این سفر در چارچوب نشست‌های برنامه‌ریزی شده و مداوم میان رهبران دو کشور انجام می‌گیرد که از سال ۲۰۰۰ تاکنون با میزبانی متناوب دهلی‌نو و مسکو استمرار داشته است.
با این حال، بیست و دومین ملاقات این رهبران از چند نظر بیش از پیش جلب توجه می‌کند؛ نخست این موضوع اهمیت دارد که نارندرا مودی مسکو را مقصد نخستین سفر خارجی خود پس از انتخاب دوباره تعیین کرده است، آن هم در شرایطی که در ادوار گذشته، سفر به کشورهای همسایه در وهله نخست قرار داشته و این سنت‌شکنی به‌خوبی گویای شرایط ویژه انجام این سفر است.
تقارن زمانی این سفر با اجلاس مهم سران پیمان ناتو در واشنگتن هم در نوع خود جالب توجه است، چرا که تلاش‌های این سازمان و جهان غرب برای اتحاد و انسجام جهانی علیه روسیه را زیرسؤال می‌برد. در نهایت، پیگیری روند ملاقات‌های دوجانبه میان سران دو کشور هند و روسیه از سوی مودی، روندی که از زمان آغاز جنگ اوکراین به تعویق افتاده بود را می‌توان به نوعی بازتاب‌دهنده شرایط جنگی در اوکراین و بن‌بست ناتو و جهان غرب در برابر روسیه تلقی کرد؛ در جایی که مودی با درک شرایط و زیرکی
هر چه تمام، تکلیف نهایی روابط خود با روسیه را روشن کرد. دقیقاً به همین دلیل است که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین از نگاه دقیق و حسادت‌بار غرب به این سفر سخن می‌گوید.
در کنار همه این‌ها نباید فراموش کرد سفر نخست‌وزیر هند به مسکو در شرایطی انجام می‌گیرد که دهلی‌نو با رویکرد چندجانبه‌گرایانه خود، توانسته به‌خوبی از مناقشات میان روسیه و جهان غرب، حداکثر بهره‌برداری را در ابعاد مختلف داشته باشد. در بعد تجاری و اقتصادی و با توجه به تحریم‌های گسترده غرب علیه روسیه، هند فرصت آن را یافته تا خود را به بزرگ‌ترین خریدار نفت و کالاهای روسیه، آن هم با تخفیف‌های ویژه تبدیل کند.
بر همین اساس آمارها حکایت از آن دارد در سال جاری میلادی حجم مبادلات دو طرف به رقمی حدود ۷/۶۵میلیارد دلار رسیده که از پیش‌بینی‌های اولیه برای رسیدن حجم مبادلات به رقم ۳۰میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵، فاصله زیادی دارد. البته تراز این تجارت خارجی برای هند به‌شدت منفی است (شامل ۴۴/۶۱دلار واردات) که به گفته وزیر خارجه هند، تعادل‌بخشی به این ناترازی یکی از محورهای اصلی گفت‌وگوی رهبران دو کشور است.
علاوه بر این به نظر می‌رسد هندی‌ها از فرصت به‌وجود آمده در نتیجه جنگ اوکراین، برای ارتقای همکاری‌های نظامی و دفاعی میان دو کشور نیز حداکثر بهره‌برداری را داشته‌اند. در این راستا دهلی‌نو تمرکز خود را بر این قرار داده تا از یک خریدار و فروشنده صرف تجهیزات نظامی از مسکو، به یک شریک و همکار در حوزه تولید و تحقیق نظامی و دفاعی تبدیل شود. این رویکرد دهلی‌نو در نزدیکی و همکاری همه‌جانبه با روسیه، در پرونده رقابت و تخاصم این کشور با چین هم تأثیرگذار بوده است و از یک‌سو به تجهیز و پیشرفت نظامی و فناوری هند در رقابت با پکن کمک کرده و در سوی دیگر در صورت بالا گرفتن تخاصم دو طرفه، دهلی‌نو می‌تواند نیم‌نگاهی هم به میانجی‌گری روس‌ها داشته باشد؛ کما اینکه آن‌ها نیز از این ظرفیت برخوردار هستند که نقش میانجی میان غرب و روسیه را ایفا کنند.
نظر شما