به گزارش «قدس آنلاین» به نقل از روابط عمومی دانشگاه مذاهب اسلامی، حجت الاسلام احمد مبلغی در یادداشت پیش رو به  تحلیل پیرامون افراط گرایی پرداخته است.

انجام و تعمیق مطالعات دانش بنیان پیرامون افراط گرایی، مبارزه با این پدیده را تسریع و تعمیق، دامنه های آن را وسعت و نقش آن را پر کیفیت می نماید.

حقیقت این است در میان دانش هایی که باید بر اساس آن ها افراط گرایی را بررسی نمود،  سه دانش جامعه شناسی، روابط بین الملل و دانش فقه از اهمیت بیشتری در این خصوص برخوردار هستند.

تصویری کلی را باید از بررسی افراط گرایی از زاویه این سه دانش  ارایه کرد؛ تصویری که افق گشایی های همایش به سمت ارایه و اثبات آن،   حرکت می کرد.

جامعه شناسی و افراط گرایی مذهبی

در زمینه «جامعه شناسی و افراط گرایی دینی» با دو حوزه روبرو هستیم؛ که یکی تاثیر  اوضاع اجتماعی بر افراطی گری، و دیگری تاثیر افراط گرایی مذهبی بر جوامع است.

در خصوص اولی، یعنی: تاثیر اوضاع اجتماعی بر افراطی گری مذهبی،   عواملی همچون: فقدان مدلی در امت برای همزیستی، قرارگرفتن ابرهای تکفیر و تضلیل در آسمان پاره ای از مراکز فتوی، خوانش نصوص به صورت قشری و سطحی (یعنی خوانش سلفی افراطی نسبت به نص) و وزیدن بادهای بحران زا در جهت مخالف هویت اسلامی، بخش مهمی از عوامل شکل دهنده و یا زمینه دهنده به افراطی گری مذهبی است.

خوانش سطحی و قشری از نصوص باعث شده تا بخشی از مردم مسلمان، قضایای اجتماعی را ساده و نه پیچیده بپندارند و حتی به خود اجازه دهند به فکر تطبیق «نصوص ساده انگاشته شده» بر «قضایای اجتماعی ساده پنداشته شده» برآیند.

در ارتباط با دومی باید گفت: افراط گرایی مذهبی  پنج خطر و آسیب بزرگ مانند «تأثیر سلبی بر دین مردم به ویژه بر اعتبار شریعت در نگاه و باور مردم»، «تأثیر سلبی و ویرانگر نسبت به امنیت  در جوامع اسلامی»،   «تأثیر سلبی و منفی بر ادبیات و مفاهیم جامعه»، «تاثیر سلبی و منفی بر اخلاق و محبت اجتماعی و تاثیر سلبی و منفی بر روابط اتباع مذاهب با یکدیگر را برای جامعه» در پی دارد.

روابط بین الملل و افراطی گری

در این زمینه روابط بین الملل و افراطی گری نیز با دو مقوله مواجه هستیم؛ یکی تاثیر نوع روابط بین الملل بر ایجاد یا تقویت افراطی گری مذهبی است و دیگری تاثیر افراطی گری بر روابط بین الملل می باشد.

درباره تاثیر نوع روابط بین الملل بر افراطی گری، می توان به نظریه «متن و زمینه» اشاره کرد به این معنی که افراطی گری به مثابه متنی است که در زمینه روابط خاص بین المللی بروز یافته است و آن،   نوع روابط، سیاست ها و رویکردهای ناعادلانه حاکم بر روابط بین الملل است.

به بیان دیگر، پدیده غیر انسانی و غیر دینی افراطی گری در منطقه نمی تواند بی ارتباط با سیاست های خارجی خشونت بار، تبعیض آمیز و سلطه خواهانه پاره ای از کشورهای بزرگ استکباری در عرصه بین الملل باشد. افزون بر این که این قدرت ها خود به ایجاد و تقویت افراطی گری مذهبی نیز  دست می زنند.

در خصوص تاثیر گذاری منفی افراطی گری مذهبی بر روابط بین الملل نیز باید گفت: تزریق سایه خوف و تروریسم به فضای بین الملل، تحمیل سایه «شرائط جنگ خواهانه» به روابط بین الملل، انتقال خشونت و ناامنی به جوامع مختلف در سطح بین الملل و  گسترش تعمیق فرهنگ غیر انسانی و بی رحمی در نگاه های ملت ها به یکدیگر،   بخشی از این تاثیرگذاری است.