دکتر سعید طاووسی مسرور؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در مراسم عزاداری شب هفتم ماه محرم در هیئت محبان الرضا(ع) با موضوع جواب به شبهاتی درباره امام حسین(ع) به سخنرانی پرداخت.

درباره سیدالشهدا(ع) نیاز به شناخت و آگاهی بیشتری داریم و دشمنان هم بی‌کار ننشسته‌اند بلکه شبهه کرده و ذهن‌ها را مسموم می‌کنند. یکی از مواردی که در ماهواره و فضای مجازی و حتی کوچه و بازار شبهه می‌کنند درباره عزاداری برای سیدالشهدا(ع) است که جزء اصلی هویت ماست و در کشور ما شاید چیزی بیشتر از این عزاداری باعث پیوند ما نمی‌شود اما دشمنان، همین عزاداری را مورد توهین و تمسخر قرار می‌دهند. برخی از این شبهات شاید به گوش شما رسیده یا نرسیده باشد. در همین چند ماه گذشته فردی در شبکه ماهواره‌ای بی بی سی فارسی، حاضر و بحثی را مطرح کرد که اصلا دلیلی وجود ندارد که پیامبر(ص) و خلفا و امامان وجود داشته باشند بلکه ممکن است چنین روایتی بعدا ساخته شده باشند. ممکن است گفته شود این حرف بسیار بدیهی و چرند است و نیازی به پاسخ ندارد اما از آنجا که ممکن است در ذهن مردم رسوب کند بنابراین باید چنین شبهاتی را پاسخ دهیم تا منجر به شک مردم نشود.

 
وجود اسنادی از زمان پیامبر(ص) و جانشینان ایشان

حرف این شخص این بود که تنها شخصیتی که در تاریخ اسلام از وی، غیر از نوشته و کتاب‌های تاریخی، سندی باقی مانده است معاویه است و آن سند هم سکه‌هایی است که به نام او زده شده است. تا قبل از معاویه، مسلمانان ضرب سکه نداشتند بلکه مردم از سکه‌های ایرانی و رومی استفاده می‌کردند لذا گفتند ما برای خودمان دولت و حکومتی تشکیل داده‌ایم بنابراین باید برای خودمان سکه ضرب کنیم لذا معاویه اولین کسی بود که روی سکه‌های ساسانی و رومی اسم خودش را نوشت نه اینکه خودش توانسته باشد سکه ضرب کند اما عبدالملک بن مروان که بعدها روی کار آمد اولین بار توانست سکه ضرب کند.

در جواب این شخص باید گفت که وی دانش خود را از غرب گرفته است و دانش وی درباره اسلام، جدید نیست. البته طبق تحقیقاتی که خود غربی‌ها انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که از پیامبر(ص) و خلفا، کلی اسناد از جمله قرآن‌های قدیمی به جا مانده است. مثلا قدیمی‌ترین قرآن شناخته شده در برلین آلمان نگهداری می‌شود که در دوران استعمار به آنجا برده شده است. این قرآن مربوط به سال ۲۲ هجری است. قدیمی‌ترین قرآن موجود در ایران نیز در حرم امام رضا(ع) و متعلق به سال ۶۰ هجری است بنابراین کلی قرآن کهن وجود دارند که مربوط به قبل از معاویه هستند. همچنین کتیبه‌های زیادی از عربستان کشف شده است و قدیمی‌ترین کتیبه خط کوفی جهان، در فاصله هزار کیلومتری مدینه پیدا شده است و تاریخ مرگ عمر در آن آمده است. یونسکو هم این را ثبت کرده و همه آن را قبول دارند.
 
تفاوت قرآن و سایر کتب آسمانی

از امام صادق(ع) هم کتیبه داریم که گفته شده است من جعفر بن محمد هستم و شما را به این موارد وصیت می‌کنم. کتیبه‌های بسیاری زیادتری نیز وجود دارد. همچنین اسناد زیادی در بیرون از اسلام درباره اسلام وجود دارد که توسط غیرمسلمانان نوشته شده است و مثلا یوحنای دمشقی، ردیه‌ای بر اسلام و قرآن نوشته است. وی یک کشیش مسیحی است که ضد اسلام است. در نوشته‌های یهودیان که به زبان‌های عبری و سریانی و آرامی هم نوشته شده مطالبی درباره اسلام و قرآن وجود دارد. مثلا در همین نوشته‌ها، درباره جنگ خیبر، مطالبی وجود دارد و گفته شده است این ما بودیم که علیه مسلمانان توطئه کردیم و جنگ خیبر اینگونه رقم خورد. بنابراین فرق اسلام با ادیان پیش از خودش این است که تاریخ اسلام، مدون است در حالی‌که کتب تاریخی زیادی از حضرت عیسی(ع) و حضرت موسی(ع) وجود ندارد. به همین دلیل است که انجیل هفتاد سال پس از حضرت عیسی نوشته شده است و انجیل‌های متعددی هم در دست است که بین آنها اختلافات زیادی وجود دارد. اساسا مسیحیان اعتقادی ندارند که این وحی الهی است بلکه می‌گویند این را حواریون جمع کرده‌اند اما قرآن اینگونه نیست و به همین دلیل است که قرآن موجود در مصر با قرآن موجود در ایران و سوریه و عربستان فرقی ندارد.

مگر می‌شود منابع سنی، شیعی، زیدی، خوارجی و ... همگی دست به یکی کرده و چیزی بسازند. بنابراین چیزی که تواتر دارد به راحتی قابل انکار نیست. منابع تاریخی و حدیثی آنقدر تنوع دارند که نمی‌توان گفت اینها با همدیگر تبانی کرده‌اند. معنای این سخن، تواتر است. در کتب تاریخی هم برخی اجماعات وجود دارد که نمی‌توان آنها را انکار کرد. برخی شبهه می‌کنند چرا ایرانیان بیشترین ارادتمندان به امام حسین(ع) هستند بنابراین باید بین ایرانیان و امام حسین(ع) اختلاف بیاندازیم. از جمله اینها شخصی به نام امید دانا است که هیچ تخصصی هم در مورد مسائل تاریخی ندارد ولی متأسفانه چنین مواردی را به دروغ یا از سر ناآگاهی بیان می‌کند.

 
ایرادات به روایت موجود در تاریخ طبری

کسانی‌که این حرف‌ها را مطرح می‌کنند مانند برخی مداحان هستند که وقتی به آنها می‌گوئید این چه چیزی است که می‌خوانید؟ می‌گویند به ما ربطی ندارد، در فلان کتاب آمده است. یکی دیگر از شبهات این است که در کتاب «فتوح البلدان» آمده است که امام حسن و امام حسین(ع) وارد شهری نزدیک گرگان شده و سی هزار نفر از مردم این شهر را کشتند و این نکته در تاریخ طبری هم آمده است. این در حالی‌ است که نویسنده کتاب «فتوح البلدان»، خودش این را قبول ندارد بلکه می‌گوید چنین چیزی نقل شده است. اگر مقدمه تاریخ طبری را بخوانیم متوجه می‌شویم که وی بسیاری از اخبار کتاب خود را گردن نمی‌گیرد بلکه صرفا آنها را جمع کرده و می‌گوید قضاوت درباره درستی و نادرستی آنها را به آیندگان واگذار می‌کنم لذا افرد غیرمتخصص نباید از این کتاب استفاده کنند. مگر مردم عادی می‌توانند کتاب «کافی» کلینی را بخوانند؟ بنابراین در مورد چنین کتب تاریخی باید افراد متخصص اظهارنظر کنند.

روایتی که در کتاب طبری نقل شده به دو شکل سندی و متنی قابل نقد و بررسی است. واقعیت این است که سند آن بسیار مشکل دارد و از شخصی به نام علی بن مجاهد کابلی، نقل شده که بسیاری گفته‌اند شخصی دروغگو است و تاریخ را جعل می‌کند. بنابراین اگر نکته‌ای در کتاب تاریخ طبری بیان شده باشد، نباید بدون تحقیق آن را بپذیریم. درباره متن روایت هم لازم است اشاره کنم که گفته شده فرمانده این جنگ، سعید بن عاص از بستگان خلیفه سوم از بنی امیه بوده است. مدینه تا گرگان هم نزدیک دو سه هزار کیلومتر است پس چگونه این شخص به همراه لشکریان خود و امام حسن(ع) و حسین(ع) تا آنجا آمده و هیچ مورخ معتبری به آن اشاره نکرده است. واقعیت این است که چنین روایتی از اساس دروغ است در حالی‌که امام علی و حسن و حسین(ع) اصلا به ایران فعلی نیامده‌اند اما بسیاری از شهرها برای خودشان مسابقه گذاشته‌اند که بگویند امامان، بیشتر به شهر ما آمده‌اند. حتی در کابل هم برای حضرت علی(ع)، زیارتگاه داریم و برخی می‌گویند مزار حضرت علی(ع) در مزار شریف است. در حالی‌که تنها امامی که به ایران فعلی آمده است امام رضا(ع) است.