مقام ارشد ایرانی در بدو ورود به پکن درباره علت حضورش در این پایتخت عنوان کرد: هدف اصلی ،مشورت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و رایزنی‌های دوجانبه است. روابط همواره خوب بوده و الان هم است. طبیعی است در مورد موضوعات مختلف باید همفکری‌های خودمان را ادامه دهیم. 
وی ادامه داد: در طول سال‌های گذشته مشورت‌های نزدیک با چین در همه موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی داشته‌ایم. الان هم شرایط حساسی است، هم منطقه دارای التهاباتی است و هم در سطح بین‌المللی مسائل مختلفی وجود دارد. همچنین بحث هسته‌ای ما در سال جدید با وضعیتی مواجه خواهد شد که نیاز داریم مشورت‌های بیشتری داشته باشیم.

در سمت درست تاریخ
از آخرین باری که عراقچی در مقام معاون وزیر خارجه برای شرکت در «نشست مشورتی مشترک در مورد برجام» در سال ۲۰۱۹ به پکن رفت تقریباً پنج سالی می‌گذرد. او اما حالا در آستانه سال نو چینی یا جشن بهاره دوباره راهی این کشور شده است تا طیفی از مسائل مختلف را مورد بحث قرار دهد. وزیر امور خارجه پیش از آغاز سفر با انتشار یادداشتی در نشریه «پیپلز دیلی» یکی از معتبرترین نشریه‌های چین، نوشت: تهران و پکن برای مقابله با یکجانبه‌گرایی و قلدرمآبی همواره در سوی توسعه، رفاه و همکاری و دوستی میان کشورهای جنوب جهانی و در سمت درست تاریخ خواهند ایستاد. ایران و چین به عنوان دو تمدن کهن آسیایی دوستان دوران سختی هستند که از آزمون زمانه سربلند بیرون آورده و «تپه های جدید» را با هم برای رسیدن به «ارتفاعات بالاتر» پیموده‌اند تا سهم خود را به عنوان دو کشور مسئولیت‌پذیر در تأمین صلح و توسعه جامعه بشری ایفا کنند. نیم قرن طلایی آینده روابط ایران و چین نشان خواهد داد این سفر، شروع فصل جدیدی از همکاری‌های راهبردی و عمل‌گرایانه میان دو کشور است، به ویژه وقتی به سبک خردورزان چینی: «اقدام‌ها بلندتر از کلمات صحبت می‌کنند». 

ارتقای مناسبات به سطح استراتژیک
اظهارات مقام ارشد دستگاه دیپلماسی کشورمان در بدو ورود به چین و همچنین متن انتشار یافته وی در رسانه‌ها بیانگر رویکرد عمل‌گرایانه تهران در نزدیکی به اژدهای زرد و استقبال واقع‌گرایانه پکن از این مسئله است. 
جواد منصوری، سفیر پیشین ایران در چین با ذکر این نکته در گفت‌وگو با قدس در باب آورده‌های سفر عراقچی به این کشور جنوب شرق آسیا توضیح داد: روابط طرفین از یک سابقه تاریخی و طولانی‌مدت برخوردار است که تا حدودی مشترکات سیاسی و حتی در بعضی از زمینه‌ها منافع منطقه‌ای و سوابق فرهنگی مکمل آن شده است. وی ادامه داد: ظرفیت همکاری و تبادل همچنان وجود دارد و دو طرف تمایل دارند ظرفیت‌های بالقوه را به بالفعل برسانند. بر این مبنا برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک طرفین ابعاد مختلفی را در بر می‌گیرد که در نهایت ارتقای مناسبات به سطح استراتژیک را هدف‌گذاری کرده است. از سوی دیگر بحث و تبادل نظر درباره پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی در راستای رسیدن به یک اشتراک نظر در مقابل رویکرد خصمانه آمریکا و اروپا مد نظر خواهد بود. همچنان که عراقچی گفته موضوع هسته‌ای نیازمند مشورت‌های بیشتری است. لذا تصور من این است که در این سفر قرار است آقای وزیر خارجه به سمت بحث‌های کلان روابط و مناسبات استراتژیک گام بردارد؛ چرا که شرایط جهانی چنین همکاری را ایجاب می‌کند و این در شرایطی است که دولت چین هم امکانات و هم انگیزه لازم برای ورود به چنین تعاملی را دارد.

ایران معطل غرب نخواهد ماند
برخی معتقدند دولت چهاردهم با رویکرد اصلاح‌طلبانه توجه زیادی به احیای روابط با غرب و مدیریت تنش با آن‌ها بر مبنای برجام داشته اما رویکرد خصمانه طرف مقابل و اعمال چندین دور تحریم علیه جمهوری اسلامی تنها در چند ماه اخیر، رؤیای بهبود روابط با آمریکا و اروپا را عملاً به محاق برده است. در این مسیر این افراد می‌گویند حضور عراقچی به چین و سفر برنامه‌ریزی شده مسعود پزشکیان به روسیه (۲۸ دی) نشانه‌ای از ناامیدی از بهبود روابط با غرب و تغییر سکان استراتژی کشور به سوی شرق است.
منصوری ولی با اشاره به رویکرد خصمانه آمریکا مقابل دو کشور که زمینه نزدیکی تهران و پکن را فراهم آورده، گفت: واشنگتن در سال‌های اخیر همواره به مسئله‌سازی و چالش‌آفرینی روی آورده و مقامات پکن خسته از این نوع برخورد کاخ سفید طبیعتاً تمایل دارند در همکاری با اعضای شانگهای و بریکس به مقابله با ایالات متحده برخیزند موضوعی که مد نظر ایران هم هست. دیپلمات پیشین کشورمان در چین تصریح کرد: با این حال جمهوری اسلامی قطعاً سیاست خارجی خود را در یک بسته محدود خلاصه نکرده و به اصطلاح تمام تخم‌مرغ هایش را در یک سبد قرار نخواهد داد. الان ما با آمریکای لاتین، آفریقا و جنوب شرق آسیا همکاری داریم. تهران اصراری ندارد روابط خود را با تعداد معدودی کشور داشته باشد و طبعاً اگر با اروپا چالش وجود دارد به این علت است که آن‌ها نمی‌خواهند منافع ما را به رسمیت شناخته و از موضع برابر با ما وارد تعامل شوند. اما در مناسبات با دیگر کشورها هیچ محدودیتی نیست و به همین دلیل هم است که در پیمان‌های بریکس، اوراسیا، شانگهای و اکو فعال هستیم. اما طبیعتاً چین به دلیل نوع مناسبات جاری در محیط بین‌المللی آمادگی تعامل بیشتر را دارد و این رویه ما هم بر اساس توجیه عقلانی و کاملاً واقع‌بینانه است.

خبرنگار: خالدی- حسینی