بر سر استفاده از چنین نماهایی نه تنها برای خانه‌های مسکونی کوتاه نیامدیم؛ بلکه در استفاده از چنین مواردی به لحاظ نداشتن ایمنی، هشدار داده بودیم.

مهدی چمران تأکید کرد که در همین آتش‌سوزی اخیر نمای کامپوزیت موجب شعله‌ور شدن آتش شده بود.

وی افزود: ما از همان ابتدا در جریان آزمایش‌های مختلف فنی، تهدیدهای استفاده از این نوع نما را مطرح کرده بودیم؛ اما برخی‌ها عنوان کرده بودند این ورق‌های کامپوزیت ضد آتش است. افزون بر تغییر ظاهری چنین نماهایی به مرور زمان، ما نمونه دیگری در مشهد دیدیم که هتلی با همین نمای کامپوزیتی دچار حریق شد و به طور کامل از بین رفت. 

نمای ساختمان تأییدیه آتش‌نشانی نمی‌خواهد 

اشاره رئیس شورای شهر تهران به حریق هتل ۲۰ طبقه در تیر سال ۱۳۹۶ است؛ هتلی با نمای کامپوزیت که  شدت حریق آن طوری بود که خیابان‌های منتهی به محل آتش‌سوزی توسط پلیس در منطقه مسدود شد. 

حریقی که هرگز درس عبرت نشد، در برج سلمان مشهد هم تکرار شد و حالا هر روز شاهد ساخت یک ساختمان با نمای کامپوزیت هستیم؛ موضوعی که وقتی از مسئول روابط سازمان آتش‌نشانی مشهد هم پیگیری می‌کنیم، متوجه می‌شویم نمای ساختمان جزو مواردی که برای تأییدیه آتش‌نشانی ساختمان‌ها لازم است، قرار ندارد! 

پیگیری ساختمان‌های ناایمن را از دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی انجام می‌دهیم و پاسخ‌ می‌دهند دبیری این کارگروه با اداره کل راه و شهرسازی بوده و چند ماه است جلسه‌ای تشکیل نشده است.

مبحث ایمنی ساختمان‌ها به روزرسانی نشده است

آیا همه انواع کامپوزیت قابل اشتعال و ناایمن است؟ 

یک مشاور تخصصی نما در کشور در پاسخ به پرسش ما می‌گوید: در خصوص پنل‌های کامپوزیتی که در نمای ساختمان‌ها استفاده می‌شود، یک‌سری درجه‌بندی یا گرید برای حریق داریم که به ترتیب از چپ به راست شامل

A1, A2، B1، B2،C،D،Fاست.

ما مبحث سه را در مقررات ملی ساختمان داریم که مبحث حریق و ایمنی است؛ اما متأسفانه قدیمی بوده و با تجاربی که از حریق در برج سلمان مشهد و دیگر نقاط کشور داشتیم، این مبحث به روزرسانی نشد.

سعید مادرشاهی ادامه می‌دهد: این مبحث بالاترین سند کشور در حوزه حریق و ایمنی است و متأسفانه به روزرسانی نشده و در حالی که یک سری از ساختمان‌ها به صورت قانونی و طبق مقررات و ضوابط ملی ساختمان ساخته می‌شوند؛ اما مبتلا به چنین مشکلاتی هستند. از طرفی هر سازمانی به صورت جزیره‌ای برای خودش قوانینی در این خصوص خلق کرده است. به عنوان مثال در حالی که چند سال پیش در یکی از دوره‌های مدیریت شهری، شورای شهر مشهد قانونی برای تشویق به استفاده از کامپوزیت در نمای ساختمان‌ها تصویب کرد تا با نگاه سبک‌سازی ساختمان خسارت زلزله را به حداقل برسانند، معاونت شهرسازی شهرداری تهران استفاده از کامپوزیت در نمای ساختمان‌ها را ممنوع اعلام و حتی برای آن جریمه هم تعیین کرد!

وی مشکل بعدی در این موضوع را نبود یک متولی برای نظارت می‌داند و بیان می‌کند: مکاتبات زیادی با مرکز تحقیقات وزارت مسکن و شهرسازی و آتش‌نشانی در شهرهای مشهد و تهران داشتیم؛ اما کسی این موضوع را به عهده نگرفت.

این کارشناس عمران عنوان می‌کند: بیشترین پروژه‌های ناایمن در حوزه نمای کامپوزیتی، پروژه‌های دولتی هستند؛ چرا که ما در کشورمان چیزی داریم به نام فهرست‌بها برای اقلام و کالاها که پروژه‌های دولتی باید با آن کار کنند و در این فهرست‌بها متأسفانه در گذشته بحث‌های ایمنی مورد توجه قرار نگرفته و قیمتی که برای کامپوزیت پنل‌ها در نظر داشته‌اند، قیمت کامپوزیت‌های قابل حریق بوده است. مواردی مانند فرودگاه مشهد، تمام ایستگاه‌های راه‌آهن و به طور کلی تمام پروژه‌های دولتی که در آن زمان از کامپوزیت نما استفاده کرده‌اند، باید به لحاظ ایمنی کنترل شوند.

مادرشاهی می‌گوید: در ایستگاه‌های مترو مشهد در ساخت برخی سقف‌ها کامپوزیت استفاده شده و این خیلی خطرناک است به خصوص اینکه در زیر زمین قرار دارد و دودی که تولید می‌کند، هنگام حریق مشکلات زیادی را ایجاد خواهد کرد. یکی از موضوعات دیگری که در مورد کاربرد کامپوزیت باید مورد توجه قرار گیرد، بحث سیم‌ها و کابل‌هاست که در صورت تعمیر نشدن و نگهداری نکردن صحیح منجر به اتصالی و حریق خواهد شد. 

واردات کامپوزیت ضد حریق ممنوع است

مشاور تخصصی نما اضافه می‌کند: تولیدکنندگان کامپوزیت طی رایزنی‌هایی که داشته‌اند، واردات کامپوزیت پنل‌های باکیفیت را محدود و ممنوع کرده‌اند؛ یعنی اگر لازم باشد برای ساختمانی کامپوزیت گرید  A۲ استفاده کنید، امکان واردات ندارید. البته تعداد محدودی از تولیدکنندگان، کامپوزیت B۱ را که ضد حریق است، در داخل تولید می‌کنند؛ اما وزارت صنعت، معدن و تجارت در یک مقطع زمانی به ده‌ها تولیدکننده کامپوزیت پنل در ایران مجوز داده است. پرسش این است چرا وقتی یک نفر ورق کامپوزیت قابل حریق تولید می‌کند، باید به او مجوز بدهند؟ وقتی این اقلام قابل حریق در کشور تولید می‌شود،  طبیعی است به خاطر قیمت اقتصادی‌تر، سازندگان بخواهند از آن در نمای ساختمان‌ها استفاده کنند.

راه حل ساختمان‌های ناایمن 

اگرچه طبق اعلام سرپرست سازمان آتش‌نشانی مشهد، در ۱۰ماهه ابتدایی امسال، ۷۶۳ ساختمان اخطار گرفته‌اند و ۹۴ ساختمان هم به مراجع قضایی معرفی شده‌اند؛ اما  برای جلوگیری از فجایع بزرگ  باید  سازمانی واحد با اختیارات کافی، جامع و مانع ایجاد شود و اگر این اتفاق در سطح ملی قابل اجرا نیست، هر استان به تنهایی سازوکاری غیر از تشکیل کارگروه‌های تشریفاتی و بدون خروجی مؤثر را در دستور کار قرار دهد. 

خبرنگار: معصومه مؤمنیان