تحولات لبنان و فلسطین

اقدامات ارتش اسرائیل علیه نیروهای حافظ صلح سازمان ملل نشان می‌دهد اسرائیل ممکن است با به کار بردن خشونت بیشتر و استفاده از تسلیحات غیرمتعارف و به دور از نگاه ناظران بین‌المللی، بخشی از جنوب لبنان را اشغال کند.

چرا اسرائیل صلح‌بانان سازمان ملل را هدف قرار می‌دهد؟ / حمله به یونیفل؛ حمله به روح جامعه جهانی

قدس؛ شورای امنیت سازمان ملل متحد پس از وقوع یک سری حوادث در هفته گذشته که در آن مواضع نیروهای صلح‌بان این سازمان در جریان تشدید درگیری‌ها در جنوب لبنان مورد حمله نظامیان اسرائیل قرار گرفت، تشکیل جلسه داد و نگرانی شدید خود را درباره امنیت نیروهای این سازمان ابراز کرد. 
شورای امنیت در بیانیه‌ای که با اجماع ۱۵عضو این شورا در ۱۴اکتبر تصویب شد، تأکید کرد نیروهای حافظ صلح و اماکن سازمان ملل هرگز نباید هدف حمله قرار گیرند و بدون نام بردن از اسرائیل به عنوان عامل این حملات، از همه طرف‌ها خواست به امنیت و ایمنی نیروهای موقت سازمان ملل در جنوب لبنان (یونیفل) احترام بگذارند.

در هفته‌های اخیر چه اتفاقی افتاده است؟ 
برپایه گزارش‌ گاردین، از زمانی که اسرائیل در اول اکتبر به لبنان حمله کرد، نیروهایش بارها به مواضع یونیفل و همچنین پزشکان و امدادگران شلیک کردند. در روزهای اخیر، نظامیان اسرائیل چندین بار به مراکز و پایگاه‌های یونیفل حمله کردند، به دوربین‌ها آسیب رساندند و حتی مستقیماً به نیروهای حافظ صلح شلیک کردند؛ در جدیدترین مورد روز ۱۳اکتبر، دو تانک اسرائیلی  با شکست دروازه‌های ورودی یکی از این مراکز به مدت ۴۵دقیقه وارد محوطه پایگاه شدند و با شلیک بمب‌های دودزا نیروهای یونیفل را وادار به خاموش کردن چراغ‌های پایگاه کردند.
در همان روز تل‌آویو از یونیفل درخواست کرد ۵کیلومتر از خط آبی که مرز دوفاکتو (مورد توافق) بین اراضی اشغالی و لبنان را تشکیل می‌دهد، عقب‌نشینی کند تا آن‌ها را از آسیب دور نگه دارد!
ارتش اسرائیل پس از هر تعرض به مراکز صلح‌بانان سازمان ملل مدعی شده این اقدام را در دفاع از خود در برابر حزب‌الله انجام داده یا اینکه اقداماتش تصادفی بوده است؛ ادعایی که نتوانسته نه تنها افکار عمومی جهان، که حتی حامیان آمریکایی و غربی سیاست‌های تل‌آویو را متقاعد کند؛ چنان‌که ایالات متحده و اتحادیه اروپا همگی اعلام کردند نیروهای حافظ صلح سازمان ملل نباید آسیب ببینند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز درباره حملات به نیروهای حافظ صلح تأکید کرد این حملات می‌تواند به منزله جنایت جنگی تلقی شود و ناقض قوانین بین‌المللی و حقوق بشردوستانه بین‌المللی است.

کارنامه سیاه تل‌آویو در حمله به نیروهای سازمان ملل
رویکرد تل‌آویو در قبال سازمان ملل و سایر نهادهای بین‌المللی که در برابر جنایات این رژیم سکوت نمی‌کنند همواره رابطه خصمانه‌ای بوده است و این رژیم سابقه تاریکی در حمله به مراکز سازمان ملل و نیروهای تحت حمایت این نهاد بین‌المللی دارد؛ حمله به مدارس، مراکز درمانی و نیروهای آژانس امدادرسانی این سازمان موسوم به آنروا و ممانعت از ادامه فعالیت آن‌ها در غزه تنها یکی از دهن‌کجی‌های این رژیم در برابر نهادی است که برآمده از اراده جامعه جهانی است. 
درواقع این رویکرد خصمانه تل‌آویو تا حد زیادی نتیجه نقشی است که نهادهای یاری‌رسان و حقوق بشر سازمان ملل در طول دهه‌ها در حمایت از فلسطینی‌ها و برجسته کردن جنایات این رژیم در زمان اشغال سرزمین فلسطین ایفا کرده‌اند.
 الجزیره درباره رویکرد تل‌آویو در قبال سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی می‌نویسد: اسرائیل مدت‌هاست سازمان جهانی را به رویکرد متعصبانه علیه خود متهم کرده است؛ تا جایی که نتانیاهو آن را «خانه تاریکی» و «باتلاق متعفن یهودستیز» نامیده   آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد را که علیه ماشین کشتار این رژیم صحبت کرده، به عنوان شخصیتی فاقد اراده خطاب کرده است.

یونیفل چیست و چه کاربردی دارد؟ 
نیروی موقت سازمان ملل متحد در لبنان موسوم به یونیفل در سال ۱۹۷۸ و پس از تعرض اسرائیل به مرزهای لبنان تأسیس و وظیفه گشت‌زنی و صلح‌بانی در مرزهای جنوبی لبنان را عهده‌دار شد؛ از آن زمان، شورای امنیت، بالاترین نهاد تصمیم‌گیر سازمان ملل، مأموریت خود را به‌ویژه در طول ۱۸سال اشغال جنوب لبنان از سوی اسرائیل بین سال‌های ۱۹۸۲ و ۲۰۰۰ به‌طور مکرر تمدید کرده و گسترش داده است.
نقش یونیفل اما در پایان جنگ ۲۰۰۶ صهیونیست‌ها با حزب‌الله پررنگ‌تر از پیش شد و  این آژانس وظیفه حفظ صلح در مناطق مشخص شده بین لبنان و اراضی اشغالی را برعهده گرفت و برای انجام این کار، تحرکات نیروهای اسرائیلی یا لبنانی را در محدوده «خط آبی» به طول ۱۲۰کیلومتر که توسط سازمان ملل مشخص شده، رصد می‌کند و وظیفه دارد به ارتش ملی لبنان در ممانعت از فعالیت‌ نظامیان در این منطقه کمک کند.
از سال ۱۹۷۸ تاکنون یونیفل ۳۳۷ نیروی حافظ صلح خود را در این منطقه از دست داده است که لبنان را از نظر انسانی، به پرهزینه‌ترین عملیات صلح‌بانی سازمان ملل متحد بدل کرده است. اما باوجود این خطرات و فشارهای ارتش اسرائیل که به شکل مستقیم یا از طریق بخشی از ارتش لبنان (اس‌ال‌اِی) به یونیفل وارد می‌شود، این آژانس همچنان در جایگاه خود باقی مانده است.
 علاوه بر این، شورای امنیت آگاه است اگر یونیفل منطقه را ترک کند، احتمالاً در آینده به سازوکار دیگری برای حل مناقشه به رهبری سازمان ملل نیاز خواهد بود و برمبنای همین منطق است که دستورات یونیفل همیشه تمدید شده است.
مأموریت یونیفل شامل دو بخش غربی و شرقی در جنوب لبنان است که به ترتیب توسط ایتالیا و اسپانیا هدایت می‌شوند و نیروهایی از هند، غنا، اندونزی و مالزی در آن مشارکت دارند. 

چرا حضور یونیفل حیاتی است؟
وبگاه کانورسیشن در این باره می‌نویسد: با وجود درگیری‌های شدید در جنوب لبنان، بسیاری از غیرنظامیان هنوز در منطقه باقی مانده‌اند و این در حالی است که تعداد کشته‌شدگان درگیری‌ها تاکنون حدود ۲هزارو۳۰۶ کشته و ۱۰هزارو۶۹۸ زخمی برآورد شده است.
 حضور یونیفل برای نظارت بر خصومت‌ها و در صورت امکان، ارائه حفاظت غیرنظامی و کمک‌های بشردوستانه حیاتی است، اما برای اینکه این امر امکان‌پذیر شود، متحدان اسرائیل باید به اعمال فشار خود برای کسب اطمینان از متوقف شدن حملات ارتش صهیونیستی علیه نیروها و مراکز یونیفل ادامه دهند.

چرا تل‌آویو خواستار خروج صلح‌بانان یونیفل است؟
خبرگزاری آناتولی ترکیه در این باره می‌نویسد: به نظر می‌رسد یکی از دلایل پافشاری نتانیاهو برای خروج نیروهای یونیفل ایجاد یک «منطقه امنیتی» جدید در جنوب لبنان باشد؛ یکی از دلایل احتمالی این حملات این است ارتش اسرائیل بر این باور است خروج نیروهای یونیفل، نظامیان صهیونیست را قادر می‌سازد بدون هیچ مانعی و به دور از چشمان ناظران بین‌المللی به تهاجم و جنایات خود ادامه دهند و دامنه اقدامات جنایتکارانه خود را که به صورت پراکنده در روزهای اخیر با به کار بردن بمب‌های فسفری و بمب‌های حاوی اورانیوم ضعیف شده و بمب‌های خوشه‌ای در بیروت و مناطق مرزی انجام داده، بیش از پیش گسترش دهند.
الجزیره نیز در گزارشی در این باره می‌نویسد: اقدامات اسرائیل در یک سال اخیر در غزه در هدف قرار دادن زیرساخت‌ها و مراکز تجمعات مردمی، مساجد و حتی مراکز بین‌المللی تحت نظر سازمان ملل مثل آنروا و خبرنگاران نشان می‌دهد این رژیم به‌شدت نگران افشای جنایات بی‌پایان جنگی در منطقه بوده و دلیل اصرار مداوم تل‌آویو بر خارج شدن نیروهای یونیفل از جنوب لبنان نیز نگرانی این رژیم از این مسئله است. 

 تل‌آویو به دنبال ایجاد منطقه حائل است؟
به نوشته آناتولی، درخواست اسرائیل از یونیفل برای عقب‌نشینی ۵کیلومتری از خط آبی می‌تواند به این معنی باشد که این رژیم در حال بررسی ایجاد نوعی منطقه حائل است و باوجود عدم توافق ارتش و دولت نتانیاهو در این زمینه، عوامل متعددی قابل بررسی بودن این احتمال را نشان می‌دهد.
ارتش اسرائیل اکنون واحدهای نظامی مشتمل بر چهار لشکر را در مرز با لبنان مستقر کرده است. تعداد نیروهای اعزام شده بیش از ۱۵هزار نفر است که نشان می‌دهد این تهاجم بیش از یک عملیات محدود است. از طرفی، ۲۹ پایگاه یونیفل در امتداد خط آبی قرار دارند؛ اگر آن‌ها توسط سازمان ملل تخلیه و توسط نیروهای این رژیم اشغال شوند، هیچ چیزی مانع از ورود ارتش اسرائیل به داخل لبنان و توسعه پیشروی آن‌ها در مرزهای لبنان نخواهد شد. 
در نهایت اینکه در سال۲۰۰۶ ارتش اسرائیل تلاش می‌کرد مواضع حزب‌الله را از طریق هوا مورد حمله قرار دهد و حملات زمینی تصادفی محدودی انجام داد، با توجه به اینکه تجربه سال ۲۰۰۶ نشان داد این تاکتیک‌ها شکست می‌خورند، اکنون ممکن است دیدگاه غالب این باشد که تنها راه تضمین بازگشت امن بیش از ۶۵هزار نفر از ساکنان اراضی اشغالی به شهرک‌ها در شمال فلسطین اشغالی از طریق اشغال بخش‌های بیشتری از جنوب لبنان است. 

تل‌آویو هیچ نقطه اتکایی در جنوب لبنان ندارد
تحلیل آناتولی شاید تا حدودی به واقعیت نزدیک باشد اما برخلاف تجربه اشغالگری قبلی، جایی که ارتش اسرائیل توسط بخشی از نیروهای ارتش لبنان موسوم به اس‌ال‌اِی کمک می‌شد، اسرائیل در حال حاضر هیچ شریکی در لبنان ندارد و بعید است در میان مردم لبنان شریکی برای کمک به آن‌ها برای مدیریت امنیت یک منطقه حائل پیدا شود؛ این بدان معناست که نیروهای ارتش اسرائیل مستقیماً بار حملات گروه‌های مقاومت را متحمل خواهند شد و بعید است از این طریق امنیت شهرک‌های شمالی اراضی اشغالی تأمین شود.
بدیهی است استفاده مداوم دولت نتانیاهو از راه‌حل‌های نظامی برای حل مشکلات سیاسی پیامدهای نگران‌کننده‌ای برای این رژیم، لبنان و کل خاورمیانه دارد. در این میان تاکتیک‌های مورد استفاده ارتش اسرائیل تا امروز به این معنی است که آن‌ها به «روز بعد از جنگ» و هزینه‌ای که اشغال طولانی‌مدت منطقه حائل برای اسرائیل به همراه خواهد داشت، فکر نمی‌کنند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.