از دیدگاه دین مبین اسلام، رعایت عفت عمومی برای زن و مرد، ضروری است. یکی از مصادیق عفت، کنترل نگاه است. قران کریم درباره حفظ چشم از نگاه به نامحرم می فرماید: «قُلْ لِلْمُوْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُونَ (نور آیه 30) به مومنان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند، و عفاف خود را حفظ کنند این برای آنان پاکیزه تر است خداوند از آنچه انجام می دهید آگاه است!».

آتش شهوت را خاموش کردن

از امیرمومنان علی علیه السلام سوال کردند: به کمک چه چیزی می توان چشم از نامحرم پوشید؟ پاسخ داد: با خاموش کردن آتش شهوت، زیر نظر قدرتمندی که بر مخفیگاهت آگاه است.

عفیف بودن

چشم چرانی نوعی تجاوز به حریم دیگران محسوب میشود. امام صادق علیه السلام فرمود: در زمان حضرت موسی علیه السلام مردی با زنی زنا کرد وقتی به خانه خویش آمد، مردی را با زن خود دید، آن مرد را نزد حضرت موسی آورد و از او شکایت کرد.

«از معاشرت با مردم فاسد بپرهیز که طبیعت تو، ناخودآگاه ناپاکی را از طبع آنها دریافت می کند.»

در آن لحظه جبرئیل بر آن حضرت نازل شد و گفت: هر کس به ناموس دیگران تجاوز کند به ناموس اش تجاوز کنند. حضرت موسی به آن دو فرمود: با عفت باشید تا ناموستان محفوظ بماند. بنابراین، مومن با غیرت هرگز به ناموس دیگران نگاه حرام نمی کند، چرا که نمی خواهد کسی به ناموسش نظر بد داشته باشد.

شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: آیا نگاه کردن به پشت سر زنهایی که عبور می کنند جایز است؟ حضرت پاسخ داد: اگر به ناموس شما این گونه نگاه کنند، خوشنود می شوید؟! آنگاه فرمود: برای مردم همان را بخواهید که برای خود می خواهید.

با نامحرم خلوت نکردن

یکی دیگر از راه های پیشگیری از چشم چرانی این است که مومن با نامحرم در جای خلوت اجتماع نکند، چرا که دور از چشم مردم، زمینه لغزش و انحراف فراوان است.

امیرمومنان علی علیه السلام فرمود: هیچ مردی با زنی(نامحرم) خلوت نکند. اگر مردی با زن بیگانه ای خلوت کند، سوّمی آن دو شیطان است.

امیر مومنان علی علیه السلام برای گریز از خطر آلوده شدن و رهایی از دام شیطان هنگام رو به رو شدن با نامحرم، این گونه رهنمود می دهد: اگر یکی از شما زنی را دید و خوشش آمد، چشم از او برداشته، نزد همسر خود رود که آنچه او دیده است، همسرش نیز دارد و مواظب باشد که شیطان را بر دل خویش راه ندهد و آن که متأهل نیست، دو رکعت نماز بخواند و خدا را زیاد سپاس گوید و صلوات بر پیامبر و خاندانش فرستد، آنگاه از فضل خدا بخواهد و خدا نیز با رحمت خویش او را از راه مباح بی نیاز می گرداند.

برای کنترل نگاه، باید اندیشه را از نفوذ افکار شیطانی دور نگه داشت، زیرا گام نخست در انحراف، فکر کردن دربازه آن است

دور کردن افکار شیطانی

برای کنترل نگاه، باید اندیشه را از نفوذ افکار شیطانی دور نگه داشت، زیرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام علی علیه السلام می فرماید: کسی که در باره گناه بسیار بیندیشد، سرانجام به آن کشیده خواهد شد.

پرهیز از عوامل تحریک کننده

تخیّلات تحریک کننده، رفت و آمد در جاهایی که نامحرم است، گفت و گو با نامحرم، دیدن فیلم ها و عکس های مبتذل، زمینه را برای چشم چرانی فراهم می کند.

دقت در دوست یابی

بررسی ها نشان می دهد که نوجوانان، اوّلین قدم های انحراف و تباهی را به کمک دوستان ناباب برداشته، سپس در سراشیبی سقوط قرار گرفته اند.

آلودگی و انحراف، به سرعت از طریق دوستان نا اهل به افراد پاک و سالم سرایت می کند و چشم چرانی از این قاعده مستثنا نیست. همان گونه که امام علی(علیه السلام) می فرماید: از معاشرت با مردم فاسد بپرهیز که طبیعت تو، ناخودآگاه ناپاکی را از طبع آن ها دریافت می کند.

کلام پایانی

یکی از شاگردان علامه طباطبایی(ره)، به نقل از ایشان، درباره راه درمان چشم چرانی می گوید: راه حل اصلی برای درمان چنین رذیلت های اخلاقی، توجه به تقواست.

منابع: 
- ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 20، ص 272. 
- بحارالانوار، ج 101، ص 411. 
- فروع کافی، ج 5، ص 553. 
- تفسیر نورالثقلین، ج 3، ص 586. 
- غررالحکم و دررالکلم، ج 5، ص 321. 
- محمد علی سادات، راهنمای پدران و مادران، ج 1، ص 99.