قدس آنلاین - «تزیین سفره شب یلدا با این ایده های خوش طعم»، «لباسی از جنس یلدا بر تن منزل خود کنید»، «در ظروف یلدایی پذیرای مهمانان‌تان باشید»، «دسر با تم یلدا»، «چگونه در شب یلدا سفره آرایی کنیم»، «آلبوم عکس سفره عقد شب یلدا»، «جدیدترین چیدمان میز تشریفات»، «آموزش تزیین لبو به شکل گل رز (ویژه شب یلدا)» و تیترهایی از این دست را به راحتی می توانید در اینترنت پیدا کنید.

تیترهایی که ذوق شما را برای به وجود آوردن یک یلدای بی نظیر تحریک می کنند. ایده هایی که اگر عکس هم داشته باشند ذوق تان را صدچندان می کند.

اما یلدا واقعا همین تزیین و آب و رنگ دادن به سفره ما است؟ اصلا چند نفر از ما فلسفه دورهم نشینی های شب یلدا و ارج نهادن به این یک دقیقه بیشتر را می دانیم؟

ما ایرانی ها مردمی اجتماعی هستیم و اهل دور هم نشستن و به اصطلاح قدیمی هایمان شب نشینی. شاید به همین دلیل هم باشد که در بیشتر سنت های قدیمی مان مظاهر جشن و مهمانی به خوبی خودنمایی می کند. یلدا هم البته از این قاعده مستثنا نیست و البته مثل بقیه رسوم تاریخی دارد و پیشینه ای.

آن وقت ها که هنوز تفاوت فصل ها را می شد با میوه هایشان شناخت، بهار و تابستان فصل نو شدن و زندگی دوباره بود و پاییز و زمستان فصل خشکی و سوز و سرما.

سرمایی که گاهی و البته بیشتر مواقع قحطی می آورد و برای همین مردم مجبور بودند بهار و تابستان شان را غیر از پرداختن به کاشت و برداشت، به ذخیره مواد غذایی هم اختصاص دهند. خانه ها هم بزرگ بود و جادار، پس می شد هم میوه خشک کرد و هم مواد غذایی را ذخیره.

بعد که سرما و باران های گاه تند و گاه آهسته پاییز می خوابید، شب نخست زمستان فرصتی بود برای مهمانی بزرگ خانواده. همه را دور هم جمع می کرد و این یک دقیقه بیشتر را بیشتر به خنده و شادی می گذراندند. هر خانواده گزیده ای از آذوقه اش را می آورد و دور کرسی دورچین شده با متکا و لحاف، می نشستند. آنجا که انار داشت، انار نقل محفل بود و آنجا که هندوانه ها سر می زدند، هندوانه می شد خوراکی بلندترین شب سال. همه دور هم جمع می شدند و گعده می گرفتند تا این سوز و سرمای نفس گیر هم بگذرد. قرآن می خواندند و غزلی ....

عروس و دامادها هم بی نصیب نبودند از این یلدای دراز. خانواده داماد آذوقه زمستانی اش را در بغچه ای می پیچید یا در طبقی می گذاشت و به خانواده عروس می رفتند. می رفتند تا دختر و پسر جوان را برای آینده شان دلگرم کنند. شاید هم می خواستند بگویند نگران رزق دختران نباشید، در خانه ما همه جور خوراکی برای گذران یک زندگی ساده هست!

حالا اما روزگار عوض شده،؛ نه قحطی هست و نه سوز سرمایی استخوان سوز. حالا تقریبا توی بیشتر خانه ها همه چیز هست. نه تکلیف میوه های تابستان معلوم است و نه خشک شده های آلو و قیصی زمستان. اما یلدا همچنان هست!

یلدایی که تنها رنگش پررنگ تر شده و سفره هایش تشریفاتی تر. حالا هم حافظ می خوانند اما حافظی که با روبان و گلی تزیین شده و جلدی دارد مرصع. حالا سفره یلدا را از ایده های اینترنتی وام می گیرند و تجمل مثل همه جوانب زندگی مان در یلدای سنتی مان هم رخنه کرده.

قرآن و شاهنامه و حافظ هنوز هست اما نه دیگر برای وسعت ایمان و پررنگ بودن امید. اینها هستند چون انگار فقط باید باشند. حالا یلدا فقط نشانه ای است و ظاهری، نه امیدی و مفهومی.

خوراکی های رنگی، پیش غذاهای خوشمزه، دسر و ژله و آجیل هایی که با رنگ و لعاب هندوانه و انار تزیین شده اند و به جای دلگرمی دادن به اعضای خانواده هدف شان سردرآوردن و به رخ کشیدن در اینستاگرام است. اتفاقی که برای مان گاهی میلیون ها تومان آب می خورد.