به‌گزارش قدس آنلاین، ۱۷ اکتبر یا ۲۵ مهر ماه توسط سازمان ملل به‌عنوان روزجهانی ریشه‌کنی فقر در جهان نام‌گذاری شد تا شاید تلنگری باشد برای دولت‌ها تا امکان برخورداری از رفاهیاتی چون دسترسی به‌خوراک، پوشاک، مسکن، خدمات درمانی، اجتماعی، آموزشی و تفریحی را برای مردم فراهم کنند.
از سال ۱۹۹۳ تاکنون که ۳۱ سال می‌گذرد نه‌تنها آمار فقر در جهان روبه‌کاهش نبوده که اتفاقا درحال گسترش و فاصله میان فقیر و غنی روز به‌روز در حال رشد است حتی برخی آمارها بر این مسئله تاکید دارند که امروز با پدیده‌ای مواجهیم که طبق آن با کاهش رفاه عمومی غیرفقرا هم روبه‌رو هستیم به‌طوری که برخی از این طبقه هم درحال نزدیک شدن به‌خط فقرند.
چنانچه به‌آمار فقر در ایران نگاهی بیاندازید خواهید دید که خط فقر از سال ۱۴۰۰ به‌بعد با افزایش بیشتری نسبت به‌انتهای دهه ۹۰ و اواسط همین دهه مواجه شده. پیش از این و در سال‌های ۹۰ تا ۹۶، خط فقر روند ثابتی داشته؛ اما از سال ۹۶ به‌بعد دامنه فقر، غیرفقرا یعنی طبقه متوسط را هم در برگرفته است.
اخیرا احمد میدری، وزیر تعاون با اعلام اینکه ۳۰ درصد از جمعیت کشور ما زیر خط فقر هستند، گفت: کسانی که دچار فقر شدیدند عمدتاً افراد بیکار هستند.
تا اواسط دهه ۸۰ حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد فقر مطلق داشتیم که بعد از موج اول تحریم‌ها تا میانه دهه ۹۰ به حدود ۲۰ درصد رسید؛ اما با شروع موج دوم تحریم‌ها و تورم شدید، از سال ۹۷ فقر با شیب تندتری افزایش پیدا کرده و به ۳۰ درصد در سال ۹۸ رسید. بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران و گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، از سال ۹۸ تا ۱۴۰۱ نرخ فقر در حدود ۳۰ درصد مانده، به‌عبارتی ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در کشور زیر خط فقر هستند. این آمار را میدری داده و گفته که از بین بردن فقر مطلق فرآیند پیچیده‌ای دارد و بدون تردید شرایط اقتصاد کلان، یعنی تورم و رشد اقتصادی، دو متغیری است که در موفقیت آن نقش پررنگی دارد. ولی صرف رشد اقتصادی خوب و کنترل تورم، فقر مطلق را از بین نمی‌برد و نباید منتظر ماند که رشد اقتصادی خیلی بالایی اتفاق بیفتد، بلکه ما باید برای کاهش فقر اقدامات متفاوتی را انجام دهیم.
داده‌های مرکز آمار می‌گویند که نرخ فقر شدید در کل ایران حدود ۶ درصد با جمعیتی حدود ۵ میلیون نفر است به‌این معنا که درآمد این افراد کفاف هزینه خوراک‌شان را نمی‌دهد.
آمارها می‌گویند خط فقر مطلق برای کلان شهرها در سال ۹۹ حدود ۱۰ میلیون تومان بود این عدد در سال ۱۴۰۰ به‌بیش از ۱۲ میلیون تومان رسید و امروز برای یک خانواده ۴ نفر به‌حدود ۲۵ میلیون تومان رسیده که تمامی این‌ها به‌مسئله تورم بازمی‌گردد.
همان‌گونه که در آمارها مشاهده کردید هر ساله با رشد تورم بر تعداد افراد فقیر جامعه افزوده می‌شود و افرادی که تا سال گذشته جزو قشر متوسط جامعه بودند و توان تامین بخشی از هزینه زندگی خود و خانواده‌شان را داشتند، امروز به‌دلیل گرانی‌هایی که گریبان آنان را گرفته است، در زیر خط فقر قرار گرفته‌اند.
چگونه خط فقر کاهش می‌یابد؟
ایجاد و تشدید فقر زمینه‌ها و عوامل متعددی دارد و مهمترین روشی که می‌توان با استفاده از آن، فقر را کاهش داد شناسایی دقیق و عمیق این عوامل است. سیاستگذار باید در ابتدا بداند که با چه مسائلی روبه‌روست تا بتواند از ابزار مناسب برای جلوگیری از ایجاد و تشدیدش بهره ببرد. هرچند که بررسی وضعیت موجود به‌ما می‌گوید که قطعا سیاستگذار هم عوامل ایجاد فقر را به‌درستی می‌داند و هم ابزارهای لازم برای کاهش آن را در اختیار دارد؛ اما چرا برای کاهش آن گام برنمی‌دارد؛ نمی‌تواند یا نمی‌خواهد؟
«تورم»؛ یکی از مهمترین عوامل و شاید عامل اصلی وجود فقر در جامعه است، همچنین وجود فساد در دستگاه‌های دولتی از دیگر عوامل مهم این مسئله است که متاسفانه هر ساله در این رابطه با پرونده‌ها درشت فساد مواجه هستیم. متاسفانه وجود باگ‌های قانونی و یا وجود امکان برای دور زدن از قانون زمینه و بستر لازم برای ایجاد انواع فساد در کشور به‌وجود آورده که به‌نظر می‌رسد دستگاه‌های نظارتی و قضایی باید فکری به‌حال این مسئله کنند. از طرفی کاهش رشد اقتصادی و تحریم‌ها هم مزید بر علت شده و بر طبل افزایش فقر می‌کوبند.
به‌نظر می‌رسد در این میان بهره‌گیری از راهکارهایی که بتوان با کمک آنان تورم را کاهشی کرد، بسیار مهم می‌نماید، چنانچه بتوان با غول تورم جنگید و آن را شکست داد هم وضعیت تولید بهبود می‌یابد و هم رفاه جامعه. هرچند که در یک دهه اخیر عملکرد مسئولان نشان داده که نه‌تنها برنامه‌ای برای کاهش مسئله تورم ندارند، بلکه با به‌کارگیری سیاست‌های بعضا تورم‌زا بیش از گذشته بر طبل تورم می‌کوبند.
البته شکست تورم مسئله‌ای زمان‌بر است، به‌همین دلیل دولت‌ها می‌بایست در کنار توجه به‌راهکارهای کاهش تورم به‌برنامه کوتاه و میان مدت از جمله حمایت‌های دولتی نظیر اختصاص یارانه به‌طبقه ضعیف جامعه توجه کند که البته برای اینکه این حمایت‌ها به‌درستی به‌جامعه هدف اثابت کند، داشتن داده‌های آماری دقیق ضروری است.
نظر شما