به نقل از بنیاد ملی نخبگان، نظام نخبگانی، مجموعه‏‌ای از نهادهای مجزاست که در ارتباط با هم با هدف نقش آفرینی اثر بخش نخبگان در کشور، ذیل هدایت بنیاد ملّی نخبگان در چارچوب یک ساختار دولتی شکل می‏‌گیرند تا سیاست ‏هایی را برای بهبود و ارتقای همه شئون حاکمیّت، تدوین و پیاده‏‌سازی کنند.

در سند راهبردی نخبگان، اقدامات مهمی برای ساماندهی نظام نخبگانی پیش‌بینی شده است. این اقدامات که براساس رویکرد مسئله‌محوری و پرکردن شکاف‌ها و برطرف‌کردن ضعف‌ها طراحی شده‌اند، در صورتی ‌که درست اجرا شوند به ساماندهی نخبگان در مدیریت تحولات کشور منجر خواهند شد.

روح سند نخبگان تکمیل زنجیره ارزش در فرآیند اثرگذاری است و تا زمانی که همه حلقه های زنجیر کنار هم قرار نگیرد، توفیق چندانی حاصل نخواهد شد. باید از سند نخبگان برای هم‌راستاکردن فعالیت‌های نخبگانی در سطح ملی استفاده کرد و به‌ جای رویکرد فردمحور، با رویکردی شبکه‌ای فعالیت های نخبگانی را تقویت کرد. شبکه‌ای از نهادهای مختلف که فعالیت‌ها و تعاملاتشان به شکل‌گیری، ورود، بهبود و اشاعۀ اثرگذاری نخبگان در عرصه مدیریت تحولات کشور می‌انجامد.

در صورتی که بتوانیم سند راهبردی کشور در امور نخبگان را با سیستم اجتماعی، فرهنگی، علمی، فنّاوری، اقتصادی و صنعتی کشور گره بزنیم، موانع اجرای آن به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد. قرار گرفتن برنامه های نخبگانی در بودجه های سالانه دستگاه های اجرایی منجر به رفع مشکلات و موانع بوسیله خود دستگاه‌ها می شود.

همچنین از تصویب سند راهبردی کشور در امور نخبگان ۱۱ سال می‌گذرد، منطقی و معقول اســت که ســازمان‌ها در طی مســیر رشد خود از مراحل متفاوتی عبور کرده و متناسب با هر مرحله، استراتژی‌های خاصی را اتخاذ کنند. بنیاد ملی نخبگان نیز به عنوان سازمانی حرفه ای و دارای مأموریتی گسترده طی فعالیت خود، اقدام به تدوین و بازنگری جهت گیری‌ها و سیاســت‌های کلان خود کرده اســت.

بر این اساس نقش ها و رویکردهای بنیاد عبارتند از سیاستگذاری، تنظیم گری، تسهیل گری و نظارت. بند ث ماده ۶۴ قانون برنامه ششم توسعه تاکید دارد که برنامه های عملیاتی دستگاه های اجرایی «با هماهنگی بنیاد ملی نخبگان» تهیه شود.

در همین راستا، بنیاد تلاش دارد بند مذکور از طریق تعریف شاخص های اقدام های ملی سند راهبردی کشور در امور نخبگان افق جدیدی را در تعامل سازنده با دستگاه های اجرایی، بگشاید. در صورتی که دستگاه‌های اجرایی به ماموریت خود در قبال اجرایی‌سازی سند نخبگان توجه کنند، زمینه نقش آفرینی نخبگان در مدیریت تحولات مهیا خواهد شد.