به گزارش قدس آنلاین، سفر ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین به استانبول، مهمترین رویداد خبری دیروز و امروز در رسانه‌های ترکیه است.

زلنسکی در کاخ دلما باغچه استانبول با اردوغان دیدار کرد و درباره اهمیت روابط آنکارا – کی یف در حضور خبرنگاران گفت: «از رئیس جمهور اردوغان و مردم ترکیه به خاطر حمایت شما از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی اوکراین، از همه مردم ما و کودکان اوکراینی قدردانی و تشکر می‌کنم. من یک بار دیگر، از آقای رئیس جمهور به طور ویژه برای نجات شهروندانمان از اسارت روسیه تشکر کردم. به لطف میانجیگری ترکیه، ما به نتایج انسانی جدی دست یافتیم و مشتاقانه منتظر اقدامات آتی هستیم».
زلنسکی در ادامه درباره رویکرد سیاسی جانبدارانه ترکیه در مورد کریمه گفت: «رئیس جمهور اردوغان همواره تمامیت ارضی اوکراین به ویژه کریمه را به عنوان بخشی از خاک کشور ما به رسمیت شناخته و بیان کرده و همواره از تاتارهای کریمه دفاع کرده است. امروز نیز بر این رویکرد خود تاکید مجدد کرد. لذا من از او سپاسگزارم که هرگز موضع خود را در مورد تمامیت ارضی اوکراین تغییر نداد».

لحن محتاطانه اردوغان درباره اوکراین

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه ضمن ابراز خرسندی به خاطر میزبانی مجدد از زلنسکی اعلام کرد: «در روزهای اخیر به مناطقی که جناب زلنسکی و جناب میتوتاکیس در آن حضور داشتند، حمله موشکی صورت گرفت. از این که مشکلی برایشان پیش نیامد، مسرت خود را ابراز می‌کنم. همچنین به شهروندان اوکراینی که در اثر جنگ دو ساله، عزیزان خود را از دست دادند تسلیت می‌گویم. ما در دیدارهای امروز خود با دوست ارجمندم، درباره جزئیات تحولات جنگ گفتگو کردیم. من به عنوان یک دوست، برداشت و یافته‌های خود را با تمام صداقت به ایشان بیان کردم. تبعات منفی جنگ بر منطقه و جهان و به ویژه اوکراین در حال افزایش است».

اردوغان در ادامه افزود: «ما از ابتدا تا آنجا که می‌توانستیم برای پایان دادن به جنگ بر اساس توافقنامه همکاری داشته‌ایم. مذاکرات صلحی که روسیه نیز در آن گنجانده شود بسیار ارزشمند است و آماده میزبانی این نشست هستیم. در طول رایزنی‌های خود، ما همچنین در مورد مسائل مربوط به ثبات دریای سیاه مانند کریدورهای صادراتی و ایمنی ناوبری تبادل نظر کردیم. می‌دانید، طرح دریای سیاه با صدور 33 میلیون تن غلات به سوی کشورهای نیازمند، از بحران جهانی غذایی جلوگیری کرد. ما آماده هستیم مانند گذشته بهترین حمایت خود را ارائه دهیم. ثبات اقتصادی اوکراین و برقراری امنیت دائمی در دوره آتی اهمیت زیادی دارد».

اردوغان درباره کریمه گفت: «حضور تاتارهای کریمه در اوکراین یکی از عناصر مهم تقویت دوستی بین دو کشور است و تاتارهای کریمه که بخشی جدایی ناپذیر اوکراین هستند، سخت در حال مبارزه برای بازگرداندن تمامیت ارضی این کشور هستند. ضمن تشکر از تلاش‌های رئیس جمهور اوکراین در تضمین حقوق هموطنانش و تقویت وضعیت خودمختاری آنها، همیشه از هموطنان تاتار کریمه حمایت خواهیم کرد».

اردوغان در دیدار با زلنسکی، با لحنی دیپلماتیک و ملاحظه کارانه، از پیوستن اوکراین به ناتو حمایت کرد و گفت: «حمایت ما از پیوستن اوکراین به نهادهای یورو آتلانتیک همچنان پابرجاست».

این سخن اردوغان از این جهت اهمیت دارد که درست بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، ترکمنستان به عنوان یکی از مهمترین کشورهای اوراسیا با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در ماه مارس 1992 میلادی همکاری کرد و با وجود اعلام سیاست بیطرفی، درست بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی آغاز شد.

ترکمنستان نیز مانند دیگر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق به شورای همکاری آتلانتیک شمالی پیوست.

صفرمراد ترکمنباشی نخستین رئیس جمهور ترکمنستان مستقل، در ژوئیه 1992 در کنفرانس امنیت و همکاری اروپا در نشست هلسینکی شرکت کرد و ترکمنستان به عنوان اولین کشور آسیای میانه در ماه مه 1994 میلادی به برنامه مشارکت برای صلح ناتو پیوست.

همچنین بردی محمداف اقداماتی را برای احیای روابط ترکمنستان با جهان خارج، از جمله پیمان ناتو انجام داد و در نوامبر 2007 میلادی از ستاد ناتو در بروکسل بازدید کرد و در آوریل 2008، در نشست سران ناتو در بخارست حضور یافت.

ترکیه همواره حامی این سیاست‌ها بوده است. شورای همکاری، بعدها به نام شورای همکاری یورو-آتلانتیک (EAPC) تغییر نام داد و حمایت اردوغان از حضور اوکراین در این شورا، به معنی توافق ملاحظه کارانه ترکیه در مورد پیوستن اوکراین به ناتو است. 

اهمیت حضور یک ترک در راس وزارت دفاع اوکراین 

مهمترین شخصیت در هیات همراه زلنسکی در استانبول و در دیدار با اردوغان، وزیر دفاع اوکراین بود. پارلمان اوکراین روز چهارشنبه 6 سپتامبر سال 2022 میلادی، به رستم عمروف، وزیر پیشنهادی دولت ولودیمیر زلنسکی برای وزارت دفاع این کشور رأی اعتماد داد.

این در حالی بود که رستم عمروف پیش از آنکه به عنوان وزیر دفاع جدید اوکراین معرفی شود، ریاست صندوق املاک دولتی اوکراین را برعهده داشت.

عمروف 43 ساله که یکی از چهره‌های مهم جامعه ترک ‌تبارانِ تاتار کریمه است، دارای مدرک لیسانس اقتصاد و فوق لیسانس در رشته مالی از سال 2020 یکی از اعضای گروه ویژه اوکراین بوده که ماموریت آن، کار بر روی طرح‌هایی برای پایان دادن به اشغال کریمه توسط روسیه بوده است. او یک مذاکره‌کننده با تجربه است و علاوه بر مدیریت مذاکرات اوکراین – اتحادیه اروپا، در جریان سفر رئیس جمهوری اوکراین به عربستان سعودی در ماه مه، عضو هیات همراه او بود.

وزارت دفاع اوکراین در شرایطی به یک ترک تاتار تعلق گرفت که کارخانه پهپادسازی بایکار متعلق به سلجوق بیرقدار داماد اردوغان، علاوه بر فروش چند فروند پهپاد مسلح به کی یف، 2 فروند نیز به صورت اهدایی به این کشور فرستاده و اعلام کرده که کارگاه مشترک پهپادسازی در یکی از مناطق دفاعی اوکراین تاسیس‌ می کند. اما مسکو اعلام کرده که بمباران چنین کارگاهی، برای نیروی هوایی روسیه یک هدف مشروع خواهد بود.

اردوغان و ترکیب امیدواری برای صلح و تجارت

اردوغان اعلام کرده که طرفین امیدوارند در آینده ای نزدیک، هدف گذاری 10 میلیارد دلاری مبادلات تجاری بین ترکیه و اوکراین، محقق شود.

لازم الاجرا شدن فوری توافقنامه تجارت آزاد، از دید رئیس جمهور ترکیه، انگیزه جدیدی به این روابط خواهد داد. اردوغان همچنین در دیدار با زلنسکی خواستار آن شد که بیشترین نقش در دوران بازسازی اوکراین، به شرکت‌های ترکیه واگذار شود.

اردوغان در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد مذاکرات صلح و میانجیگری ترکیه گفت: «ما معتقدیم که روسیه خواه ناخواه به مواضع ترکیه احترام خواهد گذاشت. ترکیه از صلح دفاع می‌کند و معتقدیم که روسیه به ناچار به موضع ترکیه احترام می‌گذارد. اگر این اتفاق نیفتد، تضمین و حفظ صلح ممکن نخواهد بود. حداقل نزد افکار عمومی جهان، ما به عنوان ترکیه وظیفه خود را انجام داده‌ایم. البته در اینجا 3 موضوع مهم، شایان توجه است: امنیت غذایی، تبادل اسرا و ضمانت کشتیرانی. جدای از همه اینها، آقای رئیس جمهور در واقع به دلیل نزدیکی ماه مبارک رمضان، می‌خواهد مقدمات صلح را تامین کند و امنیت بنادر را تضمین کند. اینها از اهمیت بالایی برخوردار است.