بیابان‌ها، زیستگاه‌های مســتقلی هســتند و موجــودات خاصــی در آن‌ها زندگــی می‌کنند. ایــن موجــودات نیــز تنــوع بالایــی دارنــد و در واقــع یــک اکوسیســتم ماننــد بســیاری از اکوسیستم‌های دیگر به شمار می‌روند اما در بســیاری از مواقــع بــرای مدیریت بیابان، از واژه بیابان‌زدایی اســتفاده می‌شود که بنا به نظر کارشناسان، ایــن واژه درســت نیســت و واژه بیابـان‌زدایـی بار منفـی در ذهـن تداعـی می‌کند. بدیـن معنـی کـه بیابـان یـک سـرطان اسـت و بایـد آن را از بیـن بـرد یـا آن را زدود حال آنکه بیابـان یـک اکوسیسـتم اسـت و بایـد آن را مدیریـت کرد.
به گزارش قدس خراسان، حسن برآبادی کارشـــناس بیابـــان اداره منابـــع طبیعـــی و آبخیـــزداری جویـــن اظهار کرد: گاهی بیابـان حاصـل شـرایط سـخت حاکـم اقلیمـی روی آن اسـت(بیابان اقلیمـی) کـه مدیریـت بیابـان در اینجا همزیسـتی و اسـتفاده متناسـب بـا ظرفیـت آن اســت ولی گاه بیابــان حاصــل مدیریــت غلــط انســان و اســتفاده بیــش از حــد ظرفیــت آن اکوسیسـتم است کـه باعـث ایجـاد بیابـان در جایـی می‌شود کـه قبلاً بیابـان نبـوده اسـت (بیابان انســانی) لذا مدیریــت بیابــان در اینجا مقابلــه بــا بیابــان یــا بهتــر بگوییــم مقابلــه بــا تفکــر غلــط و مدیریـت غلـط ما اسـت.
برآبادی با بیان اینکه بیابـان واژه‌ای بـه ظاهـر منفـور ولـی بـه واقـع مظلـوم اسـت، گفت: عـدم شـناخت مـا از ظرفیـت و سرشـت بیابان، باعـث شـده بـه سـمت مقابلـه بـا آن برویـم، حال آنکه بیابـان جایـی است کـه آب کـم هسـت و بالطبـع تولیــد علوفــه و غــذا نیــز در آن پاییــن اســت و همیــن ذهنیــت مــا را بــه بیراهــه بــرده کــه حتــی بیابــان را ســرطان طبیعــت می‌دانیم و ایــن موضــوع مظلومیــت بیابــان را دوچنــدان می‌کند.
وی افزود: همـان گونـه کـه انسان‌های بــزرگ و تاتیـر گــذار تاریـخ بشــری در شـرایط سـخت تربیـت شده‌اند، شـرایط سـخت اقلیمـی حاکـم بـر بیابـان نیـز ظرفیت‌های بالایـی را خلـق کرده از جملـه کلکسـیون گیاهـان دارویـی و گـران قیمـت دنیـا، هدیـه بیابـان بـه ماسـت کـه حتـی دوای سـرطان است، نــه اینکه خــودش ســرطان باشــد.
برآبادی افزود: امــلاح زیــاد آب بیابــان محدودیــت تولیــد کشــاورزی از منظـر آبیـاری اســت اما از منظـر دیگـر این‌گونه نیست و ایـن کوته‌بینی ماسـت زیرا انـواع ریـز مغذی‌های کشـاورزی از دل آب زیرزمینـی کویـر به دسـت کشـاورز می‌رسد از جملــه پتــاس خور بیابانک اصفهــان که اســتفاده از ایــن امــلاح در صنعــت پتروشــیمی و بسـیاری صنایـع دیگـر اسـتفاده می‌شود.
کارشـــناس بیابـــان اداره منابـــع طبیعـــی و آبخیـــزداری جویـــن ابراز کرد: صنعـت گردشـگری بیابـان، انـرژی خورشـیدی بیابـان، انـرژی بـادی بیابـان یا همان انـرژی پـاک بیابـان، اسـتفاده از رسـوبات بـادی بیابـان در صنایـع شیشـه و هـزاران فرصـت شـناخته نشـده دیگـر را در بیابان داریم.
وی خاطرنشان کرد: تمـام ایـن الطـاف در بیابان‌هایی اسـت که خالـق طبیعـت آن را خلـق نمـوده کـه مـا بـه آن بیابـان اقلیمـی می‌گوییم که در ایـن بیابان‌ها تعادل در تمامــی اجــزا وجــود دارد و مقابلــه بــا آن حاصــل تفکــر اشــتباه مــا در مــورد بیابــان اســت کــه همـه چیـز را تولیـد غذایـی می‌بینیم و بیابـان را تهدیـد کننـده امنیـت غذایـی تلقی می‌کنیم.
وی رفاقـت و همزیسـتی بـا بیابـان را تنهـا راه مدیریـت بیابـان دانسـت و گفت: مشــکل از آنجــا شــروع می‌شود کــه مدیریــت غلــط مــا و تفکــر اشــتباه مــا بیابــان را جایــی مسـتقر می‌کند کــه سرشـت آن بیابـان نبــوده لذا تعــادل طبیعــت را بـر هــم زده و خســارات زیـادی را بـر سـایر جوامـع زیسـتی مجـاور بیابـان وارد می‌کند؛ ایـن بیابان‌ها انسان‌ساز بـوده و مقابلـه بـا بیابان‌زایی مطـرح می‌شود.
برآبادی اعلام کرد: قبـل از مقابلـه بـا بیابـان بایـد بـه فکـر مقابلـه بـا مدیریـت غلـط خودمان کـه عامـل به وجود آورنده بیابـان اسـت باشـیم تـا مقابلـه بـا بیابـان و همین جـا هــم مظلومیــت بیابــان بــاز هــم روشن‌تر می‌شود کــه در نهایــت همــه چیــز ســر بیابــان خالــی می‌شود.
وی ابراز کرد: در خصــوص واژه‌های «بیابــان» و «مدیریــت بیابــان» بایــد کمــی منصف‌تر باشـیم و بیابـان را بهتـر بشناسـیم، بـا بیابـان مهربان‌تر باشـیم و مدیریـت را بـه سـمت اصـلاح رفتارهـای اشـتباه خـود ببریـم.
نظر شما