آمارها نشان دهنده ی بالا بودن میزان مصرف گاز طبیعی در کشور ماست. به طوری که نسبت به کشورهای دیگر سرانه ی مصرف بالاتری داریم. از سوی دیگر، شواهد نشان می دهد که طبقه ی مرفه جامعه پرمصرف هستند و هدررفت انرژی در این بخش بیشتر است.

به طور مثال، در شهر مشهد، بررسی توزیع مشترکین نشان می‌دهد که بیش از ۱۳% از مشترکین مناطق مرفه پرمصرف هستند، حال‌آنکه تنها ۲ درصد از مشترکین مناطق ضعیف جامعه در دسته ی پرمصرف ها قرار می گیرند. بدین ترتیب مشخص می‌شود که الگوی مصرف گاز طبیعی در میان مرفهین جامعه، بسیار پرمصرف‌تر از سایر اقشار جامعه است. به عبارت دقیق‌تر، مرفهین پرمصرف‌تر از سایر اقشار جامعه هستند.

با توجه به پرمصرف بودن ثروتمندان جامعه، برخی پیشنهاد می کنند اعمال سیاست های قیمتی بر این اقشار می تواند به مدیریت مصرف گاز طبیعی در کشور منجر شود و عدالت اجتماعی بیشتری را به ارمغان بیاورد. البته کارشناسان به استاندارد نبودن مسکن سازی در کشور، بهینه نبودن وسایل سرمایشی و گرمایشی و عدم تولید بهینه ی گاز طبیعی نیز به عنوان عواملی که در هدررفت آن تأثیر دارند، اشاره می کنند.

با توجه به ضررهای چند وجهی که ناترازی گاز برایمان دارد، لازم است سیاست گذاری منطقی در خصوص مدیریت مصرف داشته باشیم. نظرات محمدعلی قدیری را به عنون یک کارشناس انرژی در خصوص لزوم مدیریت مصرف گاز در کشور جویا شدیم که در ادامه می خوانید.

 ۴۰ درصد از مصرف گاز کشور در بخش خانگی است

قدیری با اشاره به این موضوع که ۴۰ درصد از مصرف گاز کشور در بخش خانگی است، تصریح کرد: برخی مشترکان به خاطر استفاده از ویلاها و نحوه ی خاص زندگی ای که دارند، مصرف شان زیاد است. مصرف گاز این مشترکان که جزو اقشار مرفه به شمار می روند، به ازای هر نفر بالاست. برخی از مشترکان که در روستاها زندگی می کنند، به خاطر خانه های بزرگ و غیرعایق مصارف بالایی دارند.

وی ادامه داد: در تعرفه گذاری پلکانی هدف اقشار مرفه و پرمصرف هستند که به دلیل برخورداری از امکانات ویژه مصارف بالایی دارند و باید هزینه ی واقعی گاز را بپردازند.

این کارشناس انرژی توضیح داد: تعرفه گذاری پلکانی به درستی در این راستا قرار گرفته است که مصارف بالا و غیرضرور مشترکان به قیمت آزاد محاسبه شود. چون این مصداق بی عدالتی است که یارانه ای که باید در خدمت همه ی مردم باشد و منافعش به جامعه برمی گردد، در اختیار عده ی خاص و پرمصرفی قرار بگیرد.

مصارف بالا و غیرضرور به قیمت های صادراتی نزدیک شود

وی ادامه داد: این روند منطقی ای است که مصارف بالا و غیرضرور به قیمت های صادراتی نزدیک شود و پرمصرف ها و مرفهین قیمت واقعی گاز را بپردازند. به نحوی که مصرف کننده به سمت بهینه سازی مصرف سوق داده شود.

این کارشناس انرژی توضیح داد: اخذ هزینه ی واقعی گاز از مصارف غیرضرور و لاکچری به لحاظ مدیریت مصرف بسیار اثرگذار است. اینکه بنا بر آمار شرکت ملی گاز ایران، میزان مصرف گاز مشترکان پرمصرف با اعمال سیاست های قیمتی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل ۲۵ میلیون متر مکعب در روز کاهش داشته است، اهمیت دارد.

وی ادامه داد: صادرات هر متر مکعب گاز حدود ۳۰ سنت برایمان ارزش افزوده دارد. استفاده از این گاز در نیروگاه ها به جای گازوئیل نیز در هر متر مکعب ۴۰ الی ۵۰ سنت برایمان ارزش افزوده دارد. این آمار نشان دهنده ی اهمیت بهینه سازی مصرف گاز در بخش خانگی است. بنابراین، اعمال سیاست های قیمتی بر پرمصرف ها و مدیریت مصرف آن ها به لحاظ اقتصادی نیز برایمان اهمیت زیادی دارد.