به گزارش قدس آنلاین، پس از فراز و نشیبهای بسیار فیلم سینمایی «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی از امروز اکران عمومی خود را آغاز میکند؛ فیلمی پرحاشیه که در طول دوران تولیدش تا زمان اکران دستخوش اتفاقها و حاشیههای بسیاری شد و سرانجام توانست راه خود را به پرده سینما باز کند.جالب است بدانید تاکنون بیش از یک و نیم میلیارد تومان از بلیتهای این فیلم پیش فروش شده که در سینمای ایران قابل توجه است. اما بد نیست پیش از مرور سرگذشت این فیلم در دوران تولید، نگاهی بیندازیم به آثار مولانا و حکایت پرشور زندگیاش که بهانه خلق آنها شده است.
مولانا و اشعار بیبدیل و عرفانی و البته ماجرای دیدارش با شمس دستمایه ساخت آثار ادبی و هنری متعددی شده است؛ از رابطه مولانا و شمس تبریزی که بهانه نگارش رمانهای پرفروش و آثار پژوهشی ارزشمندی شده تا انعکاس آن در دنیای موسیقی و تئاتر؛ آلبوم «صورتگر» با آواز سالار عقیلی و روایتگری امین تارخ نمونهای از این تولیدات است که حکایتی شورانگیز و موسیقایی از زندگی مولاناست. همچنین سمفونی «رومی» کاری از حافظ ناظری که درباره مولانا ساخته شده و یا قطعاتی که محسن چاوشی از اشعار مولانا خوانده و از محبوبیت بسیاری برخوردار است. در صحنه تئاتر نیز اپرای عروسکی مولوی کاری از بهروز غریبپور تولید شده که براساس اشعار مثنوی معنوی و کلیات شمس به رشته تحریر درآمده است، اما در این میان سینما و تلویزیون در پرداختن به زندگی یکی از مهمترین شاعران این مرز و بوم کمکارتر بوده است؛ سریال «جلالالدین» به کارگردانی شهرام اسدی و آرش معیریان تنها تولید تلویزیون در این زمینه است که زمستان ۹۳ روی آنتن رفت و در فاز نخست آن به کودکی مولانا در بلخ پرداخته شد که البته چندان هم مورد اقبال قرار نگرفت. در دنیای سینما مولانا برای غربیها هم شخصیت جذابی است؛ چند سال پیش دیوید فرانزونی، فیلمنامهنویس «گلادیاتور» از نگارش فیلمنامهای درباره زندگی مولانا خبر داد و از تمایلش به بازی لئوناردو دیکاپریو در نقش مولانا صحبت به میان آورد که جنجالهای بسیاری به راه انداخت اما در نهایت ساخت فیلمی درباره این شاعر و عارف بنام به دست یکی از فیلمسازان برجسته ایرانی رقم خورد.
سینمای شاعرانه به سبک فتحی
حسن فتحی یکی از برجستهترین کارگردانان سینما و تلویزیون است که سبک ویژهای در فیلمسازی دارد و نگاه شاعرانه او بیش از هر چیز یادآور سیاق زندهیاد علی حاتمی است. فتحی با شیوه مخصوص به خودش در کارگردانی، روایت و دیالوگنویسی و نثر شاعرانهاش آثار درخشانی خلق کرده که به او جایگاه منحصر به فردی داده است. سریالهای شاخصی همچون «مدار صفر درجه»، «پهلوانان نمیمیرند»، «شب دهم» و «شهرزاد» تنها نمونههایی ماندگار و موفق از آثار فتحی است که از جایگاه ویژهای برخوردارند.
با اینکه فتحی در تلویزیون پرکارتر از سینما بوده و با دو سریال مهم «شهرزاد» و «جیران» در شبکه نمایش خانگی حضور داشته اما پنج فیلم را هم در مدیوم سینما ساخته که مهمترین آنها «پستچی سه بار در نمیزند» و «کیفر» است و حالا با جدیدترین ساخته خود «مست عشق» که احتمالاً مهمترین اثر سینمایی او هم باشد به سینما بازگشته است.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به روند تولید یکی از مهمترین فیلمهای تاریخی سینمای ایران که با ادبیات گره خورده و زندگی شمس و مولانا از برجستهترین شخصیتها و مفاخر ادبی را روایت کرده است.
از داستان چه میدانیم؟
حسن فتحی علاقه و استعداد ویژهای در خلق درامهایی دارد که در دل تاریخ روایت میشوند و اغراق نیست اگر او را یکی از چیرهدستترین فیلمسازان این گونه قلمداد کرد. او در «مست عشق» سراغ مولانا و شمس تبریزی رفته و برشی از زندگی این شاعر را در سالهای ۶۴۰ تا ۶۴۵ هجری روایت میکند و عشق و ارادت مولانا به شمس و تأثیر فراوانی که بر زندگی و اشعار مولانا داشت را به تصویر میکشد. فیلمنامه «مست عشق» توسط فرهاد توحیدی و از دل مشورتهای فراوانی با مولویشناسان برجستهای همچون دکتر محمدعلی موحد به نگارش درآمده است. از دیگر ویژگیهای مهم و جذاب «مست عشق» تیم بازیگرانش است؛ جمعی از ستارگان سینمای ایران و ترکیه ترکیب بازیگران این فیلم را شکل میدهند. پارسا پیروزفر، شهاب حسینی، حسام منظور و هانده ارچل، بوراک توزکوپاران، بنسو سورال، سلما ارگچ و ابراهیم چلیککول از بازیگران مطرح سینما و تلویزیون ترکیه در این فیلم حضور دارند.
مسیر پرپیچ و خمی که «مست عشق» طی کرد
اواخر تابستان ۹۸ بود که خبر ساخت «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی و تهیهکنندگی مهران برومند رسانهای شد؛ تولید فیلمی مشترک با ترکیه درباره مولانا یکی از مهمترین شاعران فارسیزبان که بسیاری از کشورهای همسایه همچون ترکیه همواره سعی در مصادره آن داشتهاند. طبیعتاً یکی از چالشبرانگیزترین بخشهای این فیلم به انتخاب بازیگران و سیر داستان در فیلمنامه بازمیگشت. همان زمان شهاب حسینی در نقش شمس معرفی شد اما همچنان این پرسش مطرح بود که بازیگر نقش مولانا از میان هنرپیشگان ایرانی انتخاب خواهد شد یا ترک. در همان ایام فرهاد توحیدی اعلام کرد هسته اصلی این فیلم، ایرانی است و در آن به صراحت به اصلیت ایرانی مولانا اشاره میشود، اما به دلیل اینکه فیلم تولید مشترک است باید به بازار جهانی هم توجه داشت و ترکیب بازیگران، بینالمللی خواهد بود. او تلویحاً به ایفای نقش مولانا توسط یک بازیگر غیرایرانی اشاره کرد که با واکنشهایی روبهرو شد و با وجود اظهارات توحیدی، اما فتحی به صراحت اعلام کرد بازیگر نقش حضرت مولانا هم قطعاً ایرانی خواهد بود و در فاصله کمی پارسا پیروزفر برای این نقش معرفی شد که انتخاب او همچون شهاب حسینی بازخوردهای بسیار خوبی داشت.
اما این همه ماجرا نبود؛ مست عشق در آستانه فیلمبرداری با حاشیههای متعددی روبهرو شد، از اعلام مخالفت دو تن از مراجع عظام در پرداختن به زندگی مولانا و اشاعه فرقه صوفیه تا اختلافات کشداری که در دوران تولید با سرمایهگذار ترک به وجود آمد. اواسط مهرماه فیلمبرداری در قونیه کلید خورد و اواخر پاییز بود که خبر آغاز پیشتولید «جیران» در تهران منتشر شد. در حالی که با طی شدن روند تولید و مراحل فنی بسیاری انتظار داشتند نخستین اکران مست عشق را در جشنواره فجر شاهد باشند اما با اینکه سازندگان فرم حضور در جشنواره را پر کرده بودند، فتحی اعلام کرد فیلمی در جشنواره نخواهد داشت و نام مست عشق به عنوان یکی از غایبان بزرگ فجر مطرح شد. با همهگیری کووید فرایند تولید مست عشق به دلیل مشکلات مالی چند ماهی مسکوت ماند و تهیهکننده اعلام کرد برای فیلمبرداری چند سکانس باقیمانده گروه در انتظار بازگشایی مرزها هستند. اما اواخر مهرماه ۹۹ سهراب پورناظری که قرار بود در ساخت موسیقی این فیلم کنار سازندگان باشد اعلام کرد مست عشق نیمهکاره رها شده و تولید آن به اتمام نرسیده، مدتی بعد ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد مبنی بر اینکه با تصمیم سرمایهگذار ترکیهای، قرار است مست عشق پخش جهانی خود را آذر ماه همان سال همزمان با هفته بزرگداشت مولانا آغاز کند و علاوه بر نسخه سینمایی، یک سریال هشت قسمتی هم از این اثر نیز آماده شده است. این اقدام با واکنش تیم تولید روبهرو شد و فتحی این خبر را کذب خواند. این اختلافات و انتشار بیانیههای متعدد از هر دو سو ادامه داشت تا اینکه اوایل اردیبهشت ۱۴۰۰ یکی از شبکههای ماهوارهای فارسیزبان با پخش تیزرهایی، از پخش سریال مست عشق در ترکیه خبر داد. پس از انتشار این خبر، حسن فتحی یادداشتی منتشر و از این اقدام گلایههای تندی کرد و آن را خبری تأسفآور و سندی آشکار بر رفتار غیراخلاقی و غیرقانونی سرمایهگذار ترک دانست، آن هم در شرایطی که تنها در ۳۰درصد فیلم سرمایهگذاری کرده است. در نهایت و پس از کش و قوسهای فراوان شهریور ماه همان سال خبر حل اختلاف سرمایهگذاران ایرانی و ترک با میانجیگری سرکنسولگری منتشر و سهام کامل پروژه به طرف ایرانی واگذار شد.
آیا «مست عشق» معادلات گیشه را بهم خواهد زد؟
حالا پس از مسیری طولانی و ناهموار و گذر از هفت خانی سخت، مست عشق به ایستگاه پایانی رسیده و اکران خود را آغاز کرده است و به زودی در ترکیه نیز به نمایش درخواهد آمد. با این حال باید منتظر ماند و دید در روزهایی که سینما رونق خود را مدیون فروش بالای کمدیهاست یک فیلم فاخر و شاعرانه آن هم از جنس ساختههای فیلمسازی چون حسن فتحی چقدر میتواند توجه گیشه را به خود معطوف کند.
نظر شما