سرمایههای بلوکهشده ایران: واقعاً چهمقدار دارایی وجود دارد و چگونه میشود از آنها استفاده کرد؟
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بانک جهانی در بخشی از گزارش اخیر خود موسوم به اثرات اقتصادی لغو تحریمهای ایران به موضوع آزادسازی داراییهای بلوکه شده ایران پرداخته و نوشته است: ارزش و نحوه آزادسازی داراییهای خارجی بلوکه شده ایران به موضوعات داغ سیاسی در تهران و پایتختهای کشورهای غربی تبدیل شده است.
به نظر میرسد تعداد کمی از ناظران ایدهای روشن در مورد این داشته باشند که چهمقدار از سرمایه ایران در نتیجه قرارداد هستهای احتمال دارد آزاد شود. به نظر میرسد انگیزههای سیاسی از این نوع پشت این برآوردهای گوناگون باشد.
این گزارش افزود: در ایران از زمانی که توافق هستهای تاریخی با غرب در 14 ژوئیه اعلام شد بیانیههای ضد و نقیضی در مورد حجم کل این دارایی وجود داشته است. دامنه برآوردهای این سرمایه ملی از 20 میلیارد دلار تا 180 میلیارد دلار آمریکا تخمین زده میشود. آمار و ارقام بزرگتری عموماً از طرف منتقدان محافظهکار دولت در مجلس بیان شده است. مقامات دولت روحانی عموماً از سوی دیگر مقدار این سرمایه را بسیار کمتر برآورد میکنند.
در غرب سؤالاتی نیز در مورد ارزش کل این وجوه و همچنین در مورد کاری که ایران ممکن است با آن سرمایه انجام دهد مطرح شده است.
باراک اوباما رئیس جمهور در ابتدا این سرمایه را حدود 100میلیارد دلار برآورد کرد. او اخیراً این مقدار را به نصف کاهش داد و حدود 50 تا 60 میلیارد دلار برآورد کرد.
مخالفان توافق هستهای برآوردی مشابه و یا بیشتر از این کردهاند و ابراز نگرانی کردند که این پول برای ایران مانند هدیهای باارزش است که این کشور از آن برای حمایت از جنگهای نیابتی خود در خاورمیانه استفاده میکند. آنها به این نتیجه رسیدهاند که بهعبارت دیگر ایران بهاحتمال زیاد به نیرویی جسور در عراق، لبنان و سوریه تبدیل خواهد شد و باعث ایجاد مشکلات بیشتری برای ایالات متحده و متحدان آن میشود.
*سرمایههای بلوکهشده ایران واقعاً چهمقدار است؟
بانک جهانی در ادامه گزارش خود نوشت: طیف داراییها و سرمایهها و سرمایه گذاریهای ایران بسیار گسترده است و قسمتی از آن که در نتیجه تحریمهای اقتصادی کشورهای غربی بلوکه شده در چندین کشور و در زمانهای مختلف بوده است. تاریخ برخی از این بلوکه شدنها به انقلاب اسلامی سال 1979 برمیگردد.
برآوردهای ضد و نقیضی که در مورد ارزش داراییهای ایران که ظرف یک سال پس از اجرای توافق هستهای آزاد میشود تا حدودی به این دلیل است که انواع مختلفی از دارایی وجود دارد: برخی از آنها بسیار آسان بازیابی خواهد شد، در حالی که بهاحتمال زیاد بقیه این داراییها گره خورده خواهد ماند. جزئیات این موضوع مبهم است.
این نهاد بین المللی افزود: بهطور کلی ارزش تمام داراییهای ایران که از سال 1979 مسدود شده بهاحتمال زیاد بیش از 100 میلیارد دلار است. با این حال داراییهایی که بعد از توافق هستهای آزاد خواهد شد داراییهایی هستند که اخیراً بهدلیل برنامه هستهای ایران مسدود شده بود. این تنها بخشی از کل داراییهای مسدود شده ایران است و احتمالاً شامل هیچ یک از آن داراییهایی که در ایالات متحده دارد، نمیشود.
در داخل ایران آمار و ارقام متناقض از داراییهای بلوکه شده ایران منجر به انتقادات شدیدی شد که طی آن بانک مرکزی ایران اقدام به انتشار اطلاعات با جزئیات بیشتری در مورد ارزش و ترکیب آن داراییها کرد.
دقیقترین و جامعترین رقم توسط غلامعلی کامیاب ارایه شده است. این مقام بانک مرکزی مجموع ارزش داراییهای خارجی ایران را که در نتیجه تحریمهای اخیر مسدود شده حدود 89.6 میلیارد دلار تخمین زده است که بهاستثنای آن داراییهایی است که در ایالات متحده بلوکه شد و وضعیت آنها بعد از توافق تغییر نخواهد کرد.
نظر شما