به زعم کارشناسان، ورود بخش خصوصی به بهره برداری از میادین مشترک که قبلاً در انحصار شرکت ملی نفت بود، مزیت های زیادی برای کشور دارد. از جمله ی این مزیت ها می توان به افزایش تولید گاز در کشور و رفع ناترازی گاز در زمستان، دسترسی به بازارهای فروش نفت بیشتر، کارآیی و بهره وری بیشتر و سرعت بالای پروژه ها اشاره کرد.
در راستای افزایش بهره برداری از میادین مشترک، به صندوق توسعه ملی این اجازه داده شده است در قبال طلبی که از دولت دارد، با در اختیار گرفتن میدانها، بدون اینکه بنگاهداری کند، با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برداشت از میدانهای مشترک را افزایش دهد. این امکان به وجود آمده است که صندوق، سهم دولت از نفت را بابت طلب خود بردارد.
حجم زیادی از منابع گازی کشور در میادین مشترک قرار گرفته است. طرف مقابل با حداکثر توان در حال بهره برداری است و ما عقب ماندگی هایی در این زمینه داریم. مجلس در برنامه هفتم توسعه مصوب کرده است که بخش خصوصی داخلی و خارجی می تواند به بهره برداری از میادین گازی مشترک ورود کند.
سعید میرترابی، عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه خوارزمی در خصوص تسهیل مشارکت بخش خصوصی در بهره برداری از میادین گازی مشترک تصریح کرد: بخش خصوصی خارجی دارای تکنولوژی های به روز است و حضورش در بهره برداری از میادین سودمند خواهد بود.
وی ادامه داد: در ابتدا می توانیم از تأمین مالی بخش خصوصی داخلی استفاده کنیم. ورود بخش خصوصی خارجی به بهره برداری از میادین نیز امکان انتقال فناوری به داخل کشور را فراهم می کند. تولید نفت در ایران به لحاظ قانونی در اختیار دولت است و با حل این موضوع می توانیم به سمت جذب سرمایه های بخش خصوصی برویم و به برداشت از میادین نفت و گاز مشترک کشورمان مبادرت کنیم.
این کارشناس انرژی توضیح داد: احتمالاً بخش خصوصی داخلی نیاز به فرصتی دارد که تجربه پیدا کند و به تکنولوژی های روز دنیا مجهز شود. در کنار این بخش می توانیم به استفاده از تجربیات بخش خصوصی خارجی بپردازیم و ورود تکنولوژی به کشور را داشته باشیم.
میرترابی گفت: طی سال های گذشته وزارت نفت با موضوع کاهش فروش و درآمدها مواجه شده است. به همین دلیل چاره اندیشی هایی انجام شده است که استفاده از ظرفیت بخش خصوصی داخلی و خارجی نیز یکی از این راهکارهاست.
وی ادامه داد: باید ببینیم به لحاظ قانونی زیرساخت های لازم برای اجرای این پیشنهاد به وجود می آید یا خیر. معمولاً در همه جای دنیا بخش نفت در اختیار دولت است. اما در چارچوب قراردادهایی مثل قراردادهای مشارکت از ظرفیت بخش خصوصی استفاده می شود. ما هم می توانیم به این سمت حرکت کنیم.
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی خاطرنشان کرد: در دولت قبلاً پیشنهاداتی در خصوص مشارکت بخش خصوصی در بهره برداری از میادین نفت و گاز کشور مطرح شد که نتیجه ای به دنبا نداشت. در طرح قبلی به لحاظ قانون اساسی مشکل پیش آمد، زیرا موضوع مالکیت بخش خصوصی مطرح بود.
میرترابی گفت: اگر بتوانیم به نحوی با بخش خصوصی تعامل کنیم که تا چند سال در منافع میدان سهیم باشد، احتمالاً انگیزه ای به وجود می آوریم تا سرمایه گذاری در این حوزه صورت بگیرد.
وی ادامه داد: شکستن انحصار توسعه در جهت استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و شرکت های خارجی و همچنین تسهیل صدور مجوز بهره برداری از میادین مشترک کشور به نفع بخش خصوصی کشور، می تواند به لحاظ انتقال تکنولوژی به داخل کشور بسیار کمک کننده باشد. در زمینه ی جذب سرمایه های خارجی تا کنون خوب عمل نکرده ایم. تسهیل این امر می تواند علاوه بر توسعه تجارت انرژی ایران به کمک حل ناترازی داخلی انرژی کشور نیز بیاید و برایمان منفعت داشته باشد.
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی خاطرنشان کرد: احتمالاً شرکت های خارجی برای همکاری در پروژه های نفتی ایران به مدت یک یا دو سال انگیزه ای نخواهند داشت. اما اگر قراردادها را طوری تنظیم کنیم که امکان حضور طولانی مدت تر شرکت های خارجی فراهم شود، احتمالاً انگیزه ی لازم برایشان به وجود می آید.
نظر شما