یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت توسعه افقی شهرها، مسئله مربوط به ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید در سطح شهرهای کشور است. این موضوع علاوه بر کاهش هزینه تمام شده ساخت مسکن و آثار اجتماعی مثبت بر سبک زندگی خانواده ایرانی و شکستن قیمت زمین، بستر لازم برای رشد اقتصادی کسب‌وکارها را نیز فراهم خواهد کرد. در این یادداشت نیز به بررسی نحوه ایجاد فرصت‌های اقتصادی جدید از طریق توسعه افقی شهرها پرداخته می‌شود.

۱. رشد و توسعه کسب‌وکارهای محلی

با گسترش شهر به مناطق حاشیه‌ای، تقاضا برای کالاها و خدمات در این مناطق افزایش می‌یابد. این افزایش تقاضا فرصتی برای کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک فراهم می‌کند تا در این مناطق سرمایه‌گذاری کنند. مشاغل خرده‌فروشی، رستوران‌ها، خدمات تعمیرات و حتی تولیدی‌های کوچک می‌توانند در این مناطق شکل بگیرند و از جمعیت جدید بهره‌مند شوند.

نمونه‌ها:

 • راه‌اندازی فروشگاه‌های زنجیره‌ای و سوپرمارکت‌ها برای پاسخ به نیازهای ساکنان جدید.

 • ایجاد خدمات آموزشی و تفریحی مانند مدارس، باشگاه‌ها، و مراکز فرهنگی.

۲. افزایش تقاضا برای زیرساخت‌ها و پروژه‌های عمرانی

توسعه افقی به‌طور طبیعی نیازمند توسعه زیرساخت‌هایی مانند جاده‌ها، شبکه حمل‌ونقل عمومی، آب، برق، گاز، و اینترنت است. این امر موجب رونق صنایع ساختمانی، پیمانکاری، و مشاغل مرتبط می‌شود. شرکت‌های ساختمانی، مهندسین عمران، و کارگران ساختمانی فرصت‌های شغلی بیشتری در این مناطق پیدا می‌کنند.

فواید جانبی:

 • افزایش گردش مالی در بخش ساخت‌وساز.

 • جذب سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن و زیرساخت‌ها.

۳. ایجاد مناطق صنعتی و تجاری جدید

توسعه افقی اغلب با ایجاد مناطق صنعتی و تجاری در حاشیه شهرها همراه است. این مناطق به‌طور خاص برای صنایع سبک، انبارها، و کارگاه‌های تولیدی طراحی می‌شوند و دسترسی آسان به شهر و حومه را فراهم می‌کنند. از آنجا که هزینه زمین در مناطق حاشیه‌ای معمولاً کمتر است، سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری به تأسیس کسب‌وکارهای جدید در این مناطق دارند.

مزایا:

 • کاهش هزینه‌های عملیاتی برای کسب‌وکارها.

 • جذب نیروهای کار از مناطق اطراف.

۴. رشد گردشگری محلی و تفریحی

توسعه افقی اغلب شامل طراحی فضاهای سبز، پارک‌ها، و مراکز تفریحی است. این زیرساخت‌ها می‌توانند جاذبه‌ای برای گردشگران محلی باشند و اقتصاد مناطق جدید را تقویت کنند. رستوران‌ها، هتل‌های کوچک، و خدمات گردشگری در این مناطق رونق می‌گیرند.

مثال:

 • پارک‌های جنگلی و مناطق طبیعی در حاشیه شهرها که به‌عنوان جاذبه‌های گردشگری عمل می‌کنند.

 • مراکز تفریحی خانوادگی که به افزایش مصرف محلی کمک می‌کنند.

۵. جذب جمعیت و تقویت بازار کار

گسترش شهر به مناطق بیرونی باعث کاهش فشار بر مناطق پرجمعیت می‌شود و افراد بیشتری را به مناطق جدید جذب می‌کند. این تغییر جمعیت باعث افزایش تقاضا برای خدمات و کالاها و در نتیجه رشد اقتصادی در این مناطق می‌شود. همچنین، کارگران ماهر و غیرماهر می‌توانند در پروژه‌های توسعه‌ای یا مشاغل جدید مشغول به کار شوند.

۶. کاهش نابرابری‌های اقتصادی

توسعه افقی می‌تواند توزیع ثروت را در سطح شهر متعادل‌تر کند. مناطق حاشیه‌ای که پیش‌تر ممکن بود دچار فقر و کمبود امکانات باشند، با ورود سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه زیرساخت‌ها به مراکز اقتصادی پویا تبدیل می‌شوند. این فرآیند می‌تواند به کاهش شکاف طبقاتی و ایجاد فرصت‌های برابر کمک کند.

جمع‌بندی:

توسعه افقی شهرها نه‌تنها راهکاری برای کاهش تراکم جمعیت و بهبود کیفیت زندگی است، بلکه فرصت‌های اقتصادی قابل‌توجهی نیز به همراه دارد. این توسعه با ایجاد کسب‌وکارهای جدید، تقویت صنایع مختلف، و جذب سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به رشد پایدار اقتصادی منجر شود. با این حال، برای دستیابی به این اهداف، برنامه‌ریزی دقیق و متوازن ضروری است تا از پیامدهای منفی جلوگیری شود و توسعه‌ای هماهنگ و پایدار محقق گردد.