اکنون که قرن‌ها از رسالت پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) می‌گذرد، اسرائیل یکی از دشمنان سرسخت دنیای اسلام است. صهیونیسم که همان یهودیان افراطی هستند، اکنون کشور فلسطین را اشغال کرده و با کمک قدرت‌های بزرگ از جمله آمریکا با مسلمانان به جنگ برخاسته‌اند. دشمنانی که خداوند در آیه ۱۴ سوره توبه در مورد برخورد با آنان آورده است: «قاتِلُوهُمْ یُعَذِّبْهُمُ اللهُ بِأَیْدِیکُمْ وَ یُخْزِهِمْ وَ یَنْصُرْکُمْ عَلَیْهِمْ وَ یَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِین» یعنی با دشمنان بجنگید تا خدا آنان را به دست شما عذاب و رسوایشان کند و شما را بر آنان پیروزی دهد و سینه‌های پر سوز و غم‌ مردم مؤمن را شفا بخشد».

توضیحات حجت‌الاسلام دکتر محمد عابدی، عضو هیئت علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در توضیح این آیه پربرکت است.

دین الهی برترین دین است

دکتر عابدی درباره شأن نزول آیه ۱۴ سوره برائت می‌گوید: این آیه درباره مؤمنانی است که نتوانستند از مکه مهاجرت کنند و مجبور شدند بمانند و بسیاری از مشکلات را تحمل کنند. یا مسلمانانی که مورد خدعه قوم خزاعه قرار گرفتند و آزار دیدند. قوم خزاعه با وجود اینکه با رسول خدا(ص) هم‌قسم شده بودند اما باز هم مسلمانان را اذیت می‌کردند. این آیه به مسلمانان بشارت می‌دهد که وارد قتال شوید تا خداوند به دست شما خودتان را نجات داده و دشمنانتان را از بین ببرد.

ایشان توضیح می‌دهد: فرهنگ قرآن بر این است که دین الهی استیلا و برتری پیدا کند. خداوند اراده کرده است دین خود را تحت هر شرایطی در سطح مطلوبی نگه دارد و نمی‌گذارد نور الهی هیچ گاه خاموش شود. شاید در دوره‌ای نور الهی کم‌فروغ به نظر برسد اما خدای متعال اجازه نمی‌دهد این نور به طور کلی از بین برود. خدای متعال نیازی به بشر ندارد و خودش می‌تواند از دین خودش محافظت کند، همان گونه که از قرآن مراقبت می‌کند اما این کار را به انسان سپرد تا انسان‌ها در برابر دشمنان خدا قیام کنند و با عمل به تکالیف جهاد، مبارزه، قتال و... خودشان تربیت شده و رشد پیدا کنند. به بیان دیگر در صحنه عمل انسان‌ها با کارها، اعمال و زحمات خود تربیت شده و استعدادهایی که توسط خدا در وجود آن‌ها به ودیعه گذاشته شده، شکوفا می‌شود.

مؤمنان دست خدا برای مجازات جنایتکاران

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان می‌کند: یکی از مهم‌ترین تکالیف انسان که سبب رشد او می‌شود، جهاد است. انسان با انجام این تکلیف یاد می‌گیرد از جان و مال خود در راه خدای متعال بگذرد و این نکته بسیار مهم است. خداوند به گونه‌ای انسان را خلق کرده است که بشر به صورت ذاتی؛ خود و منافع خود را ترجیح می‌دهد اما در سایه تربیت و ربوبیت الهی که با این تکالیف ایجاد می‌شود، انسان خدا و رسول خدا و دین الهی را ترجیح می‌دهد و به خاطر آنان از جان و مال خود می‌گذرد تا جایی که طبق آیه سوره احزاب «ولی‌ بالمؤمنین‌ ‌من‌ انفسهم» می‌شود.

دکتر عابدی در ادامه به آیه ۱۴ سوره توبه اشاره کرده و تشریح می‌کند: در آیه ۱۴سوره توبه نکات بسیار مهمی وجود دارد. ابتدا اینکه سیستم جزا و پاداش‌دهی خداوند به چه صورت است. خدای متعال از طریق مؤمنان جزا و پاداش داده و یا مجازات می‌کند. لذا می‌فرماید: «خداوند آنان را به دست شما مجازات کرده و رسوا می‌کند». این سیستم جزادهی و پاداش‌دهی و نظام رسواسازی و خوار شدن دشمنان به دست مؤمنان اجرا می‌شود تا جایی که دشمنان اسلام به دست مسلمانان دچار زبونی و خواری می‌شوند. مشابه وضعیتی که اکنون در افکار عمومی شاهد هستید. در سایه پاسخی که به دست مؤمنان به جنایتکاران صهیونیست داده شد، دشمنان اسلام رسوا شده و هیمنه دشمنان ریخت. دست مؤمن دست خدا شده و خداوند با دست مؤمنان دشمنان را مجازات می‌کند. به دست سپاه و انقلاب اسلامی، اسرائیل و دشمنان اسلام مجازات شدند. در این حادثه باید دست خدا را ببینید. همچنان که امام خمینی(ره) نیز بیان کرده بود خرمشهر را خدا آزاد کرد. در آیه ۱۷ سوره انفال نیز آمده است: «وَما رَمَیتَ إِذ رَمَیتَ وَلکِنَّ اللهَ رَمی» خداوند آن‌ها را کشت و این تو نبودی (ای پیامبر که خاک و سنگ به صورت آن‌ها) انداختی بلکه خدا انداخت؛ به نکته بسیار مهمی اشاره دارد.

مجاهدان بازوی حق هستند

این استاد حوزه و دانشگاه اضافه می‌کند: خدای متعال همه کاره است و از بشر می‌خواهد قدم پیش بگذارد؛ چرا که «إِن تَنصُرُواْ ٱللهَ یَنصُرکُم وَیُثَبِّت أَقدَامَکُم». دست خدا را در یاری مسلمانان شاهد هستیم و در روایت‌ها هم داریم که ائمه(ع) به عنوان یدالله، عین‌الله و... معرفی می‌شوند حکایت از این دارد که مؤمنان چه فرد یا جامعه می‌تواند به درجه‌ای برسد که دست خدا، قدرت و عظمت و شکوه خداوند شود. برای رسیدن به چنین مقامی باید انسان به تکالیف خود عمل کند. در این آیه به دلیل جنگ نیز اشاره شده است. مؤمنان دعوت می‌شوند به جنگ برای اینکه دشمن را مجازات، رسوا و خوار کنند و در نهایت سبب نصرت و پیروزی مؤمنان است. بر اساس این آیه مهم «إِن تَنصُرُواْ ٱللهَ یَنصُرکُم وَ یُثَبِّت أَقدَامَکُم» فلسفه جنگ و قتال پیروز شدن مؤمنان است اما به شرطی که مؤمنان حرکت کنند. در آیه ۱۴ سوره توبه به شفای قلب مؤمنان نیز اشاره شده است. هنگامی که کشورمان در حال پاسخ موشکی به جنایت‌های اسرائیل بود، شاهد فریادهای الله‌اکبر بودیم که نشانه آرامش قلبی و التیام درد درونی است. نشانه از بین رفتن عقده‌ای است که در قلب‌ها ایجاد شد و همه نگران آن بودند. الله‌اکبرها همه نماد است، فریادی از درون که بیان می‌کند با این کار شفا پیدا کرده و قلبم آرامش پیدا کرد و ناراحتی از بین رفت.

این قرآن‌پژوه به این آیه و توجه بیشتر مردم در این شرایط حساس به آن اشاره کرده و می‌گوید: مبارزان، سپاه، ارتش، نیروهای امنیتی، مدافعان امنیت، مدافعان امر به معروف و نهی از منکر، مدافعان غیرت، مدافعان اسلام و... هر فرد و گروهی که برای اسلام کاری انجام می‌دهند، بازو و دست حق و عامل اجرای اراده خداوند هستند. «یُعَذِّبْهُمُ اللهُ‌ بِأَیْدیکُمْ» خداوند دشمنان را به دست شما مجازات می‌کند. باید جایگاه خود را به عنوان یک نیروی انقلابی و کسی که برای انقلاب اسلامی خدمت می‌کند قبول کنیم، وقتی قبول کنیم این انقلاب در مسیر الهی است و اراده الهی را تحقق می‌بخشد، خود را دست و بازوی الهی می‌بینیم. تمام رزمندگان اسلام و شهدا مانند تهرانی مقدم، سردار سلیمانی، نیلفروشان یا سیدحسن نصرالله و... خود می‌دانند در چه جایگاهی قرار دارند. این آیه جایگاه رزمنده‌ها را به آنان نشان می‌دهد که بازوی حق و دست الهی هستند. و اگر خداوند را یاری کرده و دست خدا را برای تحقق اراده الهی بگیرید، آن گاه خداوند نیز دشمنان را به دست شما نابود می‌کند. فهم این مطلب روحیه مضاعفی به رزمندگان اسلام عنایت می‌کند.

آیه‌ای برای آینده‌نگری

در این ایام هجمه‌های رسانه‌ای بسیار زیادی علیه کشورمان توسط دشمنان و منافقان انجام شد. سنت خداوند این است که از مسیر علل طبیعی کارها را انجام می‌دهد مگر در مواقع خاص و بر اساس عامل طبیعی، رزمندگان خود را تقویت کردند تا اراده خداوند مبنی بر انتقام به دست آنان گرفته شود. مسلمانان باید خودشان را به سطحی برسانند که سنت‌های الهی مانند سنت انتقام، نابودی دشمنان یا سنت عذاب کفار، سنت‌ خوار و رسوا کردن منافقان و... به دست آنان انجام شود. آیه ۱۴ سوره توبه آیه‌ای برای آینده‌نگری است. در آینده هم که دشمنان ما پیشرفت خواهند کرد، زمانی سنت انتقام قابل اجرا خواهد بود که مسلمانان خود را به قدرت بازدارندگی برسانند. شعاری که در جمهوری اسلامی داده می‌شود که باید خود را به سطح بازدارندگی برسانیم برای این است که بتوانیم مجرای اجرای سنت‌های الهی شویم.

دکتر عابدی تصریح می‌کند: بر اساس آیه ۱۴سوره توبه؛ خداوند خواهان شکست و ذلت دشمنان است. اگر این اتفاق نمی‌افتد مشکل از ماست زیرا طبق سخنانی که گفته شد، زمانی خواست خداوند در جامعه محقق می‌شود که مسلمانان بخواهند، حرکت کرده و خود را به سطح متعالی برسانند. اگر تا قیامت هم مسلمانان نشسته و فقط اللهم عجل لولیک الفرج بگویند اما اقدامی نکنند، اتفاق خاصی نمی‌افتد. زحمت‌هایی که کشیده می‌شود به خاطر این است که خداوند می‌خواهد دشمنان به دست مؤمنان نابود شوند و لازمه آن بالا بردن سطح مسلمانان است. درست است که در جنگ عده‌ای شهید شده و خسارت‌های سنگینی متحمل می‌شویم. در این جنگ بزرگان زیادی را از دست داده و هزاران نفر بی‌خانمان و آواره می‌شوند، با دیدن وضعیت غزه خون گریه باید کرد، این‌ها واقعیت‌هایی است که وجود دارد ولی در نگاه کلان طبق آیه ۱۴ سوره توبه امت اسلامی در یک نگاه کلان با این وضعیت به پیروزی رسیده و دشمنان خوار و شکست خورده خواهند شد. دستاورد کلان زمانی به وجود می‌آید که مؤمنان بتوانند این هزینه‌ها را تحمل کنند و با ریشه‌کن شدن دشمنان، زندگی برای مؤمنان به آرامی و خوشی خواهد شد.