استقبال از نو شدن و تازگی، در روزهای پایانی سال نزد ایرانیان با خانه‌تکانی آمیخته است. البته در گذشته خانه‌تکانی به عنوان کار جمعی تلقی می‌شد و همه در کنار هم با لبخند و شادی جمع می‌شدند و به یکدیگر در تمیز کردن خانه برای میزبانی از بهار و مهمانان نوروزی کمک می‌کردند، اما این سال‌ها به دلیل مشغله‌های کاری و صنعتی شدن زندگی‌ها، دیگر خانه‌تکانی رنگ و بوی قدیم را ندارد و به فعالیتی فردی تبدیل شده است.
برخی افراد و به ویژه زنان، بدون توجه به وضعیت سلامتی خود، در آیین خانه تکانی با انجام کارهای سنگین از جمله بلندکردن و جابه‌جایی غیراصولی وسایل خانه و انجام فشرده کارهای شست‌وشو و نظافت، درد و مشکلات عضلانی و استخوانی را به خود عیدی می‌دهند.
برای پیشگیری از این دردسرها و حفظ سلامت، برنامه‌ریزی دقیق و تقسیم کارهای مربوط به نظافت خانه و رعایت نکات ایمنی و بهداشتی ضروری است.
استقبال از نو شدن و تازگی با خانه تکانی و زدودن آلودگی‌ها از محل زندگی امری پسندیده از لحاظ عرفی و شرعی است، اما مانند دیگر فعالیت‌های روزانه باید مدیریت و برنامه‌ریزی شود تا به دلیل برخی بی‌دقتی و کم توجهی‌ها نسبت به مسایل ایمنی و بهداشتی، آسیب‌های جزئی یا دائمی رخ ندهد.
«آموزش» حلقه مفقوده در آیین خانه تکانی به منظور کاهش حوادث است و رسانه‌ها در این زمینه با اطلاع‌رسانی نکته‌های بهداشتی و اصول ایمنی نقش مهمی در کاهش حوادث از این دست دارند.
در کمین بودن خطر مرگ در نبود آموزش‌های لازم
چندی پیش در خبرها گفته شد خانمی در یکی از شهرهای استان سمنان در دلیل مخلوط کردن چند نوع شوینده و استنشاق سم بی‌رنگ حاصل از این کار، دچار مسمومیت شد و جان باخت.
گاهی برخی افراد به اشتباه فکر می‌کنند برای ایجاد محیطی سالم و بدون آلودگی باید از انواع مواد شوینده و پاک‌کننده استفاده کنند، اما در خیلی موارد می‌توان با آب ولرم، سرکه، مقدار کمی از شوینده‌ای مشخص و دستمال‌های مخصوص، نظافت را انجام داد و به پاکیزگی مدنظر دست یافت.
نحوه صحیح استفاده از شوینده‌ها
یکی از مهمترین اصول بهداشتی در نظافت چه در مکان‌های عمومی و چه خانه‌ها، استفاده صحیح و بهینه از شوینده‌ها، سفیدکننده‌ها و جرم‌گیرهاست، چرا که استفاده نابجا و بدون آگاهی از شوینده و پاک‌کننده‌های شیمیایی می‌تواند خطرات جبران ناپذیری در پی داشته باشد و مشکلات تنفسی و پوستی ایجاد کند که گاهی سلامت افراد را در کوتاه‌مدت و بلندمدت به خطر می‌اندازد.
اغلب افراد در خانه‌تکانی‌ها از ترکیب و اختلاط مواد شیمیایی از جمله جوهرنمک، سفیدکننده‌ها و لکه‌برها استفاده می‌کنند؛ بی‌خبر از اینکه بخارها و گازهای ناشی از این کار سمی، خفه‌کننده و حساسیت‌زا است.
نکته دیگر اینکه بسیاری از مواد شیمیایی داخل خانه‌ها و محصولات خانگی مانند جوهرنمک، مواد شوینده و لکه بر، لاک‌پاک‌کن، سموم حشره‌کش همچون مرگ موش، تینر و ضدیخ، در صورت تنفس، ناخواسته خوردن و تماس با پوست و چشم می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد که تاکید می‌شود در هنگام استفاده از فرآورده‌های شیمیایی و شوینده برچسب روی بسته‌بندی با دقت مطالعه و پس از مصرف نیز درِ بطری مواد شیمیایی به سرعت بسته شود و هیچ ظرف دربسته‌ای نیز در دسترس کودکان قرار نگیرد.
هر نردبان یا چهارپایه‌ای مناسب خانه‌تکانی نیست
در کنار توجه به رعایت شیوه‌های صحیح بهداشتی، رعایت نکات ایمنی حین کار نیز به منظور پیشگیری از وقوع حوادث جبران‌ناپذیر ضروری است.
سقوط از ارتفاع مانند چهارپایه و برخورد با پله‌های سنگی از شایع‌ترین آسیب‌های خانه تکانی‌های غیراصولی است.
بسیاری از نردبان‌ها برای نظافت بخش‌های مرتفع ساختمان استاندارد نیست و استفاده از این ابزارها موجب خسارت‌های جانی به هموطنان می‌شود و انتظار می‌رود رعایت این نکات مورد توجه باشد.
هنگام تمیزکاری لوازم برقی را از برق بکشید
یکی دیگر از خطرات نظافت نوروزی، برق گرفتگی در اثر شست‌وشوی لوازم برقی از جمله لوستر، آباژور، انواع لامپ و سرپیچ، کلید برق و دیگر لوازمی است که افراد بی‌توجه به خطرهای جدی آن و بدون اینکه وسیله برقی را از برق جدا کنند، مشغول تمیز کردن آن می شوند که خطرات جدی به دنبال خواهد داشت و انتظار می‌رود افراد حین خانه‌تکانی از رعایت اصول ایمنی به منظور حفظ سلامت خود غافل نشوند.
آیین خانه تکانی در بیشتر کشورهای منطقه خاورمیانه که نوروز را جشن می‌گیرند رایج است؛ در این آیین، خانه و وسایل آن در آستانه نوروز گردگیری، شست‌وشو و تمیز می‌شود، انجام خانه‌تکانی به صورت تدریجی و با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی از واردشدن آسیب‌های جدی و در برخی موارد جبران‌ناپذیر به بدن جلوگیری می‌کند و انتظار می‌رود این توصیه‌ها به منظور پیشگیری از عواقب جدی گرفته شود.
آیین نوروز مختص ایران نیست و در کشورهای مختلف از جمله تاجیکستان، افغانستان و جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود.
لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ شمسی ساعت ۶ و ۳۶ دقیقه روز چهارشنبه مصادف با نهم ماه مبارک رمضان و بیستم مارس است.
نظر شما