بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران هر ایرانی به ‌طور متوسط سالانه ۳۵ کیلوگرم برنج مصرف می‌کند و با توجه به برآورد جمعیت ۸۸ میلیون نفری در کشور، حدود ۳ میلیون تن نیاز برنج کل کشور است که بخشی در داخل تولید و باقی از خارج تأمین می‌شود.
ایران سالانه بیش از ۲ میلیون تن برنج تولید می‌کند که ۷۵ درصد آن مربوط به استان‌های شمالی از جمله گیلان، مازندران و گلستان است و باقی از سایر استان‌های کشور تأمین می‌شود. در این میان مازندران به تنهایی با تولید حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج، سالانه حدود ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور را تأمین می‌کند.
همه ساله و اواخر تابستان و اوایل پاییز رونق به اقتصاد استان‌های شمالی بازگشته و بازارها به دلیل فروش انواع محصولات کشاورزی به ویژه برنج از رکود خارج می‌شوند؛ بر این اساس و در ماه‌های اخیر نیز بازار این محصول راهبردی با توجه به ممنوعیت ورود برنج خارجی از رکود خارج شد و به اصطلاح مسئولان تحرکات جدیدی را تجربه کرد.
سیاست دولت در قیمت‌گذاری
طبق مصوبه شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی درخصوص قیمت تضمینی انواع برنج برای سال زراعی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ قیمت برنج گروه یک (خزر، فجر و ارقام مشابه) برای هر کیلوگرم ۷۵ هزار تومان با ملاحظات ۱۰ درصد شکستگی تعیین شده است.
همچنین قیمت برنج گروه دو (شیرودی، سازندگی و ارقام مشابه) برای هر کیلوگرم ۷۳ هزار تومان با ملاحظات ۱۰ درصد شکستگی تعیین شده است. ضمن اینکه قیمت برنج گروه سه (ندا، نعمت و ارقام مشابه) نیز برای هر کیلوگرم ۷۰ هزار تومان با ۱۰ درصد شکستگی لحاظ شده است.
قیمت ارقام مختلف برنج بر حسب درصد شکستگی دانه توسط وزارت جهاد کشاورزی با مشارکت سازمان برنامه و بودجه کشور تعیین می‌شود.
در این بخشنامه همچنین تأکید شده وزارت کشاورزی موظف است واردات برنج و توزیع آن را به نحوی مدیریت کند که فروش برنج داخلی در فصل برداشت از سوی تولیدکنندگان داخلی با مشکلی مواجه نشود. در راستای حمایت از تولید داخل، در پایان ممنوعیت واردات برنج (۱۵ آبان) اولویت واردات برنج با واردکنندگانی است که در خرید حمایتی برنج تولید داخل مشارکت کنند.
قیمت برنج در بازارهای شمالی 
مشاهدات از بازارهای برنج استان‌های مازندران و گیلان نشان می‌دهد قیمت برنج محلی و درجه یک مانند ارقام «طارم» و «هاشمی» از کیلویی ۹۰ تا ۹۵ هزار تومان تا ۱۱۰ و ۱۱۵ هزار تومان متغیر است؛ این در حالی است که برنج مرغوب گیلان با نام «دُم‌سیاه» که با سطح کشت محدود در گیلان کشت می‌شود قیمتی بیش از ۱۲۵ هزار تومان پیدا کرده است.
ارقام پرمحصولی نظیر فجر و شیرودی نیز در بازار حدود ۷۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند و همچنین به دلیل کمبود ارقام خارجی، قیمت هر کیلو برنج پاکستانی در یک ماه اخیر از ۳۷ به ۵۵ هزار تومان و برنج هندی از ۴۵ به ۷۰ هزار تومان افزایش یافته است.
به علاوه برنج «سرلاشه» (شامل برنج‌های شکسته و خارج شده از مسیر شالی‌کوبی) حدود ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان و «نیم‌دانه» (برنج خرد شده) ۶۰ تا ۶۵ هزار تومان در بازار قیمت‌گذاری می‌شود.
در مقایسه میان فروشندگان دو استان همجوار گیلان و مازندران، قیمت برنج در گیلان به دلیل شهرت و معروفیت ۵ تا ۱۰ هزار تومان افزایش دارد؛ این در حالی است که تاجران معتقدند برنج کنونی قیمت حبابی دارد و پس از مدتی با ورود برنج دپو شده در گمرکات این قیمت‌ها کاهش می‌یابند.
یکی از تاجران گیلانی  در گفت‌وگو با ایسنا از زاویه دیگری تأثیرات افزایش قیمت در بازار را بررسی و اظهار کرد: برخی تاجران با اقدام به تخلیط برنج محلی پارساله و امساله و نیز تخلیط ارقام خارجی و داخلی قیمت‌ها را کاهش می‌دهند تا با به کارگیری چنین ترفندهایی بازار را جذب کنند.
به گفته آنان همین برنج در بازار خرده‌فروشی استان‌های دیگر از جمله تهران با برندهای مختلف تا ۱۶۰ هزار تومان عرضه می‌شود. البته داده‌های مرکز آمار نیز که به تازگی منتشر شده نشان می‌دهد کیسه ۱۰ کیلویی برنج صدری هاشمی (برند آستانه اشرفیه که یکی از گران‌ترین نمونه‌هاست) را یک میلیون و ۷۸۸ هزار تومان می‌فروشند که هر کیلو معادل ۱۷۸ هزار تومان است.
با نگاهی کلان به موضوعات و جوانب اقتصاد ایران به نظر می‌رسد بازار برنج نیز همانند سایر بازارها تابعی از متغیرها، مدل‌ها و مبانی اقتصادی همچون تورم، عرضه و تقاضا، رقابت، مطلوبیت و غیره است و غالباً از دستورات تبعیت نمی‌کند.
حمایت از کشاورز
دبیر انجمن برنج ایران با بیان اینکه کشاورزان مازندران دو سال بد را پشت سر گذاشتند و هنوز برنج در انبارها وجود دارد، اظهار می‌کند: مطالبه ما این است تا وقتی مطمئن نشدیم برنجی در انبارها نیست، مجوزی برای واردات صادر نشود.
علیزاده شایق هشدار می‌دهد: این روزها نگرانی کشاورزان پس از برداشت محصول تداوم دارد و آن هم به دلیل واردات است، گروه جدیدی که حتی واردکننده هم نیستند و دایه مهربان‌تر از مادر شده اند به نام حمایت از تولید به دنبال واردات هستند که باید در این زمینه مراقبت شود.