«امر به معروف و نهی از منکر» از واجبات و فرائض بسیار مهم و بزرگ اسلامی به شمار می‌رود. پرداختن به این فریضه و موضوع مهم، نه تنها به اتفاق فقهای اسلام، واجب است، بلکه اصل وجوب آن جزو ضروریات دین مبین اسلام به شمار می‌آید. ماه محرم الحرام پیوند اعتقادی، اجتماعی و سیاسی عمیقی با بزرگداشت و اجرای این فریضه بزرگ اسلامی و دینی داشته و یادآور اصلی‌ترین هدف جهاد، قیام و نهضت والا و الهی حضرت امام حسین(ع) است. به همین دلیل، روز دوم ماه محرم الحرام در تقویم تاریخ رسمی کشوربه نام روز «امر به معروف و نهی از منکر» نام‌گذاری شده، به همین مناسبت خبرنگار قدس در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین «سلمان بی‌نیاز» مسئول دبیرخانه دائمی امر به معروف و نهی از منکر حرم مطهر رضوی و دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث و سطح 3 حوزه علمیه خراسان، به موضوع توجه به این فریضه الهی در بارگاه مطهر امام هشتم(ع) پرداخته است. در ادامه بخش‌هایی از این گپ و گفت دوستانه را می‌خوانید.
توجه به ظرفیت فرهنگی و تبلیغی «امر به معروف و نهی از منکر»
امر به معروف و نهی از منکر یا همان «مسئولیت‌پذیری اجتماعی» سیره نبوی، علوی و حسینی بلکه سیره همه ائمه معصومین(ع) است. در جمهوری اسلامی ایران نیز امام راحل و رهبر معظم انقلاب اسلامی با شناخت همین منطق و مبانی اسلامی، بارها و بارها به اهمیت این فریضه الهی و وظیفه عمومی مردم در ارتباط با آن اشاره کرده‌اند. تولیت معزز آستان قدس رضوی همواره نسبت به اهمیت و محوریت حرم مطهر امام رضا(ع) در مجموعه فعالیت‌های آستان قدس رضوی و همچنین اهمیت موضوع «امر به معروف و نهی از منکر» تأکید فراوان داشته است. از نگاه ایشان، این فریضه الهی جنبه فرهنگی و تبلیغی قابل توجهی دارد. بر این اساس، ایشان در امریهای، معاونت تبلیغات اسلامی حرم مطهررضوی را مکلف به ساماندهی و راهبری فعالیت‌های امر به معروف و نهی از منکر در حرم مطهر امام هشتم(ع) کردند. پیرو این امریه، معاونت تبلیغات اسلامی حرم مطهر رضوی با تشکیل جلسات و دعوت از متولیان، مرتبطان و مطلعان، فعالیت‌های گذشته حرم مطهر در این زمینه را مورد بحث و بررسی‌های مفصل قرار داد و در نهایت مقرر شد سازوکاری با عنوان «شورای عالی و ستاد اجرایی امر به معروف و نهی از منکر» در سال1401 در حرم مطهر امام هشتم(ع) ایجاد و همه موضوعات مرتبط شامل تذکر لسانی، تبلیغ، ترویج و فرهنگ‌سازی، فعالیت‌های رسانهای و اطلاع‌رسانی، آموزش و توانمندسازی خدمه و خادمیاران، نظارت و پایش وضعیت حرم و حریم مطهر رضوی و... توسط یک دبیرخانه مرکزی و دائمی پیگیری شود. در نهایت با همراهی و حمایتهای ارزشمند مدیریت عالی حرم مطهر رضوی این دبیرخانه با رویکرد ستادی و در راستای پیگیری مأموریت‌های چندگانه مزبور در سال1402 تشکیل شد.
ترویج احساس «مسئولیت» در مجموعه حرم مطهر امام هشتم(ع)
مبتنی بر چارچوب‌های مفهومی تعیین شده در حرم مطهر امام رضا(ع) به دنبال این هستیم که همه مردم و مخاطبان (شامل زائر، مجاور، خدمه و خادمیاران) نسبت به همه موضوعاتی که در دین مبین اسلام و معارف و مبانی انقلاب اسلامی به عنوان «معروف و منکر» مشخص، تأکید و تبیین شده است، «احساس مسئولیت» کرده و به وظیفه ایمانی خود عمل کنند. البته توجه به این موضوع و مفهوم اساسی که پرداختن به فریضه امر به معروف و نهی از منکر در جایگاه و مکان مهم و مقدسی همچون حرم مطهر امام هشتم(ع) با دعوا کردن، ایجاد تنش، بداخلاقی، بی‌حرمتی و... پیش نمی‌رود همواره خطاب به مسئولان، مدیران، کارکنان و خدمه و خادمیاران در این بارگاه مطهر مورد تذکر و تأکید قرار گرفته است.
همچنین بارها بیان شده در این زمینه شخص آمر به معروف و ناهی از منکر علاوه بر دانایی و آگاهی نسبت به احکام و شرایط انجام این وظیفه، باید توانایی برقرار کردن ارتباط مؤثر با مخاطب را هم داشته باشد به ویژه در حرم مطهر رضوی، این توانایی با توجه به موضوع «تکریم و احترام به زائران و مجاوران» از اهمیت خاصی برخوردار است.
در همین راستا همکاران ما در معاونت تبلیغات اسلامی علاوه بر تولید چهار کتابچه کاربردی و اختصاصی، در بیش از 20 درصد از فعالیت‌های تبلیغی- ترویجی حرم مطهر (مانند حلقات معرفت، میزهای خدمت، پرسمان و نشست‌های تخصصی، تبلیغات محیطی در داخل و بیرون از فضای حرم مطهر، احکام 20دقیقه‌ای، سخنرانی‌های عمومی و اختصاصی بانوان و...) به بحث امر به معروف و نهی از منکر و به ویژه مسئله حجاب پرداخته شده است. همچنین وظیفه عمومی و سازمانی همه خدام و به ویژه «خواهران» نسبت به این فریضه بارها و بارها ابلاغ و تأکید شده و در همین راستا تاکنون حدود 40 هزار نفرساعت آموزش برای خدمه حرم مطهر رضوی در زمینههای مختلف شامل ارتباط مؤثر، شیوه‌های تذکر لسانی همراه با تکریم، بیان مبانی و معارف امر به معروف و نهی از منکر، بیان شبهه‌های حجاب، بیان احکام آرایش‌های نوظهور و... برگزار شده است که البته تا نقطه مطلوب فاصله داریم. ضمناً درباره پیگیری خط محتوایی «ادب حضور» و «ادب اجتماعی» به دنبال تولید محصولات فرهنگی مناسب برای انتشار در فضای مجازی و کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی هستیم و امیدواریم از این طریق «فرهنگ‌سازی و عمومی‌سازی» فریضه امر به معروف و نهی از منکر در فضای حریم و حرم مطهر رضوی سرعت بیشتری یابد.
ترویج فرهنگ رعایت «حجاب اسلامی» در حرم مطهر رضوی
همه می‌دانیم ورود به مکان مقدس آداب و ادبی دارد که همه زائران مرد و زن باید به آن واقف باشند. با وجود این به منظور آگاهی‌بخشی در این امر در مجموعه بارگاه مطهر رضوی، ابلاغ آیین‌نامه مربوط به پوشش زائران به گیتهای بازرسی در مبادی ورودی و همچنین آموزش موارد لازم به خدمه و خادمیاران حرم مطهر، اختصاص 10 اتاق در مبادی اصلی حرم مطهر برای «امانت چادر، اهدای اقلام حجاب و اصلاح پوشش»، ایجاد پایگاه فرهنگی «زندگی به سبک فاطمی» و... از جمله برخی از فعالیت‌های حرم مطهر در این دوره زمانی و در ارتباط با ترویج فرهنگ رعایت حجاب اسلامی بوده است.
همچنین در حرم مطهر امام هشتم(ع)، خادمیاران خواهر با خدمت تخصصی «حجاب فاطمی» که زیرمجموعه معاونت اماکن متبرکه حرم مطهر رضوی است در حال انجام وظیفه بوده و طرح «آینه رضوی» که گفت‌وگوی چهره به چهره بانوان خدمه و خادمیار با خواهران زائر در زمینه حجاب است نیز پیگیری شده و با توجه به تراکم و ازدحام جمعیت در حرم مطهر، این طرح نیازمند همکاری تعداد بیشتری از خواهران خدمه و خادمیار در این زمینه است. همچنین همه علاقه‌مندان به فراگیری دوره‌های مربوط به گفت‌وگوی چهره به چهره در زمینه ترویج رعایت حجاب اسلامی می‌توانند با ارسال عدد 313 به سامانه پیامکی 300002020 در این فرایند مؤثر شرکت کنند.
نظر شما