این دو شهر به‌عنوان مراکز مذهبی و معنوی کشور، در این ایام حال و هوای خاصی پیدا می‌کنند که تأثیرات عمیقی بر جامعه و فرهنگ محلی می‌گذارد. بسیاری از شیعیان علاقه دارند در مراسمات تاسوعا و عاشورای مشهد و قم در جوار حرم امام رضا (ع) و حرم حضرت معصومه، حضور داشته باشند.
مشهد: قلب تپنده عزاداری حسینی
مشهد به‌عنوان میزبان حرم امام رضا (ع)، در ایام تاسوعا و عاشورا به یکی از مهم‌ترین مقاصد زیارتی در ایران تبدیل می‌شود. میلیون‌ها زائر از سراسر کشور و حتی از خارج از مرزها به مشهد سفر می‌کنند تا در این ایام مقدس در مراسم عزاداری شرکت کرده و به زیارت بپردازند. برای این‌که در مراسم عزاداری مشهد شرکت کنید، از قبل باید رزرو بلیط قطار را انجام دهید تا ظرفتی تکمیل نشود.
عزاداری در حرم امام رضا (ع)
حرم امام رضا (ع) در این ایام میزبان برنامه‌های ویژه‌ای است که شامل مراسم سینه‌زنی، نوحه‌خوانی و مرثیه‌خوانی می‌شود. صحن‌های مختلف حرم با پرچم‌ها و پارچه‌های سیاه مزین می‌شوند و فضای معنوی و حزن‌انگیزی ایجاد می‌کنند که احساسات زائران را برانگیخته و در دل‌های آن‌ها غوغا می‌کند. اگر دوست دارید در تعطیلات تاسوعا و عاشورا در حرم امام رضا باشید، می‌توانید از صفحه خرید بلیط قطار مشهد اهواز اقدام به تهیه بلیط کنید.
هیئت‌های عزاداری
هیئت‌های عزاداری در مشهد نقش مهمی در برگزاری مراسمات تاسوعا و عاشورا دارند. این هیئت‌ها که از محلات مختلف شهر تشکیل شده‌اند، به‌صورت منظم و سازمان‌یافته به اجرای برنامه‌های عزاداری می‌پردازند.
یکی از مشهورترین هیئت‌های عزاداری در مشهد، هیئت مکتب العباس است که هر ساله با حضور گسترده مردم و با اجرای برنامه‌های متنوع مذهبی، توجه بسیاری را به خود جلب می‌کند. این هیئت‌ها علاوه بر مراسم سینه‌زنی و زنجیرزنی، گاه نمایش‌های تعزیه نیز برگزار می‌کنند که داستان‌های عاشورایی را به‌صورت نمایش زنده به تصویر می‌کشد.
نذورات
یکی از جلوه‌های ویژه مراسمات تاسوعا و عاشورا در مشهد، ارائه نذورات به زائرین و عزاداران است. در این ایام، بسیاری از مردم به نیت برآورده شدن حاجات خود، نذری می‌دهند. این نذورات شامل غذاهایی همچون شله‌زرد، آش و حلیم است که به‌صورت گسترده بین مردم توزیع می‌شود.
خیابان‌های اطراف حرم امام رضا (ع) در این ایام مملو از غرفه‌هایی است که به توزیع نذورات می‌پردازند. این اطعام دهی‌ها نه‌تنها به‌عنوان یک سنت مذهبی، بلکه به‌عنوان نمادی از همدلی و همبستگی اجتماعی در جامعه مشهد مطرح است.
قم: پایگاه علمی و معنوی عزاداری
علاوه بر شهر مشهد، علاقه‌مندان زیادی در ایام عزاداری امام حسین (ع) به قم سفر می‌کنند. در جوار حرم حضرت معصومه، مراسمات مذهبی متعددی برگزار می‌شود که شور و حال مخصوص به خود را دارند. بلیط قطار تهران قم یکی از پرطرف‌دارترین بلیط‌ها در این ایام است.
حرم حضرت معصومه (س)
قم به‌عنوان مرکز علمی و معنوی شیعه، در ایام تاسوعا و عاشورا نیز حال و هوای خاصی دارد. حرم حضرت معصومه (س) در این ایام میزبان هزاران زائر و عزادار است که برای شرکت در مراسمات عزاداری به قم سفر می‌کنند. در حرم حضرت معصومه (س)، برنامه‌های مختلفی از جمله مراسم سینه‌زنی، نوحه‌خوانی و مرثیه‌خوانی برگزار می‌شود. این برنامه‌ها به‌ویژه در شب تاسوعا و روز عاشورا به اوج خود می‌رسند. فضای معنوی و حزن‌انگیزی که در حرم ایجاد می‌شود، دل‌های زائران را به سوی اهل بیت (ع) می‌کشاند.
حوزه‌های علمیه و مراسمات سخنرانی
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد عزاداری‌های قم، حضور پررنگ حوزه‌های علمیه و طلاب در این مراسمات است. حوزه‌های علمیه قم به‌عنوان مراکز علمی شیعه، نقش مهمی در تبیین و ترویج معارف اهل بیت (ع) دارند. در ایام تاسوعا و عاشورا، بسیاری از طلاب و علمای حوزه‌های علمیه به برگزاری سخنرانی و برگزاری جلسات علمی و تفسیرهای مذهبی می‌پردازند. این جلسات علمی و مذهبی که به‌صورت عمومی برگزار می‌شود، فرصتی مناسب برای عموم مردم و زائران است تا با معارف اهل بیت (ع) بیشتر آشنا شده و درک عمیق‌تری از فلسفه قیام عاشورا پیدا کنند.
هیئت‌های عزاداری و نذورات
در قم نیز همچون مشهد، هیئت‌های عزاداری نقش مهمی در برگزاری مراسمات تاسوعا و عاشورا دارند. این هیئت‌ها که از محلات مختلف قم تشکیل شده‌اند، با حضور گسترده مردم و با اجرای برنامه‌های متنوع مذهبی، شور و حال ویژه‌ای به این ایام می‌بخشند.
یکی از معروف‌ترین هیئت‌های عزاداری در قم، هیئت رزمندگان اسلام است که هر ساله با حضور گسترده مردم و با اجرای برنامه‌های سینه‌زنی و نوحه‌خوانی، به عزاداری می‌پردازد. همچنین نذورات و اطعام‌دهی به‌عنوان یکی از سنت‌های مهم عزاداری در قم نیز به‌صورت گسترده انجام شده و بسیاری از مردم به نیت برآورده شدن حاجات خود، نذری می‌دهند.
مقایسه مشهد و قم در مراسمات تاسوعا و عاشورا
هر دو شهر مشهد و قم در ایام تاسوعا و عاشورا به‌عنوان مراکز مهم مذهبی، میزبان میلیون‌ها زائر و عزادار هستند. حرم‌های مطهر امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) به‌عنوان کانون‌های معنوی، نقش مهمی در برگزاری این مراسمات دارند و برنامه‌های متنوعی از جمله سینه‌زنی، نوحه‌خوانی و مرثیه‌خوانی در این حرم‌ها برگزار می‌شود. همچنین نذورات و اطعام‌دهی به‌عنوان یکی از جلوه‌های ویژه مراسمات تاسوعا و عاشورا در هر دو شهر مطرح است و مردم با دادن نذری به نیت برآورده شدن حاجات خود، به زائران و عزاداران خدمت می‌کنند.
یکی از تفاوت‌های مهم بین مشهد و قم در برگزاری مراسمات تاسوعا و عاشورا، نقش پررنگ‌تر حوزه‌های علمیه و طلاب در قم است. حوزه‌های علمیه قم با برگزاری جلسات علمی و مذهبی و تفسیرهای عمیق از معارف اهل بیت (ع)، به تبیین و ترویج فلسفه قیام عاشورا می‌پردازند.
در مقابل، مشهد به‌عنوان میزبان حرم امام رضا (ع)، بیشتر به برگزاری مراسمات سنتی و مردمی عزاداری می‌پردازد و حضور گسترده هیئت‌های عزاداری و برنامه‌های متنوع آن‌ها، یکی از ویژگی‌های مهم مراسمات تاسوعا و عاشورا در این شهر است.
کلام پایانی
مراسمات تاسوعا و عاشورا در مشهد و قم به‌عنوان دو مرکز مهم مذهبی در ایران، هر ساله با شور و حال ویژه‌ای برگزار می‌شود و میلیون‌ها زائر و عزادار را به سوی خود جذب می‌کند. حرم‌های مطهر امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) نقش مهمی در برگزاری این مراسمات دارند. مراسمات تاسوعا و عاشورا در مشهد و قم با وجود شباهت‌های فراوان، تفاوت‌های منحصر به فردی نیز دارند که هر یک به نوبه خود به حال و هوای مذهبی این ایام کمک می‌کنند.
نظر شما