براساس آمارهای مسمومیت‌های اخیر تاکنون تنها در استان مازندران ۲۱ نفر جان خود را از دست داده‌اند؛ در همدان نیز بر اساس آماری که روز یکشنبه دادستان این استان ارائه داد، در هفته گذشته ۲۰نفر دچار مسمومیت شده و ۹نفر جان خود را از دست دادند؛ در استان گیلان هم ۳۲نفر دچار مسمومیت الکلی شده که ۹نفر از آنان نیز تسلیم مرگ شدند.

پیش از این نیز در سال۱۳۹۹ در یکی از مسمومیت‌های گسترده ناشی از الکل صنعتی، در شیراز ۴۴نفر جان باختند و ۳۳۰نفر در بیمارستان بستری شدند؛ همان سال در اهواز هم توزیع الکل صنعتی در قالب مشروبات الکلی جان دست‌کم ۳۶ تن را گرفت و ۲۷۰ نفر را روانه بیمارستان کرد؛ اسفند ۱۳۹۸ در استان خوزستان ۵۹ تن و در استان البرز ۱۵ تن، اردیبهشت ۱۳۹۹ حدود ۱۰۱ تن در استان فارس و اردیبهشت ۱۴۰۱ نیز ۱۰ تن در بندرعباس به دلیل نوشیدن مشروبات تقلبی جان خود را از دست دادند.

جامعه‌شناسان و آسیب‌شناسان اجتماعی گسترش مصرف مشروبات الکلی در جامعه را از پیامدها و عوارض توسعه فضای مجازی می‌دانند و معتقدند هدف از تبلیغات فریبنده در این فضا و شبکه‌های ماهواره‌ای آن است مصرف الکل را در کشور ترویج و عادی‌سازی کند.

این در حالی است که متأسفانه مصرف مشروبات الکلی قاچاق یا دست‌ساز، علاوه بر وارد آوردن آسیب‌های روحی و روانی به فرد و جامعه، به مسمومیت، نابینایی و یا حتی مرگ بسیاری از شهروندان منجر شده‌است.

بسیاری از الکلی‌ها پس از ترک مشروبات الکلی و این بار با هوشمندی و آگاهی بسیار با صراحت تمام می‌گویند تنها راه برای رهایی از دام اعتیاد به الکل، تقویت روح معنویت و بندگی بی‌قید و شرط در محضر خداست.

مشروب برای من پادشاه بود

سعید، یک الکلی که چند سالی است از دام این ماده مخدر نجات پیدا کرده به ما می‌گوید: همه چیز در زندگی من بود، اما نمی‌دانم چرا زندگی‌ام آرام و قرار نداشت. مشروب برای من همه چیز بود، برایم پادشاه بود؛ سبب شده بود نسبت به همه چیز و همه کس بی‌تفاوت باشم، در تاریکی و ناامیدی به سر می‌بردم، همیشه آشفته‌تر از قبل بودم و فکر می‌کردم به درد این دنیا و جامعه نمی‌خورم، همه چیزم را از دست داده بودم و همه حتی پدر و مادرم من را طرد کرده بودند.

تنها الکل و مواد بود که زندگی من را کنترل می‌کرد. همه پل‌ها را پشت سرم خراب کرده بودم و هیچ فردایی را دوست نداشتم، چندین بار تصمیم به خودکشی گرفته بودم، اما جرئت همین کار را هم نداشتم.

هیچ امیدی به پاک شدن و کنار گذاشتن الکل نداشتم تا اینکه از طریق یکی از دوستانم با کلاس‌های AA که با هدف تقویت روح معنوی افراد و رها شدن از دام اعتیاد به الکل تشکیل می‌شد آشنا شدم. روز اولی که در این کلاس‌ها شرکت کردم احساس می‌کردم معجزه‌ای در زندگی من ایجاد شده و من هم می‌توانم مانند همه پاک زندگی کنم.

در این کلاس‌ها کسی نمی‌دانست من چه کسی هستم و چکاره‌ام و در گذشته چه کاری انجام می‌دادم؛ فقط یک اسم بودم که حتی می‌توانست مستعار باشد، هیچ کس نیازی نمی‌دید از جزئیات زندگی من باخبر باشد و الان هم از آن روز تاکنون ۱۱ سال و هفت ماه است که پاک هستم. هیچ وقت فکر نمی‌کردم روزی بتوانم الکل را کنار بگذارم، اما الان می‌فهمم بدون الکل هم می‌توانم زندگی کنم.

سعید می‌گوید: شنیده‌ام برخی برای اینکه خودشان را توجیه کنند می‌گویند مشروباتی مثل شراب، آب جو، شامپاین و... خواص درمانی دارد، اما به عنوان کسی که با مصرف‌کنندگان آن ارتباط داشته‌ام به این نتیجه رسیده‌ام ضرر انواع مشروبات الکلی از خواصی که می‌تواند داشته باشد بیشتر است به‌خصوص به شیوه‌ای که ما مصرف می‌کنیم.

الکل، دشمنی آب زیرکاه!

مسئول روابط عمومی انجمن الکلی‌های گمنام که چندی است با هدف نجات الکلی‌ها از بند اعتیاد به الکل تأسیس شده، با تأکید بر اینکه الکل دشمنی است آب زیرکاه، می‌گوید: فردی که بیماری سوءمصرف الکل دارد چون بیمار است رفتارهای ضد اجتماعی دارد، اما متأسفانه در ساختار قانون، این بیماری جرم محسوب می‌شود و مانند یک فرد معتاد، بیمار تلقی نمی‌شود.

این مسئول که نمی‌خواهد نامی از وی برده شود، مجرم انگاشتن الکلی‌ها را دلیل انزوا، گوشه‌گیری، تنهایی و صدمات و لطمات زیاد به فرد الکلی می‌داند و ادامه می‌دهد: بهترین هدیه‌ای که انجمن الکلی‌های گمنام توانسته به دنیا بدهد این بود که دنیا متوجه شد این مشکل هم مانند اعتیاد، یک بیماری و یک بیماری لاعلاج است، بیماری وابستگی است و این بیماری وابستگی یک جایگزین لازم دارد، همان‌طور که بیماران لاعلاج دیگر شیمی‌درمانی می‌شوند، دارو مصرف می‌کنند و یا برخی تا آخر عمر باید انسولین بزنند، الکلی‌ها هم تا آخرعمر درگیر بیماریشان هستند و باید برای آن جایگزین پیدا کنند.

وی با اشاره به اینکه یک فرد الکلی به جای الکل باید نور خدا را در وجودش جایگزین کند، می‌گوید: این بیماری کمبود نور خداست. بهترین تعریفی که در انجمن ارائه می‌دهیم این است که بهترین وابستگی، وابستگی به خداوند و جلساتی است که ما بتوانیم به یک فرد ناامید دیگر کمک کنیم، الکلی‌ها در این انجمن با بهره‌گیری از امید، تجربه و اتکا به دنبال حل و بهبودی بیماری مشترکشان هستند.

وی با اشاره به اینکه در کتابی که به بیماران الکلی هدیه می‌دهیم، آمده وقتی به بندگی الکل شاه درآمدید این پادشاه، شما را به نابودی می‌کشاند، ادامه می‌دهد: الکل ماده مخدری است که خیلی‌ها آن را ماده مخدر نمی‌دانند، در حالی که الکل یک ماده مخدر است و افرادی که مبتلا به بیماری الکلیسم و اعتیاد هستند حتی از یک پیک یا  یک دز هم باید پرهیز کنند.

ترویج مصرف مشروبات الکلی در فضای مجازی

یک جامعه‌شناس و متخصص علوم رفتاری و آسیب‌شناس اجتماعی با اشاره به اینکه گسترش مشروبات الکلی و موادمخدر در جامعه از پیامدها و عوارض توسعه فضای مجازی و روابط غیرمنطقی در این فضاست، می‌گوید: تبلیغاتی که در سایت‌های مختلف غیرمجاز و فضای سایبری پخش می‌شود به‌گونه‌ای است که جوانان را در حال تفریح و رقص و خوشحالی و مصرف مشروبات الکلی نشان می‌دهد، در حالی که این رفتارها رفتارهای مصنوعی و کاذب بوده و به هیچ عنوان ریشه طبیعی و واقعی ندارد.

مجید ابهری ادامه می‌دهد: از آنجا که مصرف موادمخدر و مواد الکلی در شبکه‌های ماهواره‌ای نمایش داده می‌شود زشتی و قبح مصرف از بین رفته و کم‌کم جوانان و نوجوانان به سوی آن گرایش پیدا می‌کنند. وقتی در برخی برنامه‌های ماهواره‌ای افرادی را نمایش می‌دهند که بطری مشروب الکلی را به عنوان هدیه در میهمانی به صاحبخانه هدیه می‌دهند و صاحبخانه را خوشحال می‌کنند، یعنی ماهواره سعی دارد مصرف الکل را در کشور فرهنگ‌سازی کند.

گستردگی مرزهای غربی و شمال غربی و ضعف نظارت بر این مناطق سبب شده مبارزه با قاچاق این مشروبات آن‌طور که باید و شاید انجام نگیرد. البته این را هم باید متذکر شد که کمبود نشاط اجتماعی، گران بودن و کاستی‌های وسایل رفاهی و تفریحی جامعه برای جوانان موجب شده گرایش به الکل افزایش چشمگیری پیدا کند تا آنجا که سن مصرف الکل در کشور به زیر ۱۷سال رسیده و مصرف آن افزایش چشمگیری داشته است.

ابهری به گسترش مصرف الکل‌های غیرمجاز و غیرطبیعی که منجر به بیماری‌های خطرناک و حتی فوت می‌شود، اشاره و عنوان می‌کند: سلامت مشروبات الکلی وارداتی و یا تولید داخل تضمین ندارد و همان‌طور که گاهی در خبرها می‌شنویم، برخی افراد با مصرف تفننی در مراسم مختلف دچار مسمومیت، کوری و حتی فوت و یا تا پایان عمر دچار گرفتاری‌های متعدد ذهنی و روحی می‌شوند.

وی با تأکید بر ضرورت پر کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به شکل سالم، می‌افزاید: دولت به‌خصوص وزارت ورزش و جوانان باید ابزار پر کردن اوقات فراغت را در اختیار جوانان بگذارد؛ اگر این اقدام را انجام ندهیم، فرزندان ما خود به دنبال پیدا کردن ابزار پرکردن اوقات فراغت می‌روند و آن وقت کالایی را پیدا می‌کنند و مورد استفاده قرار می‌دهند که پایانی سیاه، شوم و ناخوشایند دارد.

رشد مصرف الکل در کشور

این آسیب‌شناس اجتماعی مقابله نهادهای انتظامی و قضایی با واردکنندگان، تولیدکنندگان و فروشندگان مشروبات الکلی را ضروری می‌داند و می‌گوید: البته چنین اقداماتی به تنهایی نمی‌تواند مانع رشد مصرف آن شود؛ چراکه متأسفانه شواهد، حکایت از آن دارد که مصرف الکل در کشور افزایش یافته و آمارهای مرگ و میر بر اثر مصرف مشروبات تقلبی چندین برابر شده است.

ابهری با اشاره به اینکه متأسفانه در برخی خانواده‌ها مصرف الکل در میهمانی‌ها و در مواقع شادی امری قبیح نیست و خطر مصرف آن احساس نشده، می‌افزاید: این یک زنگ خطر است، چون بازدارندگی خانواده در اعتیاد، نخستین عاملی است که می‌تواند در جلوگیری از اعتیاد مؤثر باشد.

وی با تأکید بر اینکه باید والدین و سازمان‌های مربوط برای پرکردن اوقات فراغت جوانان تمهیداتی بیندیشند، می‌گوید: باید تا دیرتر از این نشده خانواده‌ها و نهادهای متولی دست به کار شوند و با تدوین و تهیه برنامه‌های مجاز و سالم اجازه ندهند فرزندان ما به سوی سیگار، موادمخدر و مشروبات الکلی کشیده شوند.

این رفتارشناس ادامه می‌دهد: باید مدارس، دانشگاه‌ها، خانه‌های محلات و شهرداری‌ها، زمینه برنامه‌های مربوط به اوقات فراغت را با ابزار سالم و متنوع فراهم کنند تا جوانان ما بیش از این در دام‌های خطرناک و شیطانی نیفتند.

وی با گلایه از اینکه تا امروز مبارزه اساسی با تهیه و عرضه مشروبات الکلی صورت نگرفته است، می‌گوید: اگر نهادهای متولی با قاطعیت با تولید و عرضه مشروبات الکلی مقابله کنند، افراد سودجو دیگر به طرف تولید و فروش و عرضه این‌گونه مواد نمی‌روند.

ابهری با تأکید بر اینکه گرایش به سمت هر ماده آسیب‌ساز در جامعه حتی اگر تعداد آن کم باشد برای خانواده‌ها و مسئولان فرهنگی هشدار است، عنوان می‌کند: متأسفانه امروزه مصرف الکل در برخی میهمانی‌ها نشانه پیشرفت و امروزی بودن به حساب می‌آید و عده‌ای برای عقب نماندن از قافله امروزی شدن به مصرف الکل رو می‌آورند.