تاکنون به این نکته توجه کرده‌اید که خاطرات لحظات احساسی‌تان چقدر پررنگ و واضح در ذهنتان نقش بسته است؟ این موضوع از نظر علمی اثبات شده است و به نحوی است که خاطرات ثبت شده در لحظات عاطفی، چه شیرین باشند و چه تلخ، از دیگر خاطرات ماندگارتر هستند و همچنین قابلیت تحریف بیشتری هم دارند.

تحقیقات نشان می‌دهند که خاطرات در گذر زمان می‌توانند تحریف شوند. این تحریفات در بسیاری از مواقع می‌توانند ناشی از تلقین‌های ذهنی باشند. احساسات نقش زیادی در شکل‌گیری حافظه دارند اما می‌توانند در مقابل میزان تحریف‌پذیری خاطرات را افزایش دهند.

در سال ۲۰۱۴، مطالعه ای درمورد تاثیر تلقین بر حافظه و به وجود آوردن خاطرات کاذب صورت گرفت که در ادامه این مطلب آن را بررسی می‌کنیم.

موضوع مطالعه این تحقیق، مقایسه نیروی احساسات و قدرت تلقین بر تغییر ساختار حافظه است. در آزمایش‌های عملی، به شرکت‌کنندگان تصاویری نمایش و پس از آن توضیحاتی شرح داده شد.  بعد از این مراحل، برای بررسی نتایج و مقایسه آن‌ها با یکدیگر، از شرکت‌کنندگان درباره احساساتشان درمورد دیده‌ها و شنیده‌ها سوالاتی پرسیده شد. محققان درباره پاسخ‌ها چنین می‌گویند: جواب شرکت کننده‌ها با برانگیختگی احساسی همراه بود. به شکلی که نسبت به دیده‌ها و شنیده‌هایشان، بسیار شدیدتر واکنش نشان دادند و این موضوع به دلیل تاثیر متقابلی است که تلقین و داستان‌سازی ذهنی بر فرآیند شکل گیری خاطرات می‌گذارد.

این تحقیق نشان داده است که افراد با تصویرسازی کردن، بخش زیادی از حافظه را تشکیل می‌دهند؛ به صورتی که ممکن است فرد با موضوعی برخورد مستقیم و حقیقی نداشته باشد اما با تصور آن موقعیت، تصویر مجازی را در ذهن خود بسازد و آن را پرورش دهد.

این مسئله در مواقعی مثل مواجهه با ترس و اضطراب می‌تواند شدیدتر بروز کند. هنگامی که یک فرد در موقعیت ترس قرار می‌گیرد، بیشتر از شرایط محیطی، نسبت به خاطر ذهن و تصوراتش آشفته می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهند که تاثیر تلقین و تصویرسازی بر خاطرات عاطفی منفی بیشتر است. در این راستا می‌توان به مثال موقعیت وحشت‌زا که به اشاره شد استناد کرد.

به طور کلی این تحقیق سعی در اثبات قدرت و اثرگذاری تلقین و تصویرسازی‌های ذهنی خصوصا درمورد خاطرات عاطفی دارد.

منبع: CogBlog

ترجمه: تکتم شریفی نژاد – خبرنگار تحریریه جوان قدس