مشکلات مرتبط با سالمندی

جمعیت جهان بسرعت در حال پیر شدن است، به طوری که شمار سالمندان بالای 60 سال در سال‌های 2015 تا 2050 دو برابر می‌شود و از 12 به 24 درصد می‌رسد. گرچه بیشتر سالمندان از سلامت ذهنی خوبی برخوردارند، اما شمار زیادی از آنان نیز در معرض خطر پیشرفت اختلال‌های ذهنی، عصبی و بیماری‌هایی مانند دیابت، کاهش شنوایی و ... قرار دارند. افزون بر این، سالمندی بیشتر با همزمانی چند بیماری نیز همراه است. سالمندان در معرض ابتلا به بیماری‌های گوناگون هستند، به طوری که بیش از 20 درصد افراد بالای 60 سال و بالاتر از نوعی مشکل جسمی یا عصبی (به جز سردرد) رنج می‌برند. شایع‌ترین اختلال‌های روحی و عصبی در این سنین دمانس و افسردگی است. حدود چهار درصد سالمندان دچار اختلال‌های اضطرابی و یک درصد گرفتار ناراحتی‌های مرتبط با سوء مصرف مواد هستند.   

 عوامل خطر

عوامل متعدد جسمی، روان شناختی و اجتماعی در سلامت سالمندان تأثیرگذار است. بسیاری از سالمندان افزون بر تحمل استرس‌های معمول زندگی، دچار از دست دادن استقلال به علت کاهش تحرک، دردهای مزمن، آسیب پذیری و بیماری‌های مختلف می‌شوند. همچنین این افراد بیشتر مستعد توجه به اتفاقاتی مانند مرگ، تغییر موقعیت اجتماعی- اقتصادی مرتبط با بازنشستگی و ناتوانی هستند. این عوامل می‌تواند زمینه ساز انزوا، وابستگی، تنهایی واندوه شود. سلامت جسمی و روانی بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند. به عنوان مثال سالمندانی که دچار بیماری‌هایی مانند ناراحتی قلبی هستند، بیشتر در معرض افسردگی هستند. برعکس افسردگی درمان نشده نیز می‌تواند زمینه ساز چنین مشکلاتی شود.

همچنین سالمندان ممکن است با بدرفتاری، بی توجهی اطرافیان به احساسات و هیجان‌ها، تغییر موقعیت مالی و بی احترامی نیز روبه رو شوند. آمارها نشان می‌دهد، از هر 10 سالمند یک نفر دچار چنین مشکلی است. بدرفتاری‌ها نه تنها سبب بیماری‌های جسمی می‌شود، بلکه مشکلات روحی حاد و اغلب طولانی مدت مانند اضطراب و افسردگی را در پی دارد.

 نقش نهادهای دولتی

حفظ سلامت جسمی و روحی در دوران سالمندی تا حد زیادی منوط به پاسخگویی نهادهای دولتی و اجتماعی نسبت به نیازهای اساسی مانند احساس امنیت و آزادی، وضعیت مسکن مناسب، حمایت اجتماعی، اقدام‌های پزشکی و اجتماعی برای همه بخصوص افراد تنها، روستاییان و مبتلایان به بیماری‌های مزمن جسمی و روحی، برنامه‌های پیشگیرانه از بدرفتاری نسبت به سالمندان و افزایش روابط اجتماعی خواهد بود. بی‌تردید توجه به چنین مسایلی می‌تواند مانع از بروز بسیاری از مشکلات دوران سالمندی و هزینه‌های سنگین مرتبط با آن شود.

منبع: Organisation Mondiale de la Santé.fr