در سال جهش تولید با مشارکت مردم، همزمان 21 مرداد ماه روز ملی حمایت از صنایع کوچک فرصتی مغتنم است تا بر اهمیت حیاتی این بنگاه‌های اقتصادی در تحقق اقتصاد مقاومتی تأکید کنیم. صنایع کوچک و متوسط، همچون رگ‌های حیاتی یک ارگانیسم زنده، نقش محوری در تأمین نیازهای جامعه، ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. با این حال، به نظر می‌رسد که این صنایع، علی‌رغم نقش کلیدی‌شان، همچنان در سایه بزرگ صنایع بزرگ و غفلت مسئولان قرار دارند.

چرا صنایع کوچک این‌قدر مهم هستند؟

صنایع کوچک و متوسط به عنوان موتور محرکه نوآوری، انعطاف‌پذیری و رشد اقتصادی شناخته می‌شوند. این بنگاه‌ها با چابکی و سرعت بیشتری به تغییرات بازار پاسخ می‌دهند و با شناختی عمیق از نیازهای محلی، محصولات و خدماتی متمایز و باکیفیت ارائه می‌دهند. از دیگر دلایل اهمیت صنایع کوچک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ایجاد اشتغال: صنایع کوچک نقش مهمی در ایجاد اشتغال، به‌ویژه در مناطق روستایی و کم‌برخوردار، ایفا می‌کنند.

تقویت اقتصاد محلی: این صنایع با خرید مواد اولیه از تولیدکنندگان محلی و فروش محصولات خود در بازارهای محلی، به تقویت اقتصاد محلی کمک می‌کنند.

توسعه صادرات: صنایع کوچک می‌توانند با تولید محصولات باکیفیت و متناسب با نیازهای بازارهای جهانی، به توسعه صادرات غیرنفتی کمک کنند.

افزایش رقابت‌پذیری: رقابت بین صنایع کوچک، منجر به افزایش کیفیت محصولات و کاهش قیمت‌ها می‌شود.

نوآوری و خلاقیت: صنایع کوچک اغلب به دلیل رقابت شدید و محدودیت منابع مالی، مجبور به نوآوری و ارائه محصولات و خدمات جدید هستند.

چرا از صنایع کوچک حمایت نمی‌شود؟

علیرغم اهمیت حیاتی صنایع کوچک، دلایل متعددی برای عدم حمایت کافی از آن‌ها وجود دارد:

تمرکز بر صنایع بزرگ: در سال‌های گذشته، تمرکز سیاست‌گذاران اقتصادی بر صنایع بزرگ و سرمایه‌بر بوده است و صنایع کوچک به عنوان بخش مکمل و کم‌اهمیت تلقی می‌شدند.

بحران‌های اقتصادی: نوسانات اقتصادی، تورم، تحریم‌ها و بحران‌های انرژی می‌توانند به شدت بر صنایع کوچک تأثیر گذاشته و توانایی آن‌ها را برای سرمایه‌گذاری و توسعه محدود کنند.

کمبود منابع مالی: دسترسی محدود به منابع مالی، یکی از مهم‌ترین مشکلات صنایع کوچک است.

عدم حمایت کافی دولت: سیاست‌های حمایتی دولت در حوزه صنایع کوچک، اغلب پراکنده و ناکافی بوده و نتوانسته است به طور مؤثر به مشکلات این بخش پاسخ دهد.

ضعف زیرساخت‌ها: نبود زیرساخت‌های مناسب، از جمله دسترسی به انرژی، آب، مواد اولیه با قیمت مناسب و حمل‌ونقل، یکی دیگر از موانع رشد صنایع کوچک است.

کمبود نیروی انسانی متخصص: کمبود نیروی انسانی متخصص و ماهر در برخی از حوزه‌ها، رشد صنایع کوچک را با محدودیت مواجه کرده است.

رقابت ناعادلانه: رقابت ناعادلانه با محصولات وارداتی و صنایع بزرگ، بقا و توسعه صنایع کوچک را با تهدید مواجه کرده است.

کمبود حمایت رسانه‌ای: صنایع کوچک به اندازه کافی در رسانه‌ها دیده نمی‌شوند و این امر باعث شده است که مشکلات و دغدغه‌های آن‌ها کمتر به گوش مسئولان برسد.

تضاد میان شعار سال و واقعیت

سال 1403 که مزین به نام جهش تولید با مشارکت مردم از سوی رهبری معظم نام گداری گردیده، انتظار می‌رود که دولت  جدید و مسئولان توجه ویژه‌ای به صنایع کوچک به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تحقق این شعار داشته باشند. صنایع کوچک با توجه به ماهیت خود، قابلیت بالایی در ایجاد جهش تولید و افزایش بهره‌وری دارند. با این حال، در عمل شاهد آن هستیم که بسیاری از این صنایع با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند و حمایت‌های لازم از آن‌ها صورت نمی‌گیرد. این تناقض میان شعار سال و واقعیت، نشان‌دهنده وجود یک شکاف عمیق بین سیاست‌ها و عمل در این زمینه است.