راههای پیشگیری از ناباروری
ناباروری از بیماریهایی است که این روزها به طور چشمگیری در جامعه خودنمایی میکند. دکتر حمید چوبینه، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره به خبرنگار ما میگوید: بنابر آمار موجود، متأسفانه ناباروری در کشور ما بیش از 20 درصد زوجها را در بر میگیرد، در حالی که این رقم در میانگین جهانی حدود 12تا 15درصد است. سهمیلیون زوج ایرانی از نداشتن فرزند رنج میبرند و این در شرایطی است که در خانواده ایرانی وجود فرزند، بسیار مهم تلقی میشود. از این رو ناباروری معضلی جدی برای خانواده به شمار میآید، حال آنکه در سالهای اخیر درکنار عوامل اثرگذار بر باروری همانند سبک زندگی و استرسها، شاهد افزایش سن ازدواج در جامعه بخصوص در دختران بودهایم. نکته بعد اینکه در همین ازدواجها نیز فرزندآوری با تأخیر انجام میشود که این مسایل در رشد ناباروری مؤثر بوده است. بنابراین باید شرایط را برای ازدواج بههنگام جوانها فراهم کنیم تا فرصت مناسبی برای فرزندآوری داشته باشند. همچنین آنها را تشویق کنیم که در سالهای اولیه ازدواج صاحب فرزند شوند.
این متخصص بیولوژی تولید مثل میافزاید: داشتن فرزند در جوانی و آغاز زندگی مشترک باعث میشود فولیکولهای خانمها تحریک شده و این امر فرزندآوری آنها را در سنین بالاتر نیز تسهیل میکند. همچنین توصیه میشود، افراد مجردی که قصد ازدواج و فرزندآوری در سنین بالاتر را دارند، ابتدا از سلامت دستگاه تولید مثل خود مطمئن شوند و در صورت هر عارضهای حتی قبل از ازدواج نسبت به درمان خود اقدام کنند.
فقر و حسرت فرزند
تجربه روزهای درمان ناباروری نشان میدهد، حتی اگر این روند به ثمر برسد، خاطرات تلخ و جانکاه آن را نمیتوان از خاطر برد.
دکتر احمد وثوق، معاون خدمات تخصصی پژوهشگاه رویان درباره مشکلات این افراد به «قدس» میگوید: روند درمان مطلوب ناباروری، مستلزم وجود مراکز استاندارد و قابل اعتماد، نیروی انسانی مجرب، تجهیزات لازم و تعرفههای قابل قبول برای مراجعه کنندگان است. به این ترتیب چالشهای مبتلایان به این بیماری در همین چهار حوزه قابل مشاهده است. از این رو در برنامه ریزیها باید این موارد مورد توجه قرار بگیرند. البته از مسایل قابل تأمل در این قضیه که میتواند موارد دیگر را تحت تأثیر قراردهد و بحث اصلی به شمار آید، تعرفهها و هزینههای درمان ناباروری است.
دکتر حمید چوبینه، مدیرعامل مجتمع دارویی- درمانی هلال ایران نیز با تأکید بر قابلیتهای چشمگیر کشورمان به عنوان یکی از کانونهای درمان ناباروری جهان خاطرنشان میکند: از آنجا که چرخه درمان ناباروری تا زمانی که به ثمر برسد پرهزینه است و نیاز به تکرار درمانهای گرانقیمت دارد، ممکن است برخی خانوادهها توان پرداخت این هزینهها را نداشته باشند. بنابراین دولت و مجلس شورای اسلامی میتوانند با تصویب طرحهای درازمدت به حمایت جدی از این افراد بپردازند و تنها به طرحهای تسکینی که همراه با اما و اگر است، بسنده نکنند. در واقع باید در بودجههای رسمی کشور سهم قابل توجهی را برای کمک به خانوادههای نابارور در نظر گرفت.
طرح حمایتی با چاشنی اضطراب و اضطرار
چندی پیش دکتر آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت، از اجرای طرح نوین حمایتی از بیماران نابارور خبر داد. براساس دستورالعمل این معاونت 85 درصد هزینههای تشخیصی و درمانی ناباروری تحت پوشش طرح تحول سلامت قرار میگیرد و زوجها برای دریافت این خدمات تنها 15 درصد پرداخت میکنند. آیا این حمایتها برای زوجهای نابارور کافی خواهد بود؟
دکتر احمد وثوق، معاون خدمات تخصصی پژوهشگاه رویان میگوید: تدابیری دراین زمینه اتخاذ شده و بخشهایی از آن هم به اجرا درآمده و حتی دولت اعتبارات قابل توجهی را در اختیار مراکز دانشگاهی درمان ناباروری قرار داده است. چنانچه این طرح به طور کامل اجرا شود، قادر خواهد بود از فشارهای اقتصادی زوجهای نابارور بکاهد. به هر روی آنچه قابل تأمل است اینکه زمانی این طرح اثرگذار خواهد بود که این اعتبارات مستمر بوده وهزینه کرد آن به صورتی در مراکزانجام شود که بیماران از آن بهره مند شوند. همچنین اگر این خدمات به مراکزی که حتی دولتی نیستند، اما قادر به انجام خدمات درمانی استاندارد بوده و صلاحیت آنها محرز شده تعمیم پیدا کند، میتواند در رفع مشکلات بیماران مؤثر باشد.
تکلیف مردم و بیمهها
دکتر احمد وثوق با تأکید بر اینکه این برنامه قدمی مبارک است و باید حمایت شود، میگوید: عملکرد کشورها در این زمینه متفاوت است، اما در کشورهای توسعه یافته که منابع مالی چشمگیری نیز دارند تمام روند درمان باروری مورد حمایت قرار نمیگیرد. ما نیز امیدواریم شرایط اقتصادی به گونهای در کشور ما رقم بخورد که روزی به جای یک دوره رایگان «ای وی اف»، بتوانیم انجام سه دوره این درمان را حمایت کنیم. همچنین به جای آنکه بگوییم، دو نوبت«ای یو آی» را میپذیریم، فرصتی فراهم شود تا زمانی که این روند درمان به ثمر برسد در مراحل مختلف حمایتهایی صورت بگیرد.
دکتر وثوق اضافه میکند: انتظار خدمات خاص از بیمهها نیز مستلزم این است که مردم هزینههایی را بپردازند تا شرکتهای بیمه گذار حمایت کنند، اما از آنجا که در این زمینه تکلیفی بر عهده مردم گذاشته نشده تابه دنبال آن سازمانهای بیمه گذار نیز مکلف به حمایت باشند، بنابراین انتظار میرود در برنامه ششم توسعه این مسأله دیده شود و کارهای پایهای مورد توجه قراربگیرد و اصولی تعریف شود که در قالب آن منفعت بیماران و راههای تأمین اعتبار سازمانهای بیمهگذار لحاظ شود.
ناباروری؛ درد یا تابو؟
دکتر حمید چوبینه، مدیرعامل مجتمع دارویی- درمانی هلال ایران نیز خاطرنشان میکند: این طرح موردی و مقطعی است که وزارت بهداشت از سر ناچاری برای حمایت از زوجهای نابارور اجرا میکند، زیرا بودجه کافی وجود ندارد تا همه مبتلایان را پوشش دهند. در بیمهها نیز حرکتهای حمایتی دیده میشود، اما اجرای هر برنامهای نیاز به وجود زیرساختهای کارآمد دارد. از این رو بیمهها برای اجرای برنامه حمایتی خود نیاز به تأمین منابع از محلهای مختلف دارند که این امر نیز به تلاشهای دستگاههای سیاستگذار مربوط میشود.
وی با تأکید بر فرهنگ سازی در این زمینه میگوید: باید مردم به این آگاهی برسند که به ناباروری به چشم تابو نگاه نکنند، بلکه آن را بیماری حساب کرده و به درمان آن بیندیشند. افراد نباید از وجود این بیماری احساس شرمساری کنند، بلکه باید با مشاهده اولین نشانههای این عارضه به پزشکان متخصص مراجعه کنند تا روند درمان کم هزینهتر و با قابلیت اجرایی بیشتر انجام شود.
نظر شما