زیارت با پای پیاده بزرگداشتی است که از گذشته بوده و اختصاص به زمان خاصی ندارد همانگونه که نقل شده حضرت آدم هزار بار به زیارت خانه خدا رفت؛ در حالی که این مسیر را به وسیله قدم‌هایش پیمود.
این شیوه، اختصاص به دین و فرهنگ خاصی ندارد؛ همان گونه که قیصر پادشاه روم با خدا پیمان بسته بود که هرگاه در نبرد با امپراتوری ایران پیروز شود به شکرانه این پیروزی بزرگ از مقر حکومت خود (قسطنطنیه پیاده به زیارت بیت المقدس برود. او پس از پیروزی به نذر خود عمل کرد و پای پیاده رهسپار بیت المقدس شد. در دین مبین اسلام، نیز زیارت با پای پیاده سنتی حسنه شمرده شده و سفارش بسیاری بر آن شده است.

امام صادق (ع) محبوبترین وسیله تقرب بنده به خداوند را زیارت خانه او با پای پیاده دانسته و می‌فرمایند یک حج با پای پیاده برابر با هفتاد حج است. تشرف با پای پیاده به بارگاه ائمه اطهاره نیز مورد تأکید بسیاری قرار گرفته و امام صادق (ع) می‌فرمایند: هر که پیاده به زیارت امیر مؤمنان می‌رود خداوند متعال به هر گامی ثواب یک حج و یک عمره برای او می‌نویسد، و اگر پیاده برگردد، به هر گامی برای او ثواب دو حج و دو عمره می‌نویسند

زیارت امام حسین نیز با پای پیاده مورد سفارش بسیاری قرار گرفته و امام صادق می‌فرمایند هر که پیاده به زیارت او رود هر گامی که بردارد و بگذارد ثواب آزاد کردن بندهای از اولاد اسماعیل را دارد و در روایت دیگری نیز می‌فرمایند هر که پیاده به زیارت قبر امام رود، خداوند متعال به عدد هر گام برای او هزار حسنه می‌نویسد و هزار گناه را از او محو می‌کند و روایات در این باب بسیارند.

اهل بیت‌ها نیز به این سنت نیکو اقدام کرده اند و نقل شده است که امام حسن مجتبی بیست و پنج مرتبه از مدینه با پای پیاده به زیارت خانه خدا رفتند. امام حسن در مسیر زیارت خانه خدا، از مرکب پیاده شده و مسافت بین مدینه تا مکه را با پای پیاده طی نموده و تمام کاروان نیز به تأسی از ایشان از مرکب پیاده شدند؛ به گونه‌ای که دیگر سواره ای در کاروان وجود نداشت. در روایت دیگری نیز بیان شده است که امام حسین راه را پیاده می‌پیمود در حالی که محمل‌ها و جهازها در کنار ایشان حرکت می‌کردند

از نقل‌های تاریخی این گونه به دست می‌آید که تشرف به بارگاه ائمه اطهار ها با پای پیاده از زمان حضور ائمه رایج بوده ولی در قرن‌های گوناگون اسلامی و به مقتضای حکومت‌های مختلف سیاری به خود دیده و همان گونه که زیارت ائمه اطهار در زمان‌ها و مکان‌های مختلف دچار فراوان بوده این سنت نیز دارای فراز و نشیب بوده است.

حاکمان حکومت‌های شیعی مانند حکومت آل بویه و حکومت صفویه، به این سنت حسنه اقدام کرده و سعی در تبلیغ آن بین شیعیان داشته اند. بنا به نوشته ابن جوزی جلال الدولمه یکی از نوادگان عضدالدوله، در سال ۴۳۱ ق با فرزندان و جمعی از یاران خود برای زیارت رهسپار نجف ش ده و از خندق شهر کوفه تا مشهد امیرالمؤمنین در نجف را که یک فرسنگ فاصله بود، پیاده و با پای برهنه پیمود. در زمان حکومت صفویه نیز اهتمام بسیاری بر زیارت با پای پیاده صورت گرفته است شاه عباس صفوی و علمای بزرگ عصر ایشان همچون مرحوم شیخ بهایی برای رواج فرهنگ زیارت در بین مردم در سال ۱۰۰۹ ق از اصفهان عزم مشهد کرده و با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی الرضا رفت.

به مناسبت فرارسیدن ماه صفر و ایام پیاده روی اربعین حسینی، در سلسله مطالبی، به مهمانی خاطرات این بزرگان از راهپیمایی اربعین و زیارت حرم امام حسین (ع) می‌رویم و می‌توانید تمامی بخش‌های این مجموعه را در اینجا مشاهده نمائید.

آیت الله محمد کاظم خراسانی متولد ۱۲۵۵ و متوفی ۱۳۲۹ قمری معروف به آخوند خراسانی از مراجع تقلید و عالمان اصول فقه در قرن چهاردهم قمری بود. او مؤلف کتاب کفایه الاصول و از حامیان اصلی نهضت مشروطه ایران بود.آخوند خراسانی، علوم دینی را در مشهد نزد پدر و دیگر عالمان فرا گرفت.

سپس برای ادامه تحصیل راهی نجف اشرف شد و نزد اساتید چون: شیخ مرتضی انصاری، میرزای شیرازی، سیدعلی شوشتری، ملأ حسینقلی همدانی، و شیخ راضی نجفی شاگردی نمود.محمدحسین غروی نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی ق سید حسین طباطبایی قمی و محمد حسین کاشف الغطاء شاگرد او بودند.آخوند خراسانی در برگزاری جلسات درس، بسیار جدی بود و با هیچ عذری درس خود را تعطیل نمی‌کرد؛ حتی در ماجرای شیوع وبا در نجف که بیشتر درس‌های حوزه علمیه تعطیل شد، درس خود را حتی در روز درگذشت سه تن از نزدیکانش، تعطیل نکرد.

صاحب کفایه بعد از درگذشت میرزای شیرازی مرجعیت عامه شیعیان را عهده‌دار شد. ایشان در عین اشتغال به کارهای علمی و تربیت طلاب و اداره حوزه‌، رویدادهای سیاسی ایران را دنبال می‌کرد و از حامیان و رهبران جنبش مشروطه بود. حکم به خلع محمدعلی‌شاه قاجار، اعتراض به تهاجم و نفوذ روس و انگلیس به ایران در جنگ جهانی اول، برخی از اقدامات او بود. تالیفات متعددی از ایشان برجای مانده که مهم‌ترین آنها کفایة الاصول و از کتاب‌های درسی حوزه‌های علمیه است. سرانجام آخوند زمانی که به منظور کسب آگاهی و جلوگیری از کجروی‌ها، قصد سفر به ایران را داشت ۲۱ ذی الحجه سال ۱۳۳۹ قمری در نجف درگذشت و در مقبره میرزای رشتی دفن شد. به عقیده برخی وفات او مشکوک بود و احتمال مسمومیت توسط عمال انگلیس را دانسته‌اند.

آیت الله آخوند خراسانی در برخی از سال‌ها که در نیمه نخست رجب برای زیارت به کربلا می‌رفت، در همانجا نیز درس دایر می‌کرد و در رمضان نیز که درس‌های متداول حوزه تعطیل بود، مباحثی مانند اصول عقاید یا اخلاق تدریس می‌کرد.ایشان به زیارت سید الشهدا اهتمام داشتند و به همراه اصحابشان با پای پیاده به زیارت کربلا مشرف می‌شدند.

شیخ حسین انصاریان در نقلی در این خصوص می‌گوید: خدمت یکی از مراجع بزرگ بودم، ایشان فرمودند: وقتی آخوند خراسانی (ره) این پهلوان علم و عمل و اخلاق و مربی بیش از ۱۰۰۰ نفر جامع‌الشرایط از دنیا رفت، اهل دلی از شاگردانش که خیلی دلش می‌خواست آخوند را در عالم بعد ببیند، شبی به شرف زیارت ایشان مشرف شد، با علم به اینکه استاد از دنیا رفته است. ایشان عرض کرد که امکان خبر دادن از برزخ به من برای شما میسر است؟ آخوند خراسانی فرمود: نه، تنها می‌توانم یک مطلب بگویم. بیش از ۷۰ سال در علم و درس و فلسفه غوطه‌ور بوده‌ام و در دنیا فکر می‌کردم که در این سیر معرفتی، حداقل امام حسین (ع) را شناخته‌ام؛ اما وقتی وارد برزخ شدم، دیدم در دنیا جاهل کامل نسبت به ایشان بوده‌ام و ایشان را به‌خوبی نشناخته‌ام. در اینجا به من نشان داده شد که سیدالشهدا (ع) کیست، چه عظمتی دارد و چه دُرِّ گران‌بهایی در این دنیا بوده است.