زهرا فلاحی کارشناس انرژی در رابطه با مسئله ناترازی بنزین در سال ۱۴۰۴ گفت: موضوع ناترازی بنزین و واردات آن یکی از موضوعات اصلی در زمینه لایحه بودجه ۱۴۰۴ است. در دو سال اخیر به دلیل افزایش میزان مصرف و تشدید فعالیت های قاچاق به دلیل اختلاف قیمت ایجاد شده بین بنزین یارانه‌ای با بنزین کشورهای همسایه، ناترازی بنزین تشدید شده است. تخمین زده می شود که کمبود بنزین در سال آتی یعنی در سال ۱۴۰۴ به حدود ۸ میلیارد دلار برسد که در صورت اصلاح نشدن وضعیت، بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان مازاد مصرف و کسری بودجه را به دنبال خواهد داشت.
وی ادامه داد: طبق آمار رسمی، ترافیک یکی از اصلی‌ترین علل افزایش مصرف بنزین در کشور ما است. در کنار این آمار باید به این نکته اشاره کرد که بیش از ۷۲ درصد از سفرهای خودرویی کشور به صورت تک‌سرنشینی انجام می‌پذیرد. این دو عامل مذکور هیچ ارتباطی به وسیله نقلیه ندارد و کاملا مبتنی بر مسئله یارانه غلط بنزین است. یکی از راه حل های بالقوه برای حل مشکل ترافیک حاصل از مصرف شخصی بالای خودرو، تخصیص یارانه‌ای بنزین مبتنی بر الگوی بهینه مصرف است که با اصلاح روش توزیع بنزین امکان‌پذیر است. با اجرای مدل بنزین به نفر نه تنها مصارف شخصی کنترل خواهد شد بلکه قاچاق سوخت نیز به طور آنی کاهش خواهد یافت و هزینه‌های دولت نیز به واسطه واردات بنزین و اعطای قیمت یارانه‌ای آن کاهش خواهد یافت از طرف دیگر بنزین به نفر موجب افزایش عدالت در توزیع یارانه ها خواهد شد و منجر به کاهش چشمگیر ضریب جینی می شود.
این کارشناس انرژی در رابطه با مزیت‌های مدل بنزین به ازای هر نفر اظهار کرد: اعطای یارانه بنزین به هر فرد را بر اساس الگوی مصرف بهینه ۳۰ لیتر برای هر نفر در ماه پیشنهاد می کند. هدف از این رویکرد رسیدگی به مسائل ترافیکی درون شهری، کاهش تک نفره، بهینه سازی مصرف بنزین و حذف فعالیت های قاچاق است. همچنین با تخصیص سوخت CNG برای تمامی خودروهای صنعت حمل‌ونقل و اجرای مدل بنزین به ازای هر نفر، می‌توانیم ضمن ایجاد تعادل در توزیع بنزین، از ایجاد تورم در اقتصاد و حمل و نقل عمومی نیز جلوگیری شود
فلاحی افزود: یکی از مزایای کلیدی مدل بنزین به ازای هر نفر این است که به بنزین فقط برای مصرف در الگوی تعریف شده ۳۰ لیتر در ماه به ازای هر نفر یارانه می دهد. این بدان معناست که افرادی که بیش از این مقدار بنزین مصرف می کنند، باید قیمت واقعی سوخت اضافی را بپردازند. با اجرای مکانیزم قیمت برای جلوگیری از مصرف بیش از حد، این مدل مصرف مسئولانه بنزین را ترویج می‌کند و به رفع مشکل کمبود کمک می‌کند. علاوه بر این، مدل بنزین به ازای هر نفر با تحمیل مکانیزم قیمتی که به همراه خودرو یا استفاده از حمل و نقل عمومی انگیزه می دهد، به کاهش خودروهای تک سرنشین کمک می کند. این نه تنها ازدحام ترافیک در شهرها را کاهش می دهد، بلکه به کاهش انتشار کربن و بهبود کیفیت هوا نیز کمک می کند. با تشویق روش‌های حمل‌ونقل کارآمدتر و پایدار، ایران می‌تواند در جهت دستیابی به اهداف زیست‌محیطی خود و در عین حال رسیدگی به موضوع کمبود بنزین تلاش کند.
وی در پایان گفت: کمبود بنزین در ایران یک مشکل جدی است که نیاز به اقدام فوری برای جلوگیری از فشار بیشتر بر بودجه و اقتصاد دارد. اجرای مدل بنزین به ازای هر نفر می تواند با بهینه سازی مصرف بنزین، کاهش مصارف ارزی بودجه، ترویج شیوه های حمل و نقل پایدار و حذف فعالیت های قاچاق، راه حل موثری برای رفع این مشکل باشد.
نظر شما