بسیاری ازچهرههای شاخص اقتصادی معتقدند نرخ تورم درسال آینده به احتمال زیاد تک رقمی خواهد شد؛ وعدهای که حتی مسؤولان اقتصادی و بانکی نیز آن را متذکر شدهاند.
البته برخی هم معتقدند، تورم به سمت وسوی تک رقمی شدن حرکت میکند، اما این تورم سرانجام به هسته سخت خود برخورد خواهد کرد وبیش از آن کاهش نخواهد یافت. بنابراین تصور اینکه نرخ تورم در اقتصاد ایران به نرخ سه یا چهار درصدی برسد دور از ذهن است و نرخ تورم تک رقمی درمحدوده ۸ یا ۹درصدی خواهد بود.
تعویق خرید مردم و کاهش بیش از پیش انتظارات تورمی و همچنین اصلاح ساختار تولید ونظام توزیع و احتمالا تسهیل در واردات نشان میدهد نرخ تورم در سال آینده تک رقمی خواهد شد.
اما در این بین به نظر میرسد کاهش نرخ تورم تولیدکننده که هم اکنون تک رقمی است، گویای نشانههای مثبتی برای کاهش نرخ تورم مصرف کننده باشد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، تورم تولید کننده در پایان بهمن ماه با 0/7 درصد کاهش به 5/5 درصد و تورم نقطه به نقطه این شاخص با 0/6 درصد رشد، 3/4 درصد شد. همچنین بنابر اعلام بانک مرکزی، نرخ تورم (مصرف کننده) در دوازده ماه منتهی به بهمنماه ۱۳۹۴ نسبت به دوازده ماه منتهی به بهمنماه ۱۳۹۳ معادل ۶/۱۲درصد است.
بهای کالاها و خدمات مصرفی نیز در ماه گذشته نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) معادل 8/9 درصد افزایش داشته است.
با وجودی که نرخ تورم تولید کننده همچنان تک رقمی است وتورم مصرف کننده هم درمحدوده ۱۲درصدی جا خوش کرده، اما تورم نقطه به نقطه هردو تورم درحال افزایش است. شاید افزایش تورم در ماههای سال در دو شاخص یاد شده طبیعی باشد، درعین حال شکاف هردو شاخص تورم به ۷درصد رسیده است.
بنابراین پرسشی که مطرح میشود اینکه آیا کاهش نرخ تورم تولید کننده به عنوان یک شاخص پیشنگر وپیشگو تضمین صد درصدی کاهش نرخ تورم مصرف کننده است؟
اگر چه شاخص تورم تولید کننده به عنوان یک شاخص پیشنگر در افزایش یا کاهش نرخ تورم محسوب میشود، درعین حال به دلیل برخی تفاوتها درمحاسبه هریک سبد کالایی بررسیها نشان میدهد همبستگی وتاثیر پذیری صد درصدی نیست. با وجود این شاخص، نشانه های مثبت ومنفی برای تورم مصرف کننده درپی خواهد داشت.
در این ارتباط بررسیها نشان میدهد، افزایش یا کاهش نرخ تورم تولیدکننده به عنوان یک شاخص پیشنگر دست کم با یک وقفه زمانی چند ماه خود را درشاخص بهای مصرف کننده نشان خواهد داد، اما شاخص سبد نهادهای تولید ومصرف کننده با هم متفاوت است.
در این باره، محاسبه نهادههای تولید با کالاهای مصرفی کمی متفاوت است.
درشاخص تولیدکننده برخی هزینهها مانند حمل ونقل، انبارداری ومالیات محاسبه نمیشود، در صورتی که مالیات ممکن است سهم عمدهای درنرخ تورم مصرف کننده داشته باشد.
در این بین ممکن است عامل کاهش نرخ تورم مصرفکننده و تولیدکننده کاهش تقاضا و ادامه رکود دربازار باشد. همچنین کاهش تقاضا برای نهادههای تولید و کاهش قیمت برخی از نهادههای داخلی وخارجی روی تورم تولیدکننده اثر گذاشته است.
از سوی دیگر، کاهش تقاضا دربازار نیز کاهش قیمت محصولات تولیدی درداخل را رقم زده است که در مجموع کاهش تورم مصرف کننده را درپی داشته است. البته برخی صاحبنظران معتقدند، نرخ تورم در ایران به دلیل مشکلات ساختاری به هسته سخت خود یعنی در محدوده ۹درصدی برخورد خواهد کرد و بیش از آن کاهش نخواهد یافت.
بدان معنا که تورم مصرف کننده تا محدودهای از تورم تولیدکننده اثر میپذیرد، زیرا هزینه تولید به دلیل ساختار سنتی و استفاده نشدن از فناوری روز همچنان بالاست، درصورتی که تورم تولیدکننده بیشتر به نهادهها وسبد کالاهای مورد نیاز تولید معطوف است.
در این باره، مدیر گروه اقتصاد پژوهشکده آمار تأکید کرده است هسته سخت نرخ تورم در ایران ۸ تا ۹ درصد است.
به گفته فرامرزی، در بیش از ۹۵ درصد کشورهای جهان نرخ تورم حدود ۵ درصد است و ما هم برای اینکه به این نرخ برسیم نیاز است اصلاحات ساختاری در بازارهای مختلف صورت گیرد و هزینههای تمام شده کاهش یابد که توسعه فناوریهای نوین در بخش تولید به تحقق این اهداف کمک خواهد کرد.
اما تک رقمی شدن تورم درسال آینده با ارزیابی تورم پیشنگر اقتصاد ایران دور از ذهن نیست و با کاهش سفته بازی در بازارهای گوناگون از جمله ارز، مسکن و انتظارات تورمی و کاهش تقاضا در آینده، میتوان امیدوار بود که نرخ تورم تک رقمی شود، اما نباید از این نکته غافل ماند که با تحریک تقاضا برای بخشهای تولیدی و بازار و تخلیه اثر نقدینگی ۹۵۰هزار میلیاردی، تورم درجهت معکوس حرکت کند، تورمی که میتوان آن را به قیمت رشد اقتصادی پذیرفت.
۱۱ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۷:۵۱
کد خبر: 355241
نظر شما