به شهادت تاریخ، پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) در یکی از تاریک‌ترین اعصار بشریت به دنیا آمدند. امام صادق (ع) نیز در روزگاری پا به عرصه وجود گذاشتند،که امت اسلامی طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک بن مروان را می‌چشید. با این حال اما چنین موضوعی هم مانع هستی بخشی این پیشوایان به جهان پیرامونشان نشد.
درباره زمان و مکان دقیق ولادت رسول خدا (ص) بین مورخان اختلاف وجود دارد ولی بنابر قول مشهور، در فجر روز جمعه ۱۷ ربیع الاول سال عام‌الفیلبرابر با سال ۵۷۰ میلادی در شهر مکه به دنیا آمد و با تولد آن حضرت تغییرات شگرفی در سراسر عالم پدیدار گشت. امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) نیز بنا به نقل مشهور در روز ولادت نبی گرامی اسلام (ص) یعنی ۱۷ربیع الاول در شهر مدینه چشم به جان گشود.
عموم مورخان سال ولادت ایشان را سال ۸۳ هجری ذکر کرده‌اند.
در کتاب تاریخ تشیع آمده است:
«جعفر صادق (علیه‌السّلام) در روز جمعه یا دوشنبههفدهم ربیع الاول سال ۸۰ یا ۸۳ هجری، مصادف با ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) دیده به جهان گشود.»
زمانه میلاد پیامبر(ص)
به شهادت تاریخ، پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) در یکی از تاریک‌ترین اعصار بشریت، عصری که آدمیان جز شرک و بت‌پرستی، ستم به زیردستان و بردگان نمی‌شناختند و مورخین نام آن‌را «عصر جاهلی» گذارده‌اند، به دنیا آمدند.
امام علی (علیه‌السّلام) درباره اوضاع اعراب در عصر جاهلیت چنین می‌فرماید: خداوند پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) را به رسالت مبعوث ساخت، که جهانیان را بیم دهد، و امین آیات وی باشد، در حالی که شما ملّت عرب بدترین دین و آیین را داشتید، و در بدترین سرزمین‌ها زندگی می‌نمودید، در میان سنگ‌های خشن و مارهایی که فاقد شنوایی بودند (و به همین جهت از هیچ چیز نمی‌ترسیدند!) آب‌های آلوده را می‌نوشیدید، و غذاهای ناگوار را می‌خوردید، خون یکدیگر را می‌ریختید، و پیوند خویشاوندی را قطع می‌نمودید، بت‌ها در میان شما برپا بود (و پرستش بت شیوه و آیین شما) و گناهانسراسر وجود شما را فرا گرفته بود.
آن حضرت در روز جمعه ۱۷ ربیع الاول «عام الفیل» - برابر با سال ۵۷۰ میلادی- یعنی سالی که قوم فیل برای تخریب خانه کعبه و اشغال مکه به حجاز آمدند، در شهر مکه بعد از طلوع فجر، در میان چنین قومی به دنیا آمدند و حامل رسالتی گردیدند که عصاره تمام ادیان الهی قبل از خود و خاتم تمامی انبیا و رسولان الهی گردیدند.
دوران سخت ولادت امام ششم شیعیان
امام جعفر صادق (ع) در مدینه و در زمان عبدالملک بن مروان متولد شدند. روزگاری که امت اسلامی طعم تلخ حکومت ستمگرانه عبد الملک را می‌چشید، مبلغان فاسد اندیشه‌های فاسد می‌پراکندند و فرمانروایان ستمگر چیره بودند. مادر آن حضرت فاطمه (ام‌فروه) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر می‌باشد.
همانطور که مشخص نمایان می‌شود، مشهورترین لقب او «صادق» است. برطبق روایتی، پیامبر اسلام(ص) این لقب را به او داده است تا از جعفر کذاب تمایز یابد؛ اما برخی گفته‌اند امام صادق(ع) به جهت پرهیز از شرکت در قیام‌های عصر خود، صادق لقب گرفته است؛ چراکه در آن زمان به کسی که مردم را گرد خود جمع و به قیام برضد حکومت تحریک می‌کرد، کذّاب (دروغگو) می‌گفتند. در همان دوران ائمه این لقب برای امام صادق(ع) به کار می‌رفته است.
برخی از علماء اهل سنت چون مالک بن انس، احمد بن حنبل و جاحظ نیز از او با این لقب نام برده‌اند.
ارتباط رسول خدا (ص) و امام صادق (ع)
امام صادق(ع) به نقل از سلمان فارسی فرمود: پیامبر اکرم(ص)فرمود: خداوند متعال مرا از درخشندگی نور خودش آفرید نیز امام صادق(ع) فرمود: خداوند متعال خطاب به رسول اکرم(ص)فرمود: «ای محمد! قبل از این که آسمان ها، زمین، عرش و دریا راخلق کنم. نور تو و علی را آفریدم.»
ثقه الاسلام کلینی(ره) می نویسد: امام صادق(ع) فرمود: «هنگام ولادت حضرت رسول اکرم(ص) فاطمه بنت اسد نزد آمنه (مادر گرامی پیامبر) بود. یکی از آن دو به دیگری گفت: آیا می بینی آنچه را من می بینم؟
دیگری گفت: چه می بینی؟ او گفت: این نور ساطع که ما بین مشرق ومغرب را فرا گرفته است! در همین حال، ابوطالب(ع) وارد شد و به آن ها گفت:
چرا در شگفتید؟ فاطمه بنت اسد ماجرا را به گفت. ابوطالب به اوگفت: می خواهی بشارتی به تو بدهم؟ او گفت: آری. ابو طالب گفت:
از تو فرزندی به وجود خواهد آمد که وصی این نوزاد، خواهد بود.
همچنین به عقیده بسیاری، امام صادق (ع) ادامه دهنده نهضت اسلامی پیامبر خدا (ص) هستند. امام خمینی (ره) در این باره می‌گویند: «حضرت امام صادق(ع) در شرایطی که تحت فشار حکام ستمکار قرار دارد و در حال تقیه به سر می برد و قدرت اجرایی ندارد و بسیاری اوقات تحت مراقبت و محاصره به سر می برد، برای مسلمانان تکلیف معین می کند، و حاکم و قاضی نصب می فرماید. آیا این کار آن حضرت چه معنا دارد؟ و اصولا براین نصب و عزل چه فایده ای مترتب است؟ مردان بزرگ، که دارای سطح فکر وسیعی می باشند، هیچ گاه مأیوس نگردیده و به وضع فعلی خود- که در زندان و اسارت به سر می برند و معلوم نیست آزاد می شوند یا نه- نمی اندیشند؛ و برای پیشبرد هدف خویش در هرشرایطی که باشند نقشه می کنند، تا بعدا اگر توانستند شخصا آن طرح را به مرحله اجرا درآورند؛ و اگر خودشان فرصت نیافتند، دیگران- هرچند بعد از دویست یا سیصد سال- دنبال این طرح بروند و اجرا نمایند. اساس بسیاری از نهضتهای بزرگ به همین صورتها بوده است. مبین احکام اسلام و ایده های رسول اکرم، ذریه مطهر ایشان و خصوص حضرت جعفربن محمد صادق هستند.»
متین نجفی_ خبرنگار تحریریه جوان قدس
نظر شما