فشار خون بالا، بیماری خاموش است و در مراحل اولیه علائمی ندارد. ممکن است این بیماری در ابتدا علائمی بروز ندهد اما می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. فشار خون با گذشت زمان به رگ‌های قلب، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها آسیب می‌رساند. به همین دلیل، خطر بیماری‌های قلبی، مشکلات کلیوی و سایر مشکلات سلامتی در افراد مبتلا به فشار خون بیشتر است. انجام ورزش‌های مناسب برای کاهش فشارخون بالا می‌تواند به بهبود عملکرد قلب کمک کند.

مصطفی افشاریان فر، کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی در گفت‌وگو با خبرنگار تحریریه جوان قدس در پاسخ به این سوال که پرفشاری خون چیست و کدام ورزش برای پرفشاری خون موثر است گفت: فشار خون به فشاری گفته می‌شود که قلب هنگام پمپاژ خودش به دیواره سرخرگ‌ها از طریق خون اعمال می‌کند و به صورت دو تا عدد گزارش می‌شود ، عدد اول فشاری که خون هنگام عملکرد انقباضی خودش ایجاد می‌کند که مقدار آن در بزرگسالان سالم ۱۲۰ میلی‌متر جیوه است و عدد دوم فشار خون هنگام برگشتن قلب به حالت استراحت است که مقدار اون ۸۰ میلی‌متر جیوه است و معمولا این دو عدد به صورت کسر ۸/۱۲ گزارش می شود که فشار خون یک فرد بزرگسال سالم می باشد. مقادیر بالاتر از این کسر بیماری پرفشاری خون یا فشار خون بالا نامیده می شود.

این کارشناس تغذیه در ادامه بیان کرد: فشار خون معمولا در نتیجه تعامل بین ژنتیک با یک سری از عوامل محیطی ایجاد می‌شود؛ از جمله عوامل محیطی که در ایجاد فشار خون نقش دارند می‌توان به استعمال سیگار و دخانیات، عدم داشتن فعالیت بدنی، چاقی و عدم پیروی از یک رژیم غذایی سالم اشاره کرد. فشار خون یکی از عوامل خطر مهم و جدی در ایجاد سکته ‌های قلبی و مغزی است.
وی با اشاره به اینکه ورزش یکی از عوامل مهم در کاهش فشار خون است، بیان کرد: ورزش تنها در صورتی می‌تواند منجر به کاهش معنادار فشار خون شود که به صورت مستمر و منظم انجام شده و جزئی از برنامه زندگی روزانه شود.

افشاریان‌فر ادامه داد: فعالیت بدنی منظم می‌تواند از طریق مکانیزم‌ های مختلفی باعث کاهش فشار خون شود، زمانی که ما به صورت منظم ورزش می‌کنیم ترشح یک سری از عوامل اتساع دهنده عروق ( به عنوان مثال نیتریک اکساید) در بدن افزایش پیدا می‌کند و باعث اتساع و افزایش قطر دیواره رگ‌ها می‌شود. همچنین یه سری از عوامل شیمیایی که می‌توانند باعث منقبض شدن عروق شوند هم کمتر ترشح می‌شوند. در نتیجه فشار خون فرد کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، فعالیت بدنی منظم باعث تولید بیشتر عوامل رگساز در بافت های مختلف درگیر در فعالیت بدنی می‌شود و در نتیجه عروق بیشتری در بافت های بدن ایجاد می‌گردند. این عامل می‌تواند به جلوگیری از انفارکتوس یا مرگ سلول ها در اثر ایست خون‌رسانی بافتی کمک کرده و از جمله یک عامل محافظتی علیه سکته های قلبی باشد.

نکات مهم در حین ورزش کردن

وی درباره سطح و میزان ورزش برای افراد مختلف عنوان کرد: باید توجه داشت که ورزش های سنگین در مبتلایان به پرفشاری خون ممکن است اثر بالعکس داشته باشد و باعث افزایش فشار خون شود. بنابراین مدت و شدت ورزش بایستی حتما تحت نظر پزشک معالج با توجه به شدت فشار خون افراد تعیین شود. افرادی که دارای سابقه سکته قلبی، ‌بیماری قلبی خانوادگی و فشار خون بالا هستند ، برای انجام فعالیت های ورزشی مختلف باید حتما تحت نظر متخصص قلب و عروق باشند.

افشاریان‌فر، کارشناس تغذیه و ورزش در پایان گفت: از بین فعالیت‌های ورزشی مختلف ورزش‌های هوازی با شدت متوسط مثل پیاده‌روی ، آهسته دویدن ، شنا و دوچرخه سواری نقش مهمی در تنظیم عملکرد قلبی عروقی و به طبع آن فشار خون دارند. به علاوه، ورزش‌های ذهنی و آرامش دهنده مثل یوگا هم با ایجاد تاثیرات مثبت در عملکرد عصبی- عضلانی می‌توانند در کاهش سطح فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری خون نقش داشته باشند.

ناهید آذرنوش_ خبرنگار تحریریه جوان قدس