درپی پیروزی انقلاب اسلامی و مواضعی که امام خمینی (ره) در راستای تبیین اهداف این جنبش بزرگ اعلام کردند، دشمنان این حقیقت جاوید را برنتافته و به مقابله با نهال نوپای انقلاب مردم ایران برخواستند. درنتیجه در پیگیری سیاست ناامن سازی کشور از سوی بیگانگان و عوامل داخلی آنها، شاهد بروز درگیری و تحرکات گروهک های ضد انقلاب و تجزیه طلب در کردستان، خوزستان و سیستان و بلوچستان بودیم. دشمنان اما چون در این مسیر راه به جایی نبردند در گام پسین، با تجهیز ماشین جنگی صدام حسین به تدارک جنگ تحمیلی علیه جمهوری اسلامی نوپا پرداختند.

درواقع، دشمنان انقلاب دنبال فرصتی بودند تا بتوانند به بهانه قابل قبولی به جنگ با ایران بپردازند و در این بین عراق همان کشوری بود که به نیابت از آنها به این توطئه پیوست. گرچه ادعاهای مرزی و رودخانه‌ای به عنوان دلیل شروع جنگ مطرح شد، اما درواقع تجزیه ایران و از پا انداختن جمهوری اسلامی جزو هدف نهایی نبرد بود، چنانکه طارق عزیز وزیر خارجه وقت عراق گفته بود پنج ایران کوچک برای ما بهتر از ایران بزرگ است.

در این محیط بدیهی بود جمعیت، جغرافیا و سابقه تاریخی عراق به تنهایی اجازه قدرت نمایی آنها علیه ما را نمی داد و در نتیجه صدام بعثی بدون اجازه قدرت های زمان و پشتگرمی به آنها نمی توانست اقدامی انجام دهد. تمام محاسبات او مبنی بر ضربه زدن و نابودی ایران در مدت زمان کوتاه صرفاً بر روی کاغذ و البته امید واهی بود که غرب در مخیله او گنجانده بود. در صحنه مقابل، مقاومت مردم، رهبری مدبرانه امام (ره) و ظرفیت های کشور از نظر جغرافیایی و فرهنگی مانع از آن شد که محاسبات دشمن بعثی و حمایتهای دولت های بیگانه به نتیجه برسد.

اکنون گرچه از دوران جنگ 36 سال میگذرد اما بخش قابل توجهی از نسل امروز نتوانسته با تاریخ پر شکوه معاصر خود و دستاوردهای آن همبسته شود و آن را بپذیرد و این حقیقت در بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب حضرت ایت الله خامنه ای در دیدار با پیشکسوتان دفاع مقدس و مقاومت هم برجسته بود. همین مسئله موجب شده تا شبهه و پرسش های زیادی از دوران آغاز، ادامه و پایان جنگ در ذهن انها شکل بگیرد. در این فرماندهان، کارگزاران و افرادی که در جنگ بصورت مستقیم شرکت و تصمیم‌گیر بوده و افتخار آفریدند وظیفه دارند به صورت نوشتاری و شفاهی و با روش های مختلف این برهه بزرگ و حماسی در تاریخ کشور را برای نسل جوان تبیین کنند.

علیرغم کارهای بسیار زیادی که در حوزه ثبت و ضبط تاریخ دفاع مقدس انجام شده، اما در دو جنبه کماکان کارهای بسیاری باقی مانده و روی زمین است. نخست اینکه، حجم عملکرد در هشت سال دفاع مقدس در تمام زمینه‌های نظامی، فرهنگی، عقیدتی، ملی و... بسیار زیاد است و باید فرصت و زمان مفصلی برای بازگویی آن صرف شود. نکته بعدی اینکه، نیاز جامعه بسیار فراتر از اقداماتی است که تاکنون در چاپ کتاب، تهیه فیلم و... صورت گرفته است. اکنون که نسل جنگ به دلیل اقتضای سن در حال کنار رفتن تدریجی از صحنه هستند و فعالیتهای میدانی آن کاهش یافته، وظیفه نسل دوم است تا قلم به دست بگیرد و توجه بیشتری به تاریخ و اقدامات دفاع مقدس داشته باشد. این افراد باید غفلت های گذشته را از لابلای اسنادی فراوانی که در سازمان های حاضر در جنگ مانند سپاه، ارتش و جهاد وجود دارد را جمع‌آوری کنند و با روش های نوین در دسترس عموم قرار دهند تا اندکی از مهجوریت تاریخ دفاع مقدس برطرف شود. در غیر اینصورت اگر با همین روالی پیش برویم، بعید نیست این مقطع مهم دچار فراموشی و یا حتی تحریف شوند.

با تبیین و شفاف سازی درباره دوران جنگ میتوان جلوی تحریفات و تفاسیر غیر واقعی دشمن را گرفت، چه بسا وارونه بازگو کردن حتی خطرناکتر از عدم بازگویی ان باشد. ما عمدتا به موفقیتها و فرازهای دفاع مقدس پرداختیم درحالی که باید نشیب ها و ناکامی ها هم بیان شود. متاسفانه غفلت از این موضوع موجب شده تا نسل امروز دچار تحلیل های اشتباه و دل زدگی از دفاع مقدس شود و صرفاً یک نوع روایت مشخص را بشنود. ادامه داشتن جنگ به مدت هشت سال نشان از قوی بودن دشمن و همراهی ابرقدرت ها با آن بود و بایستی این نکته هم به درستی برای جوانان تبیین شود تا ابهامی باقی نماند. آمار و ارقام هنگفت و شگفت‌آوری از کمک های مالی، تجهیزاتی و سیاسی دولت های غربی از عراق وجود دارد که میتوان با استناد به آن درباره نقش دولت های غربی در جنگ پرداخت و با بیان این مسئله موضوع مقاومت جانانه ملت دلیر ایران بیشتر برای نسل جدید ارزشمند خواهد بود.